Σε απόγνωση οι Θεσσαλοί οκτώ μήνες μετά την καταστροφή – Ολα στο μηδέν, λένε στο Documento οι πλημμυροπαθείς

Οκτώ μήνες μετά τη βιβλική καταστροφή στη Θεσσαλία το Documento, που τότε είχε κάνει ένα μακρύ οδοιπορικό στην πολύπαθη περιοχή αναδεικνύοντας την αδιάφορη στάση της κυβέρνησης προς τους πληγέντες, επιστρέφει με νέα αυτοψία. Διαπιστώνεται, δυστυχώς, ότι τόσο καιρό μετά τίποτε δεν έχει αλλάξει. Οικογενειάρχες που έγιναν πρόσφυγες μόλις λίγα χιλιόμετρα μακριά από τα σπίτια τους παραμένουν πρόσφυγες. Παιδιά αναγκάζονται να διανύουν τεράστιες αποστάσεις για να πάνε στο σχολείο. Γκρέμια ρημάζουν παρατημένα, σκουπίδια

στοιβάζονται έξω από τα χωριά εντείνοντας τις άθλιες υγειονομικές συνθήκες που επικρατούν.

Για όλα αυτά τα ώτα των κυβερνητικών παραμένουν επιλεκτικά κλειστά, παρά τις συνεχείς οχλήσεις των κατοίκων. «Οχτώ μήνες μετά όλα έχουν αλλάξει προς το χειρότερο», «δεν υπάρχει μέριμνα ούτε δέσμευση πως θα φτιαχτούν όσα μας έχουν υποσχεθεί», «μόνο ο χρόνος άλλαξε για μας, τίποτε άλλο» εξομολογούνται οι πλημμυροπαθείς στο Documento.

«Καμία εγγύηση ότι δεν θα πλημμυρίσουμε ξανά»

Ο Βαγγέλης Κοταρέλας είναι πρόεδρος της κοινότητας Φαρκαδόνας, ενός από τα χωριά που επλήγησαν ανεπανόρθωτα, καθώς λόγω της κλίσης του εδάφους στην περιοχή συγκεντρώθηκαν τόνοι νερού, προκαλώντας τεράστια προβλήματα στους κατοίκους.

«Δεν έχω ακούσει από κανέναν να μας πει τι θα γίνει. Δεν υπάρχει ούτε μέριμνα ούτε δέσμευση πως θα φτιαχτούν όσα μας έχουν υποσχεθεί, δεν υπάρχει απολύτως τίποτε» είναι τα πρώτα λόγια του Βαγγ. Κοταρέλα, ο οποίος συνεχίζει εκθέτοντας τα προβλήματα της περιοχής: «Θεωρώ πως ένα χωριό χωρίς σχολεία είναι νεκρό. Δεν έχει γίνει καμία μελέτη για τον παιδικό δημοτικό σταθμό ή για τις ζημιές στα σχολεία, που πήραν έως και τρία μέτρα νερό. Είκοσι πέντε παιδιά φέτος δεν κατάφεραν να πάνε σχολείο, στερήθηκαν κοινωνικές δεξιότητες. Τα σχολεία θα μπορέσουν να λειτουργήσουν στις αρχές του 2025, αφού ακόμη και σήμερα δεν έχουν ξεκινήσει οι εργασίες».

Σχετικά με τα αναχώματα εξηγεί: «Δεν έχουν μεριμνήσει για να τα φτιάξουν και να μας διασφαλίσουν, δεν έχουν ολοκληρωθεί καν οι ζημιές που είχαν γίνει εν μέσω της πλημμύρας. Κανείς δεν διασφαλίζει πως με μια δυνατή βροχή δεν θα πλημμυρίσουν ξανά τα νεοσπαρμένα χωράφια, ενώ πολλοί από τους αγρότες ακόμη δεν έχουν πάρει τις αγροτικές αποζημιώσεις. Μάλιστα η αγροτική οδοποιία δεν έχει αποκατασταθεί σε πολλά σημεία και η πρόσβαση σε κάποια αγροτεμάχια δεν είναι εφικτή».

Ενα άλλο μεγάλο θέμα που τους απασχολεί είναι το κέντρο κοινότητας που έχει μεταστεγαστεί σε γειτονικό χωριό και παραμένει ημιτελές. Λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται 17 χλμ. μακριά δεν εξυπηρετεί τους κατοίκους της περιοχής, καθώς τοπική συγκοινωνία δεν υπάρχει, οπότε είναι κύριο αίτημά τους να επιστρέψει στη Φαρκαδόνα.

Από τα 650 σπίτια του χωριού τα 500 έχουν πληγεί. Οπως μας ενημερώνει ο Βαγγ. Κοταρέλας: «Χαρακτήρισαν σπίτια πράσινα παρότι είχαν έως και 3,5 μέτρα νερό, το οποίο και παρέμεινε μέσα για δέκα μέρες. Σ’ αυτά τα σπίτια δεν μπορεί να μείνει κάποιος. Κατεστραμμένα παράθυρα, πόρτες, σπασμένα τζάμια, στραβωμένα αλουμίνια, αυτό χαρακτηρίστηκε πράσινο σπίτι.

Δεκάδες πληγέντες δεν πήραν καν τις 6.600 ευρώ ως αποζημίωση για τις οικοσκευές. Πολλές αιτήσεις κολλάνε σε γραφειοκρατικά ζητήματα. Για παράδειγμα, σε ένα σπίτι που είχε την επικαρπία η γιαγιά η αίτηση απορρίφθηκε επειδή έκανε την αίτηση το παιδί της. Σε άλλες περιπτώσεις υπάρχουν διάφορα συμβολαιογραφικά θέματα, τα οποία όμως εν συνόλω δεν μπορούν να λυθούν εφόσον το σύστημα δεν δέχεται άλλες αιτήσεις.

Εμείς ζητάμε να ανοίξει εκ νέου η πλατφόρμα ώστε να γίνουν διορθώσεις. Δεν είναι δυνατόν λόγω της έλλειψης ενός χαρτιού να πετάγεται απέξω και να μένει μια οικογένεια χωρίς αποζημίωση για κάτι που δεν φέρει ευθύνη η ίδια αλλά η πολιτεία».

«Δεν βλέπω ανταπόκριση, μας ξεχνάνε σιγά σιγά»

Για το κρατικό σχέδιο ο πρόεδρος της κοινότητας Φαρκαδόνας μάς πληροφορεί πως «προβλέπει συστέγαση των πλημμυροπαθών με σεισμόπληκτους. Αν και δόθηκαν εγκρίσεις, δεν έχει ξεκινήσει κανένα έργο για ηλεκτροδότηση, ύδρευση, αποχέτευση, με αποτέλεσμα η περιοχή Λάκκα να είναι γεμάτη με λύματα που προέρχονται από βόθρους.

Πολλοί μένουν ως φιλοξενούμενοι είτε σε γύρω χωριά είτε στη δομή του Κουτσόχερου. Εχει φύγει ο μισός πληθυσμός. Τα σπίτια είναι ακόμη εκεί και έτοιμα να πέσουν πάνω στον δρόμο. Από έγγραφα χορτάσαμε, δεν υπάρχει ολοκλήρωση. Το θέμα είναι να φύγουν τα γκρεμισμένα σπίτια. Κοντεύουμε τον χρόνο και ακόμη οι άνθρωποι είναι πεταμένοι. Τουλάχιστον να αποκατασταθεί η στέγαση».

Και καταλήγει ο Βαγγ. Κοταρέλας: «Τα καταστήματα υποφέρουν όλα. Πάθανε ζημιές, δεν πήρανε χρήματα και παραμένουν κλειστά. Πώς θα μπορέσει να επιζήσει ο κόσμος; Ολα αυτά που σας λέω τα έχω μεταφέρει στον δήμο, στην περιφέρεια, στο κράτος, όμως δεν βλέπω μεγάλη ανταπόκριση. Μας ξεχνάνε σιγά σιγά. Ηλπιζα πως μετά από τέτοια καταστροφή θα έπεφτε το βάρος στη Θεσσαλία, δεν πίστευα πως θα την αφήσουν να πεθάνει».

«Κανένας δεν έχει πάρει αποζημιώσεις»

Λίγο πιο μακριά, στα Μεγάλα Καλύβια Τρικάλων, η κατάσταση είναι απογοητευτική και οι κάτοικοι σε απόγνωση. Ο Δημήτρης Κάβουρας, πρόεδρος του Συλλόγου Πλημμυροπαθών, εξηγεί στο Documento: «Κανένας δεν έχει πάρει αποζημιώσεις, ενώ προκαταβολή έχουν λάβει μόνο για τα χαρακτηρισμένα κόκκινα σπίτια. Βέβαια, ακόμη δεν έχουν έρθει οι φάκελοι για να δοθούν άδειες κατεδάφισης, τα γκρεμισμένα σπίτια βρίσκονται ακόμη εκεί. Υπάρχει καθυστέρηση, χρονοτριβή» και συμπληρώνει: «Οι αρμόδιοι βρίσκονται στο υπουργείο, οπότε σκεφτόμαστε να πάμε εκεί. Δεν μπορούμε να περιμένουμε πότε θα βρει χρόνο ο υπουργός να μας δεχτεί, όπως μας έχουν ορμηνεύσει κατά καιρούς γραμματείς».

Ενα σοβαρό ζήτημα που απασχολεί τους πλημμυροπαθείς είναι πως καθώς ο καιρός ζεσταίνει έρχονται εκ νέου στην επιφάνεια ζητήματα υγειονομικής φύσεως. Αρχίζουν να αναδίδονται μυρωδιές από τα χαλάσματα, ενώ τρωκτικά κάνουν την εμφάνισή τους.

«Ο κόσμος προσπαθεί να επιβιώσει, έχουν νοικιάσει σπίτια σε άλλα μέρη, οικογένειες με παιδιά έχουν φύγει» τονίζει ο Δ. Κάβουρας και συμπληρώνει: «Υπάρχει χρονοκαθυστέρηση και στα επιδόματα ενοικίου. Στο χωριό υπάρχουν 40 κοντέινερ παρότι έχουν γίνει αιτήσεις για πολύ περισσότερα που δεν ήρθαν ποτέ.

Το κράτος δεν ανταποκρίθηκε σχετικά με τις αποζημιώσεις για την επισκευή των βλαβών και τη στεγαστική συνδρομή για τα κόκκινα σπίτια, παρότι οι μηχανικοί μας διαβεβαίωναν πως οι φάκελοι έχουν αποσταλεί. Αντ’ αυτού έρχονται κι άλλοι φάκελοι για τα πράσινα σπίτια ζητώντας επιπλέον χαρτιά. Ο κόσμος δεν ξέρει αν θα λάβει και πότε θα τα λάβει. Στηριζόμενοι στις δικές τους δυνάμεις προσπαθούν να συμμορφώσουν ό,τι μπορούν για να μείνουν αξιοπρεπώς στα σπίτια τους».

«Να μας απαντήσει ο Τριαντόπουλος»

Οι πλημμυροπαθείς απαιτούν και διεκδικούν να απομακρυνθούν τα γκρεμισμένα σπίτια με ευθύνη και έξοδα του κράτους και σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Πλημμυροπαθών, μέλημά τους είναι «να μας απαντήσει ο Χρήστος Τριαντόπουλος γιατί δεν έχουν καταβληθεί οι αποζημιώσεις και αν υπάρχει χρονοδιάγραμμα, τι μέριμνα έχει ληφθεί για την απομάκρυνση των γκρεμισμένων σπιτιών, για την οποία δεν έχουμε καμία σαφή δέσμευση παρά το πέρας οχτώ μηνών».

Αλλο ένα μεγάλο ζήτημα είναι ο ΕΝΦΙΑ, «καθώς έχουν αποσταλεί οι λογαριασμοί και εξαιρούνται μόνο τα σπίτια που χαρακτηρίστηκαν κίτρινα ή κόκκινα, παρόλο που όλο το χωριό είναι χαρακτηρισμένο κόκκινο. Θέλουμε να υπάρξει απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ αφού γνωρίζουν πολύ καλά πως οι ζημιές δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί» καταλήγει ο Δ. Κάβουρας.

Οι πληγές παραμένουν ανοιχτές στα Τρίκαλα

Ενα χωριό που είχαμε επισκεφτεί κατά το μεγάλο οδοιπορικό του Documento ήταν η Αγία Κυριακή στον νομό Τρικάλων, ένα από τα χωριά-φάντασμα, που κυριολεκτικά ερήμωσε. Σήμερα στο χωριό οι δρόμοι παραμένουν άδειοι και οι λιγοστοί κάτοικοι χωρίς κάποια ουσιαστική κρατική βοήθεια είναι αφημένοι στο έλεος.

Ο πρόεδρος του χωριού Χρήστος Παπαευθυμίου μάς πληροφορεί ότι «αποζημιώσεις έχουν πάρει όσοι έχουν σπίτια τα οποία χαρακτηρίστηκαν κόκκινα. Τα λοιπά σπίτια δεν έχουν λάβει τίποτε, ακόμη μας ζητάνε χαρτιά. Τα πεσμένα σπίτια δεν μπορούμε να τα μαζέψουμε διότι δεν έχουν έρθει ακόμη οι φάκελοι, άρα μας απαγορεύεται κάθε ενέργεια. Οσον αφορά τα πλημμυρισμένα αγροτεμάχια, οι ιδιοκτήτες τους έχουν λάβει μόνο κάποιες προκαταβολές στην αρχή και από τότε δεν έχουν πάρει κάτι άλλο. Τα χωράφια φτιάχνονται σιγά σιγά και με πολύ κόπο καθώς υπάρχουν πολλά φερτά υλικά που παραμένουν στις εκτάσεις γης. Παρά τις επισταμένες αναφορές που έχουμε κάνει στην περιφέρεια, οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να πάρουν μόνοι τους δείγματα από το χώμα για να κάνουν ελέγχους και να διαπιστώσουν κατά πόσο μπορεί να έχει μολυνθεί η γη τους».

«Είναι γεγονός, ο κόσμος δεν έχει να πληρώσει»

Ανεβαίνοντας προς την Καρδίτσα και το χωριό Βλοχός, που επλήγη επίσης από την κακοκαιρία Ντάνιελ, τα προβλήματα εντοπίζονται ως επί το πλείστον στις αποζημιώσεις. Στους κατοίκους της περιοχής είχε τεθεί θέμα μετεγκατάστασής τους, ωστόσο λόγω διαφωνίας πολλών οικογενειών αλλά και των αδιευκρίνιστων συνθηκών κάτω από τις οποίες θα γινόταν δεν ευδοκίμησε. Ο Δημήτρης Καρτσάνας, κάτοικος Βλοχού, λέει στο Documento πως «έχουμε παράπονο από την κυβέρνηση, δεν μας δίνουν αποζημιώσεις» και εκθέτει την κατάσταση στην περιοχή: «Ο κόσμος γύρισε και προσπαθεί να φτιάξει τα σπίτια του. Θέλουμε έργα και λεφτά για να φτιάξουμε το βιος μας. Οι επανειλημμένες οχλήσεις μας στην κυβέρνηση αλλά και στον κ. Τριαντόπουλο δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. Δεν μπορούμε να αφήσουμε το μέλλον μας στο πότε θα βρει χρόνο ο αρμόδιος υπουργός για να ασχοληθεί. Το επίδομα ενοικίου το πήραμε μόνο για τρεις μήνες. Είναι γεγονός, ο κόσμος δεν έχει να πληρώσει. Η κυβέρνηση τι κάνει γι’ αυτό;».

«Ολα έχουν αλλάξει προς το χειρότερο»

Στη Λάρισα η ίδια απογοητευτική κατάσταση. Ο Δημήτρης Τριανταφύλλου από το Κουλούρι, του οποίου το σπίτι έχει χαρακτηριστεί κόκκινο, σημειώνει: «Ο,τι μας έδωσαν στην αρχή, από κει και μετά τίποτε. Ακόμη περιμένουμε. Το σπίτι μου παραμένει γκρεμισμένο. Δεν έχει έρθει κανείς, δεν έχουν κάνει τίποτε και τα ενοίκια τα πληρώνουμε από την τσέπη μας. Δεν πήραμε κανένα επίδομα».

Ακόμη κι αν ήθελε να αναλάβει μόνος του τις εργασίες, δεν θα μπορούσε, καθώς τον ενημέρωσαν ότι απαγορεύεται, γιατί έτσι δεν θα πάρει καμία χρηματική ενίσχυση, καθιστώντας τον επί της ουσίας όμηρο μιας πλέον παγιωμένης κατάστασης.

Με την τελευταία φράση του ο Δ. Τριανταφύλλου περιέγραψε με τον πλέον γλαφυρό τρόπο όσα βιώνουν οι πλημμυροπαθείς: «Ολα έχουν αλλάξει προς το χειρότερο για μας».

«Μόνο ο χρόνος άλλαξε για μας»

Τη φράση αυτή συμπληρώνει μια άλλη πλημμυροπαθής από τη δομή πλημμυροπαθών στο Κουτσόχερο (προτιμά να κρατήσει την ανωνυμία της, τα στοιχεία της βρίσκονται στη διάθεση της εφημερίδας): «Μόνο ο χρόνος άλλαξε για μας, τίποτε άλλο στη ζωή μας. Πήραμε μονάχα τις 6.600. Αν δεν μας δώσουν χρήματα για να μπορέσουμε να φτιάξουμε τα σπίτια μας, τι θα απογίνουμε; Από τη ζωή μου μου μείνανε μόνο τέσσερις τοίχοι. Ζούμε σαν να είναι η πρώτη μέρα, τίποτε δεν αλλάζει, τίποτε που να μας κάνει χαρούμενους. Ενας νεροχύτης, ένα ψυγειάκι και μια ντουζιέρα, αυτή είναι η ζωή μας, τα 18 τ.μ. Πλούσιοι δεν ήμασταν, αλλά ήμασταν άνθρωποι».