Αναδρομή στις ευρωεκλογές: 2004 – Ηγεμονία Καραμανλή, ρεκόρ αποχής και επιστροφή Σαμαρά (Video/Photo)

Οι ευρωεκλογές του 2004 διεξήχθησαν την Κυριακή 13 Ιουνίου 2004.

Είχαν προηγηθεί τον Μάρτιο οι εθνικές εκλογές που οδήγησαν τη Νεα Δημοκρατία – μετά από 11 χρόνια – ξανά στην εξουσία. Ο Κώστας Καραμανλής είχε αναλάβει για λίγους μήνες πρωθυπουργός.

Η Ελλάδα εκείνη την εποχή είχε μετατραπεί σε ένα απέραντο εργοτάξιο ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων.

Δρόμοι, μετρό, τραμ, γήπεδα κατασκευάζονταν με ραγδαίους ρυθμούς. Η χώρα ζούσε μία περίοδο ευφορίας και ανάτασης.

Το αποτέλεσμα των ευρωεκογών ουσιαστικά επισφράγισε τους πολιτικούς συσχετισμούς που κατέγραψαν οι εθνικές εκλογές του Μαρτίου εκείνης της χρονιάς.

Η μεγάλη αποχή

Ωστόσο οι ευρωεκλογές εκείνες κατέγραψαν και ένα πρωτοφανές ρεκόρ για τη χώρα μας.

Για τα ελληνικά δεδομένα, όχι μόνον της μεταπολιτευτικής, αλλά και της προδικτατορικής περιόδου, η αποχή υπήρξε ασύλληπτη.

Είναι ενδεικτικό ότι απείχαν περίπου 1.313.000 ψηφοφόροι, που συμμετείχαν στις βουλευτικές που είχαν προηγηθεί, δηλαδή ο 1 στους 5 Έλληνες πολίτες (17,3%).

Ταυτοχρόνως, η σημαντική μείωση των ακύρων, αντισταθμίσθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον διπλασιασμό των λευκών ψηφοδελτίων.

Οι αναλυτές της εποχής «χρέωσαν» τη μεγάλη αποχή στο μικρό χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τις βουλευτικές εκλογές, στην κόπωση του εκλογικού σώματος λόγω της συνεχούς πολιτικής έντασης εκείνης της εποχής και στο χαμηλό ενδιαφέρον για τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη.

Ορισμένοι, τέλος, θεώρησαν ότι η αποχή ήταν μία πρωτοεμφανιζόμενη εκλογική συμπεριφορά,μία στάση «απομάκρυνσης από την πολιτική».

Τα ρεκόρ της Νέας Δημοκρατίας

Η ΝΔ, συνέχισε την ανοδική πορεία της.

Το αποτέλεσμα ήταν το τότε – και νυν – κυβερνών κόμμα να σημειώσει τρία εκλογικά ρεκόρ στην ιστορία των ευρωεκλογικών:

1) Το 43% που έλαβε η ΝΔ είναι το υψηλότερο ποσοστό επιρροής που είχε αποσπάσει ελληνικό κόμμα σε ευρωεκλογές από το 1981

2) Οι απώλειες της ευρωεκλογικής επιρροής της, σε σύγκριση με τις βουλευτικές, -2,31%, ήταν οι μικρότερες που έχουν παρατηρηθεί ποτέ, ακόμη και σε σύγκριση με τις «πολωμένες» ευρωεκλογές του 1984

3) Η διαφορά των 9 εκατοστιαίων μονάδων μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος ήταν η μεγαλύτερη που έχει σημειωθεί ποτέ σε ευρωεκλογές, με δεύτερη μεγαλύτερη εκείνη των ευρωεκλογών του 1981 υπέρ του ΠΑΣΟΚ.

H Συνθήκη της Νίκαιας

Οι Ευρωπαίοι πολίτες προσέρχονται στην κάλπη ενώ έχει ήδη τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη της Νίκαιας (2003) που προετοίμασε τη μεγάλη διεύρυνση της ΕΕ και προώθησε την αμυντική ενοποίηση.

Οι διαφορές για το Ευρωσύνταγμα ωστόσο αποδεικνύονται αγεφύρωτες.

Το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στους δίδυμους πύργους στη Ν. Υόρκη, έχει διαμορφώσει μια νέα πραγματικότητα για την Ευρώπη και όλο τον κόσμο.

Τον Μάρτιο του 2003 Αμερικανοί και Βρετανοί στρατιώτες εισβάλουν στο Ιράκ και η Ευρώπη αδυνατεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στις πολεμικές εξελίξεις.

Στα πιο δικά μας είχε προηγηθεί των ευρωεκλογών το δημοψήφισμα στην Κύπρο – η οποία ήταν πλήρες μέλος της ΕΕ πια – για το Σχέδιο Ανάν, το οποίο απέρριψαν με 76% οι Ελληνοκύπριοι και αποδέχθηκαν με 65% οι Τουρκοκύπριοι.

Το Σχέδιο είχε χαρακτηριστεί, από αυτούς που είχαν ταχθεί με το «Όχι» στο δημοψήφισμα ως καταστροφικό, κυρίως λόγω των αδυναμιών του στα θέματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων για εφαρμογή των όσων προέβλεπε.

Ο προεκλογικός αγώνας

Το «Δίπλα στον πολίτη- Δυνατά στην Ευρώπη », είναι βασικό μήνυμα της προεκλογικής εκστρατείας της ΝΔ.

Ωστόσο το πιο ενδιαφέρον σε ενδοενοδημοκρατικό επίπεδο ήταν η επιστροφή στο… μαντρί του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος συμμετείχε στην ευρωλίστα της γαλάζιας παράταξης και εκλέχθηκε ευρωβουλευτής.

Είχε προηγηθεί στις 13 Μαΐου 2004, η διάλυση από τον κ. Σαμαρά ύστερα από 11 χρόνια λειτουργίας της Πολιτικής Ανοιξης.

H πλήρης ένταξη του στη ΝΔ ήρθε με τη συμμετοχή του στο ευρωψηφοδέλτιο της ΝΔ.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, στο έκτο Συνέδριο της ΝΔ, έβλεπε και πάλι, πιο επίσημα αυτή τη φορά, το κομματικό ακροατήριο. H συγκίνηση ήταν εμφανής στο πρόσωπό του: «Ενα μεγάλο, μεγάλο ευχαριστώ για τη συγκίνηση που μου προσφέρατε. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ» είπε εν μέσω θερμών χειροκροτημάτων.

Η εποχή που οι οπαδοι της Νέας Δημοκρατίας φώναζαν έξω απο το νεοκλασσικό της Ρηγίλλης «Αλήτη, προδότη, Σαμαρά» είχαν περάσει ανεπιστρεπτί.

Το «Δύναμη για την Ελλάδα στην Ευρώπη», υπήρξε βασικό μήνυμα της προεκλογικής καμπάνιας του ΠΑΣΟΚ. Το κόμμα προσπαθούσε να βρεί τα πατήματα του με τον Γιώργο Παπανδρέου στο τιμόνι, αφού του είχε παραχωρήσει το… «δαχτυλίδι» ο Κώστας Σημίτης.

Το «ΟΧΙ στον ευρωμονόδρομο. Αντίσταση, Ανυπακοή, Απειθαρχία, Αποδέσμευση από την ΕΕ», ήταν το μήνυμα του ΚΚΕ. Το «υπάρχει και άλλος δρόμος. Παρ΄ το Αριστερά», ήταν ένα από τα κεντρικά συνθήματα του Συνασπισμού.

Στις ευρωεκλογές συμμετείχε για πρώτη φορά και το ΛΑΟΣ του Γιώργου Καρατζαφέρη.

Στις 8 Ιουνίου 2004 οι τηλεθεατές παρακολουθούν το debate (τηλεμαχία) των πολιτικών αρχηγών ενόψει των ευρωεκλογών.

Από τις 40 ερωτήσεις που τέθηκαν στους πολιτικούς αρχηγούς, μόνο 4 ερωτήσεις αφορούσαν τα ευρωπαϊκά διακυβεύματα. Τα θέματα που κυριαρχούν λοιπόν την προεκλογική περίοδο είναι η οικονομία και οι Ολυμπιακοί Αγώνες.

Τα αποτελέσματα

Στις ευρωεκλογές της 13ης Ιουνίου 2004 η Ελλάδα εκλέγει 24 βουλευτές, βάσει της Συνθήκης της Νίκαιας.

Τα κόμματα εκπροσωπήθηκαν στο Ευρωκοινοβούλιο ως εξής:

1. Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 43,03% και 11 έδρες

2. ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 34,01% και 8 έδρες

3. ΚΚΕ με ποσοστό 9,48% και 3 έδρες

4. Συνασπισμός με ποσοστό 4,16% και 1 έδρα

5. ΛΑΟΣ με ποσοστό 4,12% και 1 έδρα.

Με τη ΝΔ εξελέγησαν ευρωβουλευτές Ιωάννης Βαρβιτσιώτης, Αντώνης Σαμαράς, Αντώνης Τρακατέλλης, Γ. Δημητρακόπουλος, Κωστής Χατζηδάκης, Ρόδη Κράτσα, Γιάννης Γκλαβάκης, Μαρία Κασσιώτου, Γεώργιος Παπαστάμκος, Νίκος Βακάλης, Μανώλης Μαυρομμάτης.

Με το ΠΑΣΟΚ εξελέγησαν ευρωβουλευτές Μαίρη Ματσούκα, Σταύρος Λαμπρινίδης, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Σταύρος Αρναουτάκης, Αικατερίνη Μπατζελή, Πάνος Μπεγλίτης, Ευαγγελία Τζαμπάζη, Νίκος Σηφουνάκης.

Με το ΚΚΕ εξελέγησαν ευρωβουλευτές Θανάσης Παφίλης, Γιώργος Τούσσας, Διαμάντω Μανωλάκου.

Με τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ εξελέγη ευρωβουλευτής ο Δημήτρης Παπαδημούλης.

Με το ΛΑΟΣ εξελέγη ευρωβουλευτής ο Γιώργος Καρατζαφέρης.

Τα ανέμελα χρόνια

Το καλοκαίρι του 2004 ήταν… ευτυχισμένο για τους Ελληνες. Η εθνική ποδοσφαιρική μας ομάδα κατέκτησε το Euro.

Μεγάλα δημόσια έργα εγκαινιάζονταν το πένα μετά το άλλο. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Αυγούστου απέσπασαν διθυραμβικά σχόλια απο όλο το πλανήτη. Λίγους μήνες μετά θα κερδίζαμε ακόμα και την πρώτη θέση της Eurovision. Και στα πιο σοβαρά θέματα, όλα έδειχναν ότι θα ακολουθούσαν μέρες ανάπτυξης και προόδου. Oι οιωνοί για την εποχή Καραμανλή ήταν εξαιρετικοί.

Ουδείς ανέμενε ότι μόλις πεντέμιση χρόνια μετά θα έφτανε η χώρα στο χείλος της καταστροφής και ο Καραμανλής θα παρέδιδε άρον-άρον την εξουσία, προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι θα τις χάσει…

Διαβάστε επίσης

Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η Τουρκία θα επαναξιολογήσει τη στάση της στη Μονή της Χώρας

Τέσσερις δημοσκοπήσεις δίνουν την πρωτιά στη Νέα Δημοκρατία και την δεύτερη θέση στον ΣΥΡΙΖΑ

Το ΚΚΕ θέλει αλά Κολούμπια φοιτητικό κίνημα καταδίκης Ε.Ε. και κυβέρνησης για τη Γάζα