Η “παγίδα” του Ισραήλ στη Ράφα

Άρθρο του Seth J. Frantzman στο National InterestΤο Ισραήλ δεν θέλει να ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας, αλλά αυτό μπορεί να επιτρέψει στη Χαμάς να ανασυνταχθεί. Η στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ στη Γάζα συνεχίζεται μετά από επτά μήνες μάχης με τη Χαμάς. Από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, το Ισραήλ αντιμετωπίζει όχι μόνο απειλές από τη Χαμάς στη Γάζα, αλλά και αυξανόμενες επιθέσεις από τις υποστηριζόμενες από το Ιράν δυνάμεις  στην περιοχή, όπως η Χεζμπολάχ στο Λίβανο και οι Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα. Καθώς το Ισραήλ πλησιάζει στον όγδοο μήνα πολέμου, είναι πλέον σαφές ότι η ήττα της Χαμάς στη Γάζα έχει γίνει πολύ πιο δύσκολη από άλλες αντιτρομοκρατικές εκστρατείες, όπως η ήττα του ISIS από το Ιράκ στη Μοσούλη το 2017. Το Ισραήλ αντιμετωπίζει τώρα δύσκολες επιλογές στη Γάζα ως προς το τι θα επακολουθήσει.Ο πόλεμος στη Γάζα πέρασε από διάφορες φάσεις. Ξεκίνησε με μια εκστρατεία βομβαρδισμών που ακολουθήθηκε από μια χερσαία επίθεση στις 27 Οκτωβρίου. Μια αρχική έντονη εκστρατεία στο βόρειο τμήμα της Γάζας οδήγησε 1,7 εκατομμύρια κατοίκους της Γάζας σε φυγή βλέποντας ισραηλινά τανκς και πεζικό να σαρώνουν πυκνές αστικές περιοχές. Η αρχική έντονη φάση των μαχών, κατά την οποία εξαλείφθηκαν μεγάλες συγκεντρώσεις της Χαμάς στη βόρεια Γάζα, έδωσε γρήγορα τη θέση της σε λιγότερο σφοδρές μάχες και περισσότερες επιδρομές των ειδικών δυνάμεων. Η μετάβαση σε μάχες χαμηλότερης έντασης τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο έγινε εν μέσω της πίεσης των ΗΠΑ προς το Ισραήλ, αλλά και για επιχειρησιακούς λόγους. Οι IDF (Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις) είχαν καλέσει 300.000 εφεδρικούς στρατιώτες τον Οκτώβριο μετά την επίθεση της Χαμάς και δεν μπορούσαν να παραμείνουν στο μέτωπο για πάντα.Η εκστρατεία χαμηλότερης έντασης διήρκεσε από τον Ιανουάριο έως τις αρχές Μαΐου και είδε τις IDF να εισέρχονται στο Χαν Γιουνίς στη νότια Γάζα, τη γενέτειρα του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ. Το Ισραήλ δήλωσε ότι είχε δύο πολεμικούς στόχους: να νικήσει τη Χαμάς και να απελευθερώσει τους ομήρους που εξακολουθούν να κρατούνται . Μέχρι την άνοιξη του 2024, η Χαμάς κρατούσε ακόμη 130 ομήρους. Όταν οι συνομιλίες για τους ομήρους έλαβαν ο τέλος στο Κάιρο και τη Ντόχα, η εστίαση του Ισραήλ μετατοπίστηκε και πάλι, καθώς οι Ισραηλινοί πολιτικοί ορκίστηκαν να μπουν στη νότια πόλη της Γάζας, τη Ράφα, για να εκκαθαρίσουν ένα από τα τελευταία προπύργια της Χαμάς.Η Χαμάς βοήθησε το Ισραήλ να επιταχύνει τα σχέδιά του για μια μάχη στη Ράφα στις 5 Μαΐου, εκτοξεύοντας βλήματα κατά ισραηλινών στρατιωτών κοντά στο Κερέμ Σαλόμ, μια κοινότητα κοντά στα σύνορα μεταξύ της Γάζας και της Αιγύπτου. Τα βλήματα εκτοξεύτηκαν κοντά στο συνοριακό πέρασμα της Ράφα με την Αίγυπτο, το οποίο βρίσκεται περίπου ένα μίλι μέσα στη Γάζα από το Ισραήλ και είναι το κύριο πέρασμα μεταξύ Αιγύπτου και Γάζας. Δύο ημέρες μετά την εκτόξευση των βλημάτων, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τέσσερις ισραηλινοί στρατιώτες, οι IDF εισέβαλαν με τανκς στην πλευρά της Γάζας στο πέρασμα της Ράφα.Η μάχη για τη Ράφα εξελίσσεται σε κομβική στιγμή του πολέμου. Η Ράφα βρίσκεται στα σύνορα με την Αίγυπτο και η Χαμάς ανεφοδιάζεται όλα αυτά τα χρόνια ελέγχοντας αυτή την περιοχή. Μόλις το Ισραήλ ελέγξει το μεγαλύτερο μέρος της Ράφα, τα στοιχεία για τον τρόπο με τον οποίο η Χαμάς ανεφοδιάζεται όλα αυτά τα χρόνια, όπως μέσω υπόγειων σηράγγων προς την Αίγυπτο, μπορεί να γίνουν πιο εμφανή. Αυτό θα μπορούσε να αποκόψει τη Χαμάς από τις προμήθειές της, αλλά εξακολουθεί να διαθέτει εφόδια σε όλη τη Γάζα.Η Χαμάς διατηρεί σημαντικό έλεγχο στο μεγαλύτερο μέρος της Γάζας και ασκεί τον έλεγχο αυτό, εν μέρει, κρυφά, χρησιμοποιώντας μέλη με πολιτικά ρούχα. Διείσδυσε σε περιοχές που οι IDF είχαν ήδη μπει το φθινόπωρο του 2023 ή τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2024. Οι IDF δεν θέλουν να κρατήσουν το μεγαλύτερο μέρος της Γάζας, βασιζόμενοι αντ' αυτού σε έναν μικρό διάδρομο που ελέγχουν νότια της πόλης της Γάζας για να διεξάγουν επιδρομές. Η έλλειψη ελέγχου αφήνει ένα “άνοιγμα” για τη Χαμάς.Οι επιχειρήσεις των IDF στη Ράφα και τα επόμενα βήματά τους σε άλλα μέρη της Γάζας θέτουν τώρα το Ισραήλ ενώπιον δύσκολων επιλογών. Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Yoav Gallant δήλωσε στις 15 Μαΐου: «Η στρατιωτική επιχείρηση φέρνει αποτελέσματα. Η Χαμάς δεν λειτουργεί πλέον ως στρατιωτική οργάνωση - τα περισσότερα τάγματά της έχουν διαλυθεί και έχει στραφεί στον τρομοκρατικό πόλεμο, που διεξάγεται από άτομα και μικρές ομάδες». Προειδοποίησε ότι αν το Ισραήλ δεν καταλήξει σε ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο στη Γάζα, όπως για παράδειγμα ποιος θα την κυβερνά όταν η Χαμάς ηττηθεί, τότε η Χαμάς θα μπορούσε να επιστρέψει: «...όσο η Χαμάς διατηρεί τον έλεγχο της ζωής των πολιτών στη Γάζα, μπορεί να ξαναχτίσει και να ενισχυθεί, απαιτώντας έτσι από τις IDF να επιστρέψουν και να πολεμήσουν, σε περιοχές όπου έχει ήδη δράσει».Ο πόλεμος κατά της Χαμάς στη Γάζα είναι πιο πολύπλοκος από άλλες εξεγέρσεις, επειδή δεν υπάρχει ισχυρή κυβερνητική αρχή που να μπορεί να αντικαταστήσει τη Χαμάς. Για παράδειγμα, όταν το Ιράκ πολεμούσε το ISIS, αντικατέστησε τους τρομοκράτες με τους υπάρχοντες ιρακινούς θεσμούς. Αυτοί οι θεσμοί είχαν αποδυναμωθεί πριν από την άφιξη του ISIS, αλλά μόλις το Ιράκ κατάφερε να αποκαταστήσει τον έλεγχο το 2015-2016, μπόρεσε να ανατρέψει το Ισλαμικό Κράτος. Η πρόκληση στη Γάζα είναι ότι το Ισραήλ δεν θέλει να κυβερνήσει τη Λωρίδα. Ήδη διοικούσε τη Γάζα από το 1967 έως το 2005. Η διεθνής κοινότητα πιθανότατα θα αντιταχθεί στον ισραηλινό έλεγχο ούτως ή άλλως. Οι IDF έχουν δείξει ότι δεν έχουν καμία πρόθεση να ελέγξουν τις γειτονιές, και μόλις σαρώσουν και εξοντώσουν τους τρομοκράτες που βρίσκουν, οι στρατιώτες τους φεύγουν.Μια επιλογή για “μια Γάζα μετά τη Χαμάς” είναι να την διοικήσει η Παλαιστινιακή Αρχή. Σύμφωνα με τις συμφωνίες του Όσλο και τις προηγούμενες συμφωνίες μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων, αυτή υποτίθεται ότι θα διοικούσε τη Γάζα. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει δηλώσει ότι δεν θέλει να δει τη Χαμάς να αντικαθίσταται από τη Φατάχ, το κυβερνών κόμμα της Παλαιστινιακής Αρχής. Έχουν διατυπωθεί διάφορες άλλες ιδέες για τη Γάζα, όπως το να δουν αραβικές χώρες να παίζουν ρόλο ή να δουν μια μεταρρυθμισμένη Παλαιστινιακή Αρχή να αναλαμβάνει. Ωστόσο, “ο ελέφαντας στο δωμάτιο” είναι ότι οι αραβικές χώρες και η Παλαιστινιακή Αρχή δεν θέλουν να παραδοθεί η Γάζα στα χέρια των IDF. Δεν θέλουν να θεωρηθούν συνεργάτες και θέλουν να βρίσκονται στη Γάζα μόνο αν η Χαμάς ηττηθεί και δεν θα τους επιτεθεί την επομένη της αποχώρησης των IDF.Το Ισραήλ αντιμετωπίζει έναν δύσκολο αγώνα στη Γάζα. Ενώ τα τάγματα της Χαμάς  έχουν διασκορπιστεί, μπορούν να ανασυνταχθούν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι δυτικές δυνάμεις επιθυμούν την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Ορισμένες χώρες της περιοχής μπορεί να προτιμούν να ηττηθεί η Χαμάς, αλλά χωρίς μια παρατεταμένη εκστρατεία στη Γάζα. Όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, τόσο περισσότερο ο Αραβικός Σύνδεσμος και άλλοι περιφερειακοί οργανισμοί καταδικάζουν το Ισραήλ. Αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντα των χωρών που υποστηρίζουν τη Χαμάς, όπως το Ιράν, καθώς και της Ρωσίας, της Τουρκίας και άλλων. Ας υποθέσουμε ότι η Γάζα παραμένει σε κατάσταση χάους, με ισραηλινές επιδρομές κάθε λίγους μήνες για τη μείωση των δυνατοτήτων της Χαμάς. Σε αυτή την περίπτωση, αυτό πιθανότατα θα τροφοδοτήσει την προπαγάνδα της Χαμάς στη Δυτική Όχθη και θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη περιφερειακή αστάθεια. Μια νέα φάση αρχίζει στη Γάζα και το Ισραήλ θα πρέπει να αποφασίσει αν αυτή η φάση θα είναι παρόμοια με την ήττα του ISIS στο Ιράκ ή τη Συρία ή αν θα αφήσει τη Χαμάς υπό τον έλεγχό της, οδηγώντας σε μια παρατεταμένη σύγκρουση χωρίς ορατό τέλος.

The post Η “παγίδα” του Ισραήλ στη Ράφα appeared first on Militaire.gr.