Τα δικαιώματα των ζώων και η αποκτήνωση του ανθρώπου...

«Οι άνθρωποι έχουν αρχίσει να προβληματίζονται γύρω από όσα η κακομεταχείριση των ζώων αποκαλύπτει για τα ανθρωπολογικά, τα ηθικά και τα νομικά θεμέλια αυτής της κοινωνίας, της οποίας το οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης κλονίζεται: γεννά μείζονα αντιπαραγωγικότητα σε... κοινωνικό και οικολογικό επίπεδο και εξευτελίζει τα όντα, ανθρώπινα και μη.

Ετσι το ζήτημα των ζώων επιβάλλεται σήμερα ως το κύριο κοινωνικό και πολιτικό θέμα σε μια συγκυρία που αποτελεί το αδιέξοδο στο οποίο μας οδηγεί ο καπιταλισμός. Αγωνιζόμενοι για την απελευθέρωση των ζώων, οι στρατευμένοι υποστηρικτές αυτού

του αγώνα ελπίζουν σε έναν καλύτερο κόσμο».

Με τα λόγια αυτά περιγράφει το σημερινό αδιέξοδο η φιλόσοφος Κορίν Πελουσόν, στο βιβλίο της «Το μανιφέστο των ζώων: η πολιτικοποίηση της υπεράσπισης των ζώων» (εκδόσεις Μελάνι).

Το άρθρο αυτό είναι αφιερωμένο σε αυτήν την ψυχούλα που βασανίστηκε άγρια μέχρι θανάτου στην Αράχοβα από κάποιον διαταραγμένο. Κάθε χρόνο, περισσότερα από είκοσι εκατομμύρια ζώα υποβάλλονται σε φρικτά βασανιστήρια κατά τη διάρκεια πειραμάτων στα «επιστημονικά» εργαστήρια, για την παραγωγή φαρμάκων και καλλυντικών. Τα δικαιώματά τους (η ελευθερία, η ζωή και η ζωή χωρίς πόνο) παραβιάζονται συστηματικά για να ικανοποιήσουμε ασήμαντα ανθρώπινα συμφέροντα.

Η Ελλη Βιντιάδη, στο βιβλίο της «Τα ζώα και Εμείς» (εκδόσεις Παπαδόπουλος), αναφέρει ότι ο Πίτερ Σίνγκερ, πρωτοπόρος συγγραφέας για τα δικαιώματα των ζώων, χαρακτηρίζει αυτή τη συμπεριφορά ως «ειδισμό» (speciesism) και τονίζει ότι «είναι μια μορφή προκατάληψης αντίστοιχη του ρατσισμού και του σεξισμού, μια προκατάληψη εναντίον των συμφερόντων μελών άλλων ζωικών ειδών και, κατά συνέπεια, υπέρ των συμφερόντων των μελών του δικού μας, ανθρώπινου είδους».

Η ίδια αναφέρει ότι «κάθε χρόνο καταναλώνουμε πάνω από 70 δισεκατομμύρια ζώα», τα οποία αναγκάζονται να ζουν στα σύγχρονα Νταχάου που κομψά ονομάζονται «εκτροφεία», για να καταλήξουν στη λεγόμενη «βιομηχανία κρέατος» και να σφαγιαστούν υπό άθλιες πραγματικά συνθήκες.

Η Πελουσόν τονίζει ότι «η πολιτικοποίηση του ζητήματος των ζώων συνεπάγεται την οργάνωση της συνύπαρξης των ανθρώπων και των άλλων όντων, με τρόπο που τα συμφέροντα των άλλων όντων να συμπεριλαμβάνονται στον ορισμό του κοινού συμφέροντος. Χρειάζεται να θεωρήσουμε εξαρχής» λέει «ότι μοιραζόμαστε τη γη με τα ζώα και ότι οι σχέσεις μας με αυτά επιβάλλουν όχι μόνο καθήκοντα ανθρωπιάς απέναντί τους, αλλά και υποχρεώσεις που πρέπει να διατυπώνονται στον νόμο».

Οι διαρκείς ειδήσεις περί κακοποίησης των ζώων (και όχι μόνο) γίνονται σχεδόν καθημερινό φαινόμενο και αποδεικνύουν ότι η κοινωνία μας μετατρέπεται σταδιακά σε μια αρένα όπου ξεσπάμε στους πιο αδύναμους την οργή, τον θυμό και τα καταπιεσμένα μας πάθη.

Δείχνουν ότι οι γυναικοκτονίες, η σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων και ο βασανισμός των ζώων έχουν την ίδια αιτία: ένα σύστημα εκμετάλλευσης που αντιμετωπίζει τους ανθρώπους και τις μη ανθρώπινες υπάρξεις σαν αντικείμενα, τα οποία, αφού τα χρησιμοποιήσουμε, μπορούμε να τα πετάξουμε στα σκουπίδια. Δηλαδή κάτι σαν αναλώσιμα είδη. Η αξία της ζωής, ανθρώπινης και μη, υποτιμάται σε βαθμό κακουργήματος.

«Η εξουσία επιβάλλεται πάντα πρώτα σωματικά στον άλλον και στους πιο αδύναμους» λέει χαρακτηριστικά η Πελουσόν. Προτείνει μάλιστα την πλήρη πολιτικοποίηση του αγώνα για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ζώων, μέσα από τη νομική τους αναγνώριση και την κατοχύρωσή τους ακόμα και συνταγματικά.

Ο Μίλαν Κούντερα τονίζει με έμφαση ότι «η πραγματική ηθική δοκιμασία της ανθρωπότητας είναι η σχέση με αυτούς που βρίσκονται στο έλεός μας: τα ζώα»...

Τάσος Τσακίρογλου

efsyn.gr