Οι τελευταίες στιγμές του Ayrton Senna -Τι προηγήθηκε του τραγικού θανάτου ενός θρύλου

Τι προηγήθηκε, και πόσο είχε επιβαρυνθεί η ψυχολογία του Ayrton Senna, τις τελευταίες ώρες πριν το δυστύχημα του μεγαλύτερου θρύλου της ιστορίας της F1 στην Imola - που έκοψε την ανάσα του πλανήτη, 30 χρόνια πριν σαν σήμερα.

Τοαπόγευμα της Πρωτομαγιάς του 1994, ο AyrtonSenna κηρύχθηκε κλινικά νεκρόςαπό τους ιατρούς του νοσοκομείου Maggioreτης Μπολόνια. Λίγες ώρεςνωρίτερα είχε παραταχθεί κανονικά στηνεκκίνηση του GP του ΑγίουΜαρίνου, είχε εκκινήσει κανονικά,

Καιξαφνικά, 100 χιλιάδες άνθρωποι στην πίστατης Ίμολα είχαν πέσει σε μια τρομακτικήσιωπή, και εκατομμύρια τηλεθεατές τοίδιο, παρακολουθώντας στις οθόνες μιαομάδα γιατρών να σκυμμένους πάνω απότον μεγαλύτερο αστέρα που γνώρισε ποτέη Formula 1 στην αμμοπαγίδατης Tamburelo, δίπλα στασυντρίμμια της Williams FW16, παρακολουθώνταςτο ιατρικό ελικόπτερο να προσγειώνεταιστο σημείο και να τον παραλαμβάνει.

Γράφτηκανεκατομμύρια σελίδες για όσα προηγήθηκαν,της στιγμής αυτής. Η ψυχρή και απόλυτηαλήθεια είναι ότι οι τεχνικοί τηςWilliams είχαν κάνει μιαπαρέμβαση της τελευταίας στιγμής, ένααδικαιολόγητο λάθος στην κολόνα τουτιμονιού για να ικανοποιήσουν μιαεπιθυμία του Ayrton, που είχεως αποτέλεσμα να σπάσει η κολόνα και ναστείλει τον μέγα Paulista στοντοίχο της Tamburello, στον 7ογύρο του αγώνα.

Όμως, παρότι το δυστύχημα είχε αποκλειστικά τεχνική αιτία και δεν προήλθε από οδηγικό λάθος, και παρότι ο θάνατος του Ayrton επήλθε από την καταρραμένη συγκυρία της πρόσκρουσης της σπασμένης ανάρτησης της Williams FW16 στη ζελατίνα του κράνους του, πολλοί στάθηκαν σε μια σειρά από γεγονότα που επιβάρυναν την ψυχολογία του Senna τις τελευταίες ημέρες και ώρες πριν το μοιραίο, τελευταίο του GP.

Τις μέρεςπριν από τον αγώνα, ο Ayrton είχεβρει καταφύγιο στη βίλα του στην Quintado Lago της Πορτογαλίας, που ήταν αρκετάαπομακρυσμένη για να του προσφέρει τηναπομόνωση που ποθούσε. Όμως, τη γαλήνηπου του προσέφερε η ειδυλλιακή επαρχία,οι αμμόλοφοι και η θάλασσα του Αλγκάρβεήταν διατάρασσε ένα προσωπικό του θέμα.

Η οικογένειαSenna, πίσω στη Βραζιλία, θαέστελνε τον αλερφό του, Leonardo,για να προσπαθήσει να πείσει τον Ayrtonνα απαλλαχθεί από την πολύ μικρότερησύντροφό του, την 21χρονη AdrianaGalisteu - την οποία δεν ενέκριναν γιαέναν άνθρωπο της οικογένειάς τους, καιφυσικά για μια προσωπικότητα τουβεληνεκούς του Senna.

Αφότουτακτοποίησε κάποιες σημαντικές τουεπιχειρηματικές δραστηριότητες, οAyrton έφτασε στην πίστα τηςΊμολα την Πέμπτη, 28 Απριλίου 1994. Επισκέφτηκεκατ' ευθείαν το γκαράζ της Williams,για να μιλήσει με τον μηχανικό του DavidBrown, και για να δει τις αναβαθμίσειςπου είχε κάνει η ομάδα στο προβληματικότης μονοθέσιο FW16.

Η Williams έκανε δοκιμές στο Nogaro τις μέρες που προηγήθηκαν για να λύσει μια σειρά προβλημάτων της FW16, η οποία παρέμενε πιο αργή από τη Benetton του Michael Schumacher παρότι ο κινητήρας της Renault ήταν ισχυρότερος. Τόσο ο Senna όσο και ο έτερος οδηγός της ομάδας, Damon Hill, τη χαρακτήριζαν φρικτή στην οδήγηση, και δύστροπη στις ρυθμίσεις.

Ο Senna επιστράτευε όλη του την οδηγική δεινότητα για να υπερκαλύψει τα προβλήματα. “Ο Ayrton είχε τεράστια αποθέματα ικανότητας και μπορούσε να ξεπεράσει τις αδυναμίες του σασί”, παραδεχόταν ο Hill. Όμως, αυτή δεν ήταν μία συνθήκη στην οποία ο Senna αισθανόταν άνετα, ή σιγουριά ότι μπορεί να καταδιώξει τη Benetton.

Την Παρασκευή,29 Απριλίου, ο Ayrton ξεκίνησετην προετοιμασία του για το GPτης Ίμολα σημειώνοντας νωρίς τονπρώτο χρόνο στις ελεύθερες δοκιμές.Όμως, τα πράγματα σύντομα θα άρχιζαν ναπαίρνουν αρνητική τροπή.

Μετά από 15 λεπτά, ο Rubens Barrichellο χτύπησε βίαια το κερμπ στη μέση της Variante Bassa με ταχύτητα 230 km/h, και η Jordan του απογειώθηκε, χτύπησε με ασύλληπτη ισχύ πλευρικά τον τοίχο των προστατευτικών ελαστικών κι έπειτα προσέκρουσε στον προστατευτικό φράκτη. Ο νεαρός Βραζιλιάνος έβαλε τα χέρια του πάνω στο κράνος του, και περίμενε να περάσουν όλα.

Μόλις ηJordan ακινητοποιήθηκε, οRubens έμεινε στο κόκπιτ,αναίσθητος. Η ιατρική ομάδα άμεσηςεπέμβασης έφτασε σύντομα, και λίγοαργότερα κανείς δεν μπορούσε να πιστέψειότι ο Βραζιλιάνος βγήκε από όλο αυτόμόνο με μια σπασμένη μύτη και κάποιαχτυπήματα στα πλευρά.

Στο ιατρικό κέντρο, όπου ξύπνησε, ο Barrichello είδε τον Senna, ανοίγοντας τα μάτια του. “Μείνε ψύχραιμος, θα είσαι εντάξει”, του είπε ο συμπατριώτης του. “Ήταν το πρώτο πρόσωπο που είδα. Είχε δάκρυα στα μάτια του. Δεν είχα δει ποτέ κάτι τέτοιο στον Ayrton. Είχα για μια στιγμή την αίσθηση που ένιωθε πως το ατύχημά μου ήταν δικό του”, θυμάται ο Rubens.

Το χτύπημαπου είχε κάνει το συμβάν στον ψυχισμότου Ayrton επιβεβαιώθηκεκαι από την Galisteu στοτηλεφώνημα που είχε με τον σύντροφό τηςτο ίδιο βράδυ - όμως θα το ακολουθούσεένα ακόμα ισχυρότερο, την επόμενη μέρα:ο θάνατος του Roland Ratzenberger.

Ο Αυστριακόςήταν 33 ετών, αλλά ένας rookie στηF1. Είχε καταφέρει, μετάαπό προσπάθειες ετών, να ζήσει το όνειρότου για τη Formula 1, εξασφαλίζονταςτις χορηγίες για μια θέση στην ομάδαSimtek-Ford. Δεν ήταν τυχαίος,καθώς είχε πολυετή εμπειρία σε άλλεςμορφές αγώνων.

Ο Ratzenbergerείχε μια μικροέξοδο στη διάρκειατων δοκιμών κατάταξης, η οποία όμωςπροκάλεσε σημαντική ζημιά στην εμπρόςπτέρυγα της Simtek. Ο 33χρονοςαποφάσισε να συνεχίσει, καθώς το μονοθέσιοδεν του παρουσίαζε την αίσθηση κάποιουπροβλήματος, κι έτσι ξεκίνησε τον επόμενότου γρήγορο γύρο. Ώσπου έφτασε στη στροφήVilleneuve, και η πτέρυγά τουεντέλει υποχώρησε, με ταχύτητα 314,9km/h.

Η Simtekπροσέκρουσε με τρομερή ισχύ στηντσιμεντένιο τοίχο στο εσωτερικό τηςστροφής, και γύρισε να μείνει ακινητοποιημένηστη μέση της πίστας. Ο Ratzenbergerέχασε τη ζωή του ακαριαία.

Ο Senna έβλεπε το συμβάν από το γκαράζ της Williams, και αμέσως έτρεξε σε ένα όχημα της οργάνωσης και ζήτησε από τον οδηγό του να τον μεταφέρει στο σημείο του δυστυχήματος. Η ιατρική ομάδα, με επικεφαλής τον Δρ. Sid Watkins, έφτασε σε 25 δευτερόλεπτα, και μόλις έφτασε και ο Ayrton ο Ratzenberger μεταφερόταν ήδη με το ασθενοφόρο στο νοσοκομείο: οι γιατροί είχαν κρατήσει τη λειτουργία της καρδιάς του, αλλά οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις τον είχαν ήδη καταστήσει κλινικά νεκρό.

Ο Senna έμεινε να παρατηρεί το συντρίμμια του δυστυχήματος. Πίσω στο ιατρικό κέντρο, αναζήτησε τον Sid Watkins, ο οποίος του είπε τα νέα. Ήταν μια συντριβή για εκείνον: “Ο Ayrton έσπασε, κααι έκλαψε τον ώμο μου”, θα αποκάλυπτε πολύ αργότερα ο Βρετανός ιατρός.

“Ayrton, γιατί δεν αποχωρείς από τους αγώνες αύριο;”, τον ρώτησε, τότε, ο Watkins. Για να λάβει την απάντηση “Sid, υπάρχουν κάποια πράγματα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Δεν μπορώ να αποσυρθώ. Πρέπει να συνεχίσω”.

Φεύγονταςαπό το ιατρικό κέντρο, διασταυρώθηκεμε τον υπεύθυνο Τύπου της FIAMartin Whitaker. “Ρώτησατον Senna αν ήξερετι συνέβη. Δεν απάντησε. Απλά με κοίταξεκαι απομακρύνθηκε, αλλά δεν πρόκειταινα ξεχάσω αυτό το βλέμμα”, είπε οWhitaker. Από πολλές πλευρέςεπιβεβαιωνόταν ότι η ψυχολογία τουSenna ήταν στα πρόθυρα τηςκατάρρευσης. Έφυγε από την πίστα στις5:30 και κανείς δεν τόλμησε να τον πλησιάσει.Ήταν εντελώς απρόσιτος.

Παρόλα αυτά, το ίδιο βράδυ μια συνάντηση με τον Φρανκ Ουίλιαμς -που έμενε στον κάτω όροφο του ξενοδοχείου- και ένα βραδινό τηλφώνημα με την Adriana Galisteu πέτυχαν να τον καλμάρουν λίγο. Ο Ayrton αποφάσισε ότι θα αγωνιζόταν εντέλει την Πρωτομαγιά, και θα κέρδιζε για να κυματίσει μια αυστριακή σημαία στη μνήμη του Roland Ratzenberger.

Εκείνα ταχρόνια η F1 είχε δοκιμέςπροθέρμανσης των οδηγών πριν το GP,και ο Senna έγραψε τονπρώτο χρόνο. Επιστρέφοντας στο motorhomeτης Williams, συνάντησεέναν παλίο του γνώριμο. Για την ακρίβεια,τον μέχρι πρότινος μεγάλο του αντίπαλο,Alain Prost.

Οι δύο είχανσυμφωνήσει να μιλήσουν στην Imola,με θέμα συζήτησης την ασφάλεια τωνοδηγών. “Αυτό έκανε το διήμερο εκείνοακόμα πιο απαίσιο”, είπε αρκετά χρόνιαμετά ο Γάλλος. “Ο Ayrtonμιλούσε διαρκώς για την ασφάλεια,και είχε μαλακώσει πολύ σε σχέση μεπαλιότερα. Για μένα, είχε αλλάξειολοκληρωτικά.

Έδειχνε πολύ πεσμένος, σαν να μην έχει την ίδια δύναμη με πριν. Μιλήσαμε την Παρασκευή, και μετά ξανά το πρωί της Κυριακής. Προσπαθούσε πολύ να είναι φιλικός. Χρειαζόταν βοήθεια - είχε ανάγκη από κάποιον, αυτό ήταν εμφανές”, κατέληξε ο Prost.

Ο Senna,έπειτα, μετέβη στη σύσκεψη τωνοδηγών, όπου είχε ζητήσει από τον GerhardBerger να θέσει ένα ζήτημα ασφάλειαςπου αφορούσε στο όχημα ασφαλείας πριντην εκκίνηση - κάτι που ο Βραζιλιάνοςδεν μπορούσε να θέσει διότι βρισκότανσε διαμάχη με τους αγωνοδίκες για τοθέμα της εισβολής του στην πίστα καιστο ιατρικό κέντρο για τα ατυχήματα τωνBarrichello και Ratzenberger.

Αμέσως μετά, μετά από τη συνάντηση με τους εκπροσώπους κάποιων χορηγών και το ελαφρύ του γεύμα μαζί με τον Hill, κλείστηκε στο motorhome με τις σκέψεις του. Έπειτα, πήρε τη φόρμα του από το γραφείο συσκέψεων της Williams και έφυγε για να βρει τον Berger, τον παλιό του φίλο, στο motorhome της Ferrari. Ήταν η τελευταία φορά που θα τον έβλεπε ο Frank Williams.

Ότανεμφανίστηκε στο γκαράζ της Williams,μισή ώρα πριν τον αγώνα, οι μηχανικοίτου διαπίστωσαν έναν διαφορετικό Ayrton.Έκανε κύκλους γύρω από την FW16,νευρικός, εξέταζε τα ελαστικά,ακουμπούσε στην πίσω πτέρυγα, ήσυχοςκαι μόνος.

«Συνήθως είχε έναν ιδιαίτερο τρόπο να φορά την μπαλακλάβα και το κράνος του, αποφασισμένος και δυνατός σαν να ανυπομονούσε για τον αγώνα» είπε ο προσωπική του γραμματέας, Betise Assumpcao. «Εκείνη την ημέρα μπορούσες να καταλάβεις μόνο από τον τρόπο που έβαζε το κράνος του ότι δεν ήθελε να αγωνιστεί. Δεν πίστευε ότι θα πέθαινε, πίστευε πραγματικά ότι θα κέρδιζε, αλλά ήθελε απλώς να το ξεπεράσει και να πάει σπίτι του. Δεν ήταν εκεί, ήταν χιλιόμετρα μακριά».

Όταν μπήκεστο κόκπιτ της Williams, βγήκεαπό το γκαράζ και την οδήγησε προς τηθέση του στην εκκίνηση. Εκεί, ο Sennaσυνήθιζε να μένει φορώντας το κράνοςτου μέσα στο κόκπιτ, για τα τελευταία15 λεπτά πριν την εκκίνηση, προσπαθώνταςνα πετύχει την απόλυτή του αυτοσυγκέντρωση.Αυτή τη φορά έσπασε της ιεροτελεστία:αφαίρεσε το κράνος.

Συνομίλησε για μια στιγμή με τον τεχνικό διευθυντή της ομάδας, Patrick Head, κι όταν ο εκφωνητής της πίστας ανακοίνωσε το όνομα του Gerhard Berger εξαπλώθηκαν οι ιαχές της εξέδρας - ο Berger ήταν οδηγός της Ferrari. Ο Senna γύρισε και κοίταξε τον φίλο του, δίπλα του στην εκκίνηση: «Ήταν το χαμόγελο ενός φίλου που χαιρόταν με την υποστήριξη και την αγάπη του κόσμου σε μένα. Αυτό είναι το τελευταίο που θυμάμαι από εκείνον», θυμάται ο Berger.

Λίγο αργότερα, ο γυμναστής του Ayrton Josef Leberer έδωσε στον Ayrton Senna το κράνος του, για τελευταία φορά. Και οι μηχανικοί της Williams έβαλαν μπροστά τον κινητήρα.

Διαβάστε περισσότερα στο carandmotor.gr