Τι σημαίνουν τα εντάλματα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για Νετανιάχου-Χαμάς

Εξοργισμένος εμφανίζεται ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, μετά τα δημοσιεύματα που θέλουν τον γενικό εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να αναζητά τρόπους για να εκδώσει ένταλμα σύλληψης σε βάρος του, για εγκλήματα πολέμου και κατά της ανθρωπότητας.

Ήταν «μια ηθική αγανάκτηση ιστορικών διαστάσεων», είπε χαρακτηριστικά ο Νετανιάχου λέγοντας, ότι «το Ισραήλ διεξήγαγε έναν δίκαιο πόλεμο εναντίον της Χαμάς, μιας γενοκτονικής τρομοκρατικής οργάνωσης που διέπραξε τη χειρότερη επίθεση στον εβραϊκό λαό από το Ολοκαύτωμα».

Όπως αναφέρει το

BBC, σε μια σκληρή προσωπική επίθεση, ο Νετανιάχου είπε ότι ο Καρίμ Χαν, ο γενικός εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) ήταν ένας από τους «μεγάλους αντισημίτες στη σύγχρονη εποχή».

 «Ο Khan, ήταν όπως οι δικαστές στη ναζιστική Γερμανία που αρνήθηκαν τα βασικά δικαιώματα των Εβραίων και επέτρεψαν το Ολοκαύτωμα. Η απόφασή του να ζητήσει εντάλματα σύλληψης κατά του πρωθυπουργού και του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ ρίχνει ανόητα «λάδι στη φωτιά» του αντισημιτισμού που μαίνεται σε όλο τον κόσμο».

Ο Νετανιάχου μίλησε στα αγγλικά στο βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα από το γραφείο του, κάτι που συνηθίζει όταν θέλει το μήνυμά του να γίνει κατανοητό στο εξωτερικό, δηλαδή στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, ξένα μέσα υπογραμμίζουν ότι «τα δίκτυα και ο Τύπος που φιλοξένησε τις δηλώσεις του Χάν, ήταν ιδίατερα προσεκτικά όπως και η νομική γλώσσα που επέλεξε ο γενικός εισαγγελέας ο οποίος είναι σύμβουλος του Βρετανού Βασιλιά.

Ο Χάν υπογραμμίζει στις δηλώσεις του ότι «είναι αποφασισμένος να εφαρμόσει  το διεθνές δίκαιο και τους νόμους που πρέπει να ισχύουν σε όλα τα μέρη με ένοπλες συγκρούσεις, ανεξάρτητα από το ποια είναι».

 «Κανένας πολίτης, κανένας διοικητής, κανένας πολιτικός ηγέτης – κανείς – δεν μπορεί να ενεργήσει ατιμώρητα. Ο νόμος, μπορεί να εφαρμοστεί επιλεκτικά. Αν συμβεί αυτό, θα δημιουργήσουμε προϋποθέσεις για την κατάρρευσή του» υπογραμμμίζει ο Χαν.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν πάντως, σχολίασε ότι ήταν ”εξωφρενικό” να υποβάλει ο Χαν αίτηση για εντάλματα σύλληψης. Δεν υπήρχε «καμία ισοδυναμία - καμία - μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς».

Τι λέει η Χαμάς

Από την πλευρά της η Χαμάς, απαίτησε την απόσυρση των καταγγελιών εναντίον των ηγετών της, υποστηρίζοντας ότι ο εισαγγελέας του ΔΠΔ «εξισώνει το θύμα με τον δήμιο».

Ανέφερε ότι το αίτημα να εκδοθούν εντάλματα σύλληψης για την ισραηλινή ηγεσία ήρθε επτά μήνες με μεγάλη καθυστέρηση, αφού «η ισραηλινή κατοχή διέπραξε χιλιάδες εγκλήματα».

«Ο κ. Khan δεν κάνει άμεσες συγκρίσεις μεταξύ των δύο πλευρών, παρά μόνο για να εκθέσει τον ισχυρισμό του ότι και οι δύο έχουν διαπράξει μια σειρά από εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» αναφέρει στη δήλωσή της.

Τονίζει επίσης ότι ο πόλεμος αυτός έρχεται στο πλαίσιο «μιας διεθνούς ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης και μιας μη διεθνούς ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς».

 Να σημειωθεί, ότι το δικαστήριο αντιμετωπίζει την Παλαιστίνη ως κράτος καθώς έχει καθεστώς παρατηρητή στα Ηνωμένα Έθνη, πράγμα που σήμαινε ότι μπόρεσε να υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης που δημιούργησε το ΔΠΔ. 

Αντιδράσεις στο Ισραήλ

Όπως ήταν αναμενόμενο, το Ισραήλ αντέδρασε έντονα στο ενδεχόμενο εντάλματος εναντίον του Νετανιάχου, με τον πρόεδρο της Χώρας Isaac Herzog, να δηλώνει ότι «αντί να βλέπουν επαίσχυντες και ψευδείς παραλληλισμούς μεταξύ αυτών των θηριωδών τρομοκρατών και μιας δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης του Ισραήλ, οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων επικρότησαν τον τρόπο με τον οποίο ο εισαγγελέας του ΔΠΔ επιδιώκει να εφαρμόσει το νόμο και στις δύο πλευρές».

 Η B’Tselem, μια κορυφαία ισραηλινή οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, είπε ότι τα εντάλματα σηματοδοτούν «την ταχεία παρακμή του Ισραήλ σε μια ηθική άβυσσο».

 «Η διεθνής κοινότητα ξεκαθαρίζει στο Ισραήλ ότι δεν μπορεί πλέον να διατηρήσει την πολιτική βίας, δολοφονίας και καταστροφής χωρίς ευθύνη», πρόσθεσε.

Οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλουν εδώ και χρόνια ότι ισχυρές δυτικές χώρες και κυρίως οι ΗΠΑ, κλείνουν τα μάτια στις ισραηλινές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, ακόμη και όταν καταδικάζουν και επιβάλλουν κυρώσεις άλλα κράτη που δεν βρίσκονται στο στρατόπεδό τους.

Τι σημαίνουν τα εντάλματα

Ο γενικός Εισαγγελέας έχει βάλει στο στόχαστρο και τρία υψηλόβαθμα στελέχη της  Χαμάς τα οποία όπως αναφέρει «διέπραξαν εγκλήματα πολέμου που περιλαμβάνουν εξοντώσεις, δολοφονίες, ομηρίες, βιασμούς και βασανιστήρια».

Πρόκειται για τον Yahya Sinwar ηγέτη της Χαμάς στη Γάζα, τον Mohammed Deif διοικητής των Ταξιαρχιών Qassam της στρατιωτικής πτέρυγάς της Χαμάς, και τον Ismail Haniyeh επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς.

Μια επιτροπή δικαστών στο ΔΠΔ θα εξετάσει τώρα εάν θα εκδώσει εν τέλει τα εντάλματα σύλληψης. Τα κράτη που υπέγραψαν το Καταστατικό της Ρώμης του ΔΠΔ θα ήταν τότε υποχρεωμένα να θέσουν υπό κράτηση τους εν λόγω αξιωματούχους, εάν πέσουν στα χέρια τους. Στις 124 χώρες που έχουν υπογράψει δεν περιλαμβάνονται η Ρωσία, η Κίνα οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. Αλλά το ΔΠΔ έχει αποφανθεί ότι έχει νομική εξουσία να ασκήσει διώξεις για ποινικές πράξεις στον πόλεμο, επειδή οι Παλαιστίνιοι έχουν υπογράψει.

Εάν εκδοθούν τα εντάλματα σύλληψης, αυτό θα σήμαινε ότι ο Μπένιαμιν Νετανιάχου, ο μακροβιότερος πρωθυπουργός του Ισραήλ, δεν θα μπορούσε να βγει από το Ισραήλ  χωρίς να διακινδυνεύσει τη σύλληψη του, όπως φυσικά και ο υπουργός Άμυνας Γκαλάντ.

Μάλιστα οι δηλώσεις του που αναφέρονται στην έκθεση του ΔπΔ είναι μεταξύ άλλων: «Έχω διατάξει μια πλήρη πολιορκία στη Λωρίδα της Γάζας. Δεν θα υπάρχει ηλεκτρισμός, ούτε τρόφιμα, ούτε καύσιμα, όλα είναι κλειστά… πολεμάμε τα ανθρώπινα ζώα, ενεργώντας ανάλογα».

Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Ρίσι Σουνάκ είπε ότι οι ενέργειες του ΔΠΔ «δεν ήταν χρήσιμες για την παύση των μαχών, την απομάκρυνση ομήρων ή την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας». Ωστόσο, εάν εκδοθούν τα εντάλματα, η Βρετανία θα πρέπει να προβεί στις συλλήψεις, εκτός εάν μπορούσε να υποστηρίξει επιτυχώς ότι ο κ. Νετανιάχου είχε διπλωματική ασυλία».

Ωστόσο, τόσο ο Νετανιάχου όσο και ο υπουργός Άμυνας Γκάλαντ θα μπορούσαν να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ καθώς ο Λευκός Οίκος εκτιμά ότι  το ΔΠΔ δεν έχει δικαιοδοσία στην σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, μια θέση που θα μπορούσε ωστόσο να προκαλέσει διάσπαση στο εσωτερικό του Δημοκρατικού κόμματος του Τζο Μπάιντεν ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου.

 Διάσπαση στους Δημοκρατικούς

Η προοδευτική πτέρυγα των Δημοκρατικών έχει ήδη χαιρετίσει τη δράση του ΔΠΔ ενώ οι ένθερμοι σύμμαχοι του Ισραήλ μεταξύ των Δημοκρατικών, ενδέχεται να υποστηρίξουν τις κινήσεις των Ρεπουμπλικανών που θέλουν την ψήφιση νόμου για την επιβολή κυρώσεων σε αξιωματούχους του ΔΠΔ ή την απαγόρευση εισόδου τους στις ΗΠΑ.

«Στοχοποιήστε το Ισραήλ και θα σας στοχοποιήσουμε κι εμείς... έχετε προειδοποιηθεί» ήταν η αντίδραση των Ρεπουμπλικανών.

Μικρότερες οι επιπτώσεις για την Χαμάς

 Εάν εκδοθεί ένταλμα σύλληψης για τον Ismail Haniyeh, τον επικεφαλής του πολιτικού κλάδου της Χαμάς, αυτό σημαίνει ότι οι πόρτες προς άλλες αραβικές χώρες συμμάχους θα είναι κλειστές.

Αυτό σημαίνει ότι θα εγκλωβιστεί στο Κατάρ, το οποίο, όπως το Ισραήλ, δεν υπέγραψε το Καταστατικό της Ρώμης που ίδρυσε το ΔΠΔ.

Οι άλλοι δύο κατηγορούμενοι ηγέτες της Χαμάς, ο Yahya Sinwar και ο Mohammed Deif, πιστεύεται ότι κρύβονται κάπου μέσα στη Γάζα. Ένα ένταλμα σύλληψης δεν προσθέτει πολλά στις πιέσεις που τους ασκούνται καθώς το Ισραήλ προσπαθεί εδώ και μήνες να τους εντοπίσει και να τους σκοτώσει. 

Πηγή: BBC