"Αίνιγμα" το έλλειμμα στο ελληνικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Πηγή:www.capital.gr

Πώς γίνεται η Ελλάδα να εμφανίζει έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, όταν βρίσκεται σε τέτοια κρίση και αντιμέτωπη με εκροή κεφαλαίων; Το ερώτημα αυτό διατυπώνουν οι καθηγητές Aaron Tornell* και Frank Westermann** σε άρθρο τους που δημοσιεύεται στο Voxeu.org, και επιδιώκουν να δώσουν απαντήσεις ρίχνοντας «φως» στις μεταβιβάσεις που πραγματοποιούνται μέσω του Ευρωσυστήματος.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών της Ελλάδας έχει παραμείνει σχεδόν αμετάβλητο όπως και τα διεθνή αποθεματικά της, παρά τη σοβαρή εκροή κεφαλαίων που έχει σημειωθεί, σχολιάζουν, τονίζοντας ότι........ «για χώρες που βρίσκονται σε κρίση, τα πράγματα συνήθως είναι διαφορετικά».




Σύμφωνα με τους Tornell και Westermann, συνολικά 24 δισεκατομμύρια ευρώ «έφυγαν» από τη χώρα στο διάστημα 2008-2010 και, παρά το γεγονός αυτό, η Ελλάδα έχει καταφέρει να συσσωρεύσει ένα έλλειμμα 85 δισ. ευρώ στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της, ποσό που αντιστοιχεί στο 12% του ΑΕΠ.



«Από πού προέρχονται αυτά τα χρήματα; Η απάντηση μπορεί να βρεθεί ρίχνοντας μία ματιά στα στατιστικά του ισοζυγίου πληρωμών» υποστηρίζουν. «Κυρίως στα νέα δάνεια από τις Κεντρικές Τράπεζες της Ευρωζώνης προς την ελληνική Κεντρική Τράπεζα. Το άθροισμά τους είναι 76 δισ. ευρώ. Ποσό που αντιστοιχεί στο 90% του συσσωρευμένου ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυτής της περιόδου και που αυξάνεται ταχύτατα. Τον Ιούνιο του 2011 βρισκόταν στα 110 δισ. ευρώ» σχολιάζουν.

«Αν και τα δάνεια στο Ευρωσύστημα διοχετεύονται μέσω της ΕΚΤ, τα εν λόγω ποσά είναι διαφορετικά από αυτά που χρησιμοποιεί η ΕΚΤ για το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων και - ένα πρόγραμμα στο οποίο αντιτάχθηκε ο πρόσφατα παραιτηθείς Juergen Stark». Επιπλέον, σημειώνουν οι συντάκτες του άρθρου, είναι διαφορετικά από τα ποσά που λαμβάνει η Ελλάδα μέσω του ευρωπαϊκού «πακέτου» διάσωσης, το οποίο εγκρίθηκε από το γερμανικό κοινοβούλιο.

«Αν και το ‘πακέτο’ διάσωσης συνοδεύεται από αυστηρές προϋποθέσεις μείωσης των δημοσίων δαπανών, τα δάνεια μέσω του Ευρωσυστήματος δεν έχουν τέτοιους περιορισμούς, έχουν ήδη εκταμιευθεί και η Ελλάδα τα έχει ήδη ξοδέψει. Επιπλέον, δεν απαιτούν κοινοβουλευτική έγκριση» σημειώνουν οι δύο καθηγητές.

Όπως υποστηρίζουν, τα δάνεια μέσω Ευρωσυστήματος προς την Ελλάδα ήταν μικρά έως το 2007. Από τότε όμως έχουν αυξηθεί σημαντικά. Σε συνδυασμό με τη μεγάλη αύξηση των επίσημων κεφαλαιακών εισροών από το ΔΝΤ και την Ε.Ε., τα δάνεια μέσω του Ευρωσυστήματος έχουν επιτρέψει στην Ελλάδα να αποφύγει τη μεγάλη μείωση των δαπανών -στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα- που συνήθως προκύπτει όταν μία χώρα αντιμετωπίζει απότομη αντιστροφή των ροών ιδιωτικών κεφαλαίων, σχολιάζουν οι Tornell και Frank Westermann.


«Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας, το ποσό δηλαδή κατά το οποίο οι εθνικές δαπάνες -συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών για τόκους- υπερβαίνουν το εθνικό εισόδημα, ελάχιστα βελτιώθη