Ο μεγάλος συμβιβασμός της αριστεράς

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου
Μέσα από την μεγαλύτερη ελληνική, πολύπλευρη κρίση μετά τον εμφύλιο, φαίνεται να γεννιέται ετούτο που αλλιώς δεν θα μπορούσε ποτέ να υπάρξει: ένα σύγχρονο κόμμα της φιλελεύθερης πλουραλιστικής αριστεράς. Και αυτό με την μορφή της Ριζοσπαστικής Αριστεράς που έρχεται να απαντήσει α λα ελληνικά στο δημοκρατικό παράδοξο: στο πάντρεμα της ελευθερίας με την ισότητα, εντός μιας κοινωνίας που προς το παρόν δεν δείχνει σημάδια τόσο υψηλής πολιτικής ωριμότητας που.... θα καθιστούσε το εγχείρημα κοινό στόχο της βούλησης και όχι απλώς της ρητορείας της πλειονότητας των Ελλήνων.
Η αστική δημοκρατία ηττάται καθημερινώς στον κόσμο μας. Είναι, αν θέλετε, η μεγαλύτερη απάτη που συνδέθηκε με την νεωτερικότητα και το μοντέρνο κεφαλαιοκρατικό κράτος. Ωστόσο μέσα από αυτή την απάτη διαμορφώνεται πολιτισμός, νόμος, οικονομία, σύστημα κατανόησης και εκτίμησης του πραγματικού, δηλαδή του συμφέροντος και κοσμοαντίληψη που καταλήγουν να φωτίζουν την αυταπάτη της δημοκρατίας πως τάχαμου είναι εφικτή η συμφιλίωση της ηθικής με την πολιτική. Όχι, δεν είναι, αλλά τι όμορφο θα ήταν αν η πολιτική εγκαλείτο από το ηθικό και κοινωνικά δίκαιο στο διηνεκές με όρους κοινωνικής ισότητας, αλληλεγγύης, σεβασμού της διαφορετικότητας, προστασίας του αδυνάτου, αλλά και αυστηρότητας στην αξιοκρατία, στον απολογισμό, όπως και στην ανάπτυξη οργανωτικών μορφών εναντίον κάθε είδος αποκλεισμού και ρατσισμού! Το ότι η κοινοβουλευτική δημοκρατία απέτυχε να τηρήσει τις δεσμεύσεις της (: ουσιαστική λαϊκή κυριαρχία, ανάδειξη κοινοβουλευτικών και τοπικών αντιπροσώπων που να υπηρετούν το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου και όχι τα συμφέροντα ιδιαίτερων ομάδων, περιορισμό και όχι ενδυνάμωση της ολιγαρχικής εξουσίας, κοινωνικός έλεγχος σε όλα τα πεδία στα οποία ασκείται εξουσία που λαμβάνει δεσμευτικές αποφάσεις για μιαν ολόκληρη ομάδα ή λαό, ή εξάλειψη των αόρατων εξουσιών και της διαπλοκής, δημοκρατική κοινωνικοποίηση για την διάπλαση ενεργών, συνειδητών και ενάρετων/υπευθύνων πολιτών) δεν σημαίνει ότι δεν τις ανέδειξε ως ζωτικές αντιφάσεις για τον πολίτη και την εξέλιξη του καπιταλισμού, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό που η αυτονόητη (δομική) απάντηση να είναι ο σοσιαλισμός, ο οποίος όμως δεν θα έχει καμία σχέση με την δικτατορία του προλεταριάτου και τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό στο πλαίσιο του Κόμματος-Κράτους. Μόνον που αυτός ο σοσιαλισμός είναι προϊόν μιας βαθιάς βιοοικονομικής προσέγγισης κατά την οποία δεν περισσεύουν άνθρωποι και φυσικοί πόροι, ενώ αναπτύσσουμε με πάθος και χρησιμοποιούμε την τεχνολογία επ’ ωφελεία της ανθρωπότητας με κριτήριο την αειφορία και υπέρ του συμφέροντος των επόμενων γενεών. Με αυτή την έννοια η εργασία αποκτά ηθικό νόημα και η παραγωγική διαδικασία μεταβάλλεται σε δημιουργία. Κοιτάξτε, η σύγχρονη αριστερά διαφέρει από την σύγχρονη δεξιά σε δυο κεντρικά σημεία: (1) η πρώτη τείνει να αναπτύξει πολιτισμό μέσα από την βιοοικονομική σχέση Άνθρωπος – Μηχανή – Περιβάλλον, ενώ η δεύτερη πασχίζει να εναρμονίσει τον Άνθρωπο