Γιατί η Τουρκία και το Ισραήλ δεν θα τα «ξαναβρούν»

Του Μανώλη Κυπραίου

Η κρίση-αν μπορεί να ονομαστεί κρίση-που έχει ξεσπάσει στις σχέσεις Συρίας και Τουρκίας, φουντώνει τα σενάρια περί επαναπροσέγγισης Ισραήλ και Τουρκίας και επιστροφής στο προηγούμενο status στη Μέση Ανατολή.
Είναι όμως πραγματικά έτσι;
Η απάντηση είναι μονολεκτική: Όχι.
Αν παρακολουθήσουμε προσεκτικά όλες τις εξελίξεις, θα παρατηρήσουμε πως η Τουρκία δεν κάνει τίποτα περισσότερο από αυτό που επιτάσσει η στρατηγική της χάραξη. Επί του απλούστερου παίζει σε «δύο ταμπλό».
Ουσιαστικά οι κινήσεις στρατευμάτων των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων είναι μικρές και σε ρόλο αρωγής προσφύγων και δεν........... έχουν σε καμία περίπτωση εντολές εμπλοκής με τις αντίστοιχες συριακές. Επίσης, οι δηλώσεις Νταβούντογλου εντάσσονται στο κλίμα της «αντίδρασης» του ισλαμοδημοκρατικού νέου μοντέλου Ερντογάν που έχουν σαν σκοπό να δείξουν στους μουσουλμάνους πως η Τουρκία αποτελεί παράγοντα σταθερότητας όχι μόνο για τη Μέση Ανατολή αλλά και για ολόκληρο το Ισλάμ. Δηλαδή πως η Τουρκία ξαναγεννά ένα νέο Σουλτανάτο που σκοπό θα έχει προτίστως να υπερασπίζει κάθε μουσουλμάνο.
Σε γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό επίπεδο, η Τουρκία δεν είναι αφελής στο να προκαλέσει μια αποσταθεροποίηση της Συρίας, την οποία θεωρεί πιο σημαντική από το να έχει σχέσεις με το Ισραήλ.
Καταρχήν υπάρχει ο άξονας Συρίας και Ιράν, ένας άξονας με τον οποίο φλερτάρει ήδη η Αγκυρα σε πολιτικό και κυρίως σε οικονομικό επίπεδο. Ηδη εκατοντάδες τουρκικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στο Ιράν, παρά τις απαγορεύσεις ενώ οι εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου από το Ιράν προς την ταχύτατη αναπτυσσόμενη τουρκική βαριά βιομηχανία είναι πολύ μεγάλες.
Παράλληλα, μια αποσταθεροποίηση της Συρίας θα επέφερε την απώλεια του ελέγχου των Κούρδων που κατοικούν στο βόρειο τμήμα της χώρας και που θεωρούνται οι πιο δραστήριοι στο αντάρτικο κατά του τουρκικού στρατού.
Και σαφέστατα, δεν πρέπει να λησμονεί κανείς πως πτώση του καθεστώτος των Ασάντ θα πυροδοτήσει αλλεπάλληλες αντιδράσεις στο Λίβανο και τη Γάζα, με το ενδεχόμενο ενός νέου πολέμου να γίνεται ορατό όσο ποτέ. Με την Αίγυπτο να μην παραμένει απαθής όπως επί καθεστώτος Μουμπάρακ.

Το «όχι» του Ισραήλ

Για το Ισραήλ φυσικά ούτε λόγος να γίνεται για επαναπροσέγγιση με την Τουρκία. Εχουν περάσει περίπου τρεις μήνες όταν ο υπουργός Εθνικής Αμυνας του Ισραήλ Εχούντ Μπαράκ είχε δηλώσει πως ανησυχεί στοιχεία που είχαν μοιραστεί οι ισραηλινές υπηρεσίες με τις τουρκικές βρίσκονται στα χέρια των Σύρων. Στη διπλωματική γλώσσα, αυτό σημαίνει πως οι Τούρκοι έδωσαν πληροφορίες στους Σύρους και φυσικά στους Ιρανούς.
Η υπόθεση επίσης του «Navi Marmara» και ο αδέξιος τρόπος που το χειρίστηκαν οι Ισραηλινοί, σε αντίθεση με τον επιδέξιο των Τούρκων, απλά ξεχείλισε ένα ποτήρι που ήταν ήδη γεμάτο.
Σε όλα αυτά δεν πρέπει να παραλείπουμε και το γεγονός πως η Τουρκία μέσω παράλληλων επισήμων και ανεπισήμων οδών, κατηγορεί το Ισραήλ πως κρύβεται πίσω από την αναβάθμιση του