Πόλεμος στην Ουκρανία: Τα 2+1 πιθανά σενάρια για τα «παγωμένα» κεφάλαια 300 δισ. της Ρωσίας

Όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, διέθετε περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια περιουσιακά στοιχεία σε τράπεζες εκτός συνόρων.

Τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα είχαν επενδυθεί σε περιουσιακά στοιχεία σε ευρώ, δολάρια και βρετανικές στερλίνες, σύμφωνα με το yahoo finance.

Ένας συνασπισμός χωρών υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, επέβαλε άμεσα μια σειρά κυρώσεων στη Ρωσία με σκοπό να απομονώσει το χρηματοπιστωτικό της σύστημα και να της στερήσει τα κεφάλαια που χρειαζόταν για τη συνέχιση του πολέμου. 

Οι κυρώσεις ουσιαστικά πάγωσαν αυτά τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια, εμποδίζοντας τη Ρωσία να αξιοποιήσει δικά της περιουσιακά στοιχεία.

Με τον πόλεμο να διανύει τον τρίτο του χρόνο και τους ειδικούς να προβλέπουν ότι θα μπορούσε να συνεχιστεί για χρόνια ακόμη, ορισμένοι από τους συμμάχους της Ουκρανίας θέλουν τώρα να κατασχέσουν τα χρήματα της Ρωσίας και να τα δώσουν στην Ουκρανία για την ανοικοδόμηση ή τις τρέχουσες αμυντικές ανάγκες. Αλλά αυτό δεν είναι τόσο απλό όσο μπορεί να ακούγεται.

Η Ρωσία έχει νομική προστασία, όπως οποιοσδήποτε άλλος επενδύει στις δυτικές χρηματοπιστωτικές αγορές. Ακόμη και ορισμένα «γεράκια» της Ουκρανίας προειδοποιούν ότι η κατάσχεση των χρημάτων οποιουδήποτε επενδυτή, όσο ηθικά δικαιολογημένη και αν φαίνεται, θα μπορούσε να καταστρέψει την εμπιστοσύνη στην πιο ανεπτυγμένη χρηματοπιστωτική αγορά του κόσμου και να απομακρύνει ορισμένους βασικούς επενδυτές. 

Θα μπορούσε ακόμη και να υπονομεύσει το καθεστώς του δολαρίου ΗΠΑ ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος και να διαβρώσει τα σημαντικά προνόμια που απολαμβάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες εξαιτίας αυτού.

Η διαμάχη αυτή διαδραματίστηκε και στο πρόσφατο οικονομικό συνέδριο του Ινστιτούτου Milken στο Λος Άντζελες, όπου μεγιστάνες επενδυτές διαφώνησαν για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κατάσχεσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

 Ο δισεκατομμυριούχος Κεν Γκρίφιν, διευθύνων σύμβουλος του επενδυτικού κολοσσού Citadel, δήλωσε στο ακροατήριο  ότι το να δώσουμε ρωσικά χρήματα στην Ουκρανία θα ήταν «μια πραγματικά τρομακτική επιλογή κατεύθυνσης για εμάς. Όταν κατάσχουμε περιουσιακά στοιχεία σε δολάρια, λέμε σε όλες τις χώρες, σκεφτείτε πόσα δολάρια θέλετε στον ισολογισμό σας, γιατί αν τα περάσετε την Αμερική, δεν θα μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε».

Καλύτερα, λέει ο Γκρίφιν, είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη να παράσχουν άμεση βοήθεια στην Ουκρανία για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί ώστε να εξαντληθεί ο στρατός της Ρωσίας και να διασφαλιστεί ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν θα διεισδύσει βαθύτερα στην Ευρώπη. Ο Γκρίφιν επαίνεσε το πακέτο βοήθειας ύψους 61 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την Ουκρανία που ενέκρινε το Κογκρέσο τον Απρίλιο.

Άλλοι πάλι, πιστεύουν ότι οι φόβοι για το δολάριο είναι υπερβολικοί και ότι η κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα ήταν η κατάλληλη τιμωρία για την επιθετικότητα της Ρωσίας. «Ο Κεν Γκρίφιν κάνει απλά λάθος», δήλωσε ο Μπιλ Μπράουντερ, διευθύνων σύμβουλος της Hermitage Capital Management, κατά τη διάρκεια ενός διαφορετικού πάνελ στο συνέδριο Milken. Ο Μπράουντερ είναι επενδυτής που ζούσε στη Ρωσία όταν ο δικηγόρος του, Σεργκέι Μαγκνίτσκι, φυλακίστηκε, βασανίστηκε και δολοφονήθηκε το 2009 επειδή ανέφερε την υποτιθέμενη κλοπή από Ρώσους αξιωματούχους 230 εκατομμυρίων δολαρίων σε κρατικά κεφάλαια. Ο Μπράουντερ έχει γίνει έκτοτε κορυφαίος επικριτής του Πούτιν.

«Το έχω ακούσει συχνά αυτό, κυρίως από τους τύπους των hedge funds της Wall Street ότι αν πάρουμε αυτά τα χρήματα, θα καταστραφεί το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και κανείς δεν θα εμπιστευτεί ποτέ ξανά κανέναν. Αυτό θα μπορούσε να είναι αλήθεια αν οι Ηνωμένες Πολιτείες το έκαναν αυτό από μόνες τους. Αλλά εμείς θα το κάναμε αυτό σε συνεργασία με τους Ευρωπαίους, με τους Βρετανούς, με τους Καναδούς, με τους Ιάπωνες, με τους Ελβετούς», τόνισε ο Μπράουντερ.

«Υπάρχει το επιχείρημα ότι αυτό είναι παράνομο να γίνει», συνέχισε ο Μπράουντερ. «Εγώ θα υποστήριζα ότι η εισβολή σε μια γειτονική χώρα είναι κάτι παράνομο και θα έπρεπε να υπάρχουν κάποιες συνέπειες γι' αυτό».

Η έκκληση του Μπράουντερ προκάλεσε το χειροκρότημα του ακροατηρίου.

Το νομοσχέδιο για τη βοήθεια προς την Ουκρανία που ενέκρινε το Κογκρέσο τον Απρίλιο επιτρέπει ρητά στον πρόεδρο των ΗΠΑ να κατάσχει ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα οποία ανέρχονται σε περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια από τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια. Αλλά δεν είναι σαφές ότι αυτό θα συμβεί. Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν έχουν πει ότι θα το έκαναν μόνο αν υπήρχε ευρεία συμφωνία με άλλα κορυφαία έθνη, και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει.

Αν ποτέ υπάρξει συμφωνία για την χρησιμοποίηση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, θα ξεκινήσει πιθανότατα με την ιδιοποίηση των τόκων που παράγουν τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και όχι με τα ίδια τα περιουσιακά στοιχεία. Οι ευρωπαϊκές αρχές εκτιμούν ότι οι ρωσικές επενδύσεις που βρίσκονται στην Ευρώπη αποφέρουν κέρδη ύψους περίπου 3,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.

Το όλο θέμα μπορεί τελικά να εξαρτηθεί από το πόσο θα διαρκέσει ο πόλεμος και πόση περισσότερη βοήθεια χρειάζεται η Ουκρανία. Το Κογκρέσο χρειάστηκε έξι μήνες για να περάσει το τελευταίο πακέτο βοήθειας, και ενώ στο τέλος υπήρξε ισχυρή διακομματική υποστήριξη, η σθεναρή αντίθεση ορισμένων συντηρητικών παραλίγο να τινάξει το νομοσχέδιο στον αέρα.

Εάν ο Τζο Μπάιντεν κερδίσει την επανεκλογή του το 2024, πιθανότατα θα συνεχίσει να πιέζει το Κογκρέσο για βοήθεια προς την Ουκρανία επ' αόριστον. Αυτό μπορεί να γίνει ευκολότερο αν οι Δημοκρατικοί ανακτήσουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων από τους Ρεπουμπλικάνους, κάτι που οι αναλυτές τοποθετούν σε περίπου ίσες πιθανότητες.

Εάν ο Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει την προεδρία το 2024, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σταματήσει η αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία. Ο Τραμπ είναι ο κύριος υποκινητής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος κατά της υποστήριξης της Ουκρανίας και η υπόσχεσή του να τερματίσει τον πόλεμο σε 24 ώρες θα μπορούσε να συμβεί μόνο με τον κατευνασμό του Πούτιν.

Ο Τραμπ, ο οποίος έχει επανειλημμένα επαινέσει τον Πούτιν, μπορεί να μην ενδιαφέρεται για την κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά αν ο Τραμπ γυρίσει την πλάτη του στην Ουκρανία, μπορεί να γίνει πιο επείγουσα η εξεύρεση άλλων πηγών υποστήριξης.



Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr