«Εύχεσθαι υπέρ των Ελλήνων».

Έχει γίνει της μόδας η ιδέα της δήθεν ανθελληνικότητας των Πατέρων, η οποία χρωματίζεται με διάφορες μεθόδους και επενδύεται με φυλετική -εθνική έννοια, ώστε να φανεί προς τα έξω ότι οι Πατέρες βρίζουν και μισούν τους Έλληνες.

Οι Πατέρες, όπως θα δούμε εκλαμβάνουν την έννοια του όρου Έλλην με θρησκευτική σημασία και θέλουν να χαρακτηρίσουν τον Έλληνα ως προς τη λατρεία του στους ψεύτικους Ειδωλολατρικούς θεούς, και όχι με εθνική έννοια όπως θα ήθελαν μερικοί.

Στους Ιερούς Κανόνες κυρίως, όπως θα δούμε στο επόμενο άρθρο, αλλά και στο....
κείμενο μας εδώ οι Πατέρες εντάσσουν δίπλα από τους Αιρετικούς τους αλλοδόξους. Στην κατηγορία των αλλοδόξων ανήκουν και οι Έλληνες επειδή λάτρευαν τα είδωλα.

Όπως θα δούμε στο κείμενό μας, οι Πατέρες προσεύχονται υπέρ της σωτηρίας όλων των Αιρετικών αλλά και των Ελλήνων. Συστήνουν να αποφεύγουμε να μισούμε τους Αιρετικούς διότι έτσι μιμούμεθα τον Θεό.

Το πρώτο κείμενό μας είναι από τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο: « β΄ .Μιμού τον Θεόν. Ει πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι, εικότως υπέρ απάντων δει εύχεσθαι ‧ ει πάντας αυτός ηθέλησε σωθήναι, θέλε και συ ‧ ει δε θέλεις, εύχου ‧ των γαρ τοιούτων εστί το εύχεσθαι. Οράς πως πανταχόθεν την ψυχήν έπεισεν, ώστε και υπέρ Ελλήνων εύχεσθαι ; Και το κέρδος δείκνυς όσον εκ τούτου τίκτεται, Ίνα ήρεμον, φησί, και ησύχιον βίον διάγωμεν ‧ και το πολλώ τούτου μείζων, ότι και τω Θεώ τούτο δοκεί, και ότι όμοιοι αυτώ κατά τούτο γινόμεθα, κατά το τα αυτά αυτώ θέλειν. Ικανά ταύτα δυσωπήσαι και θηρίον. Μη τοίνυν φοβηθής υπέρ Ελλήνων ευχόμενος ‧ και αυτός τούτο βούλεται ‧ φοβήθητι το κατεύξασθαι μόνον ‧ τούτο γαρ ου βούλεται. Ει δε υπέρ Ελλήνων εύξασθαι χρη, και υπέρ αιρετικών δήλον ότι ‧ υπέρ γαρ απάντων ανθρώπων εύχεσθαι δει, ου διώκειν…». PG 62,536.

Ελεύθερη μετάφραση. Μιμήσου τον Θεό. Εάν θέλει (ο Θεός) να σωθούν πάντες οι άνθρωποι, είναι εύλογο ότι κι εσύ θα πρέπει να εύχεσαι υπέρ πάντων. Εάν αυτός (ο Θεός) θέλησε πάντες οι άνθρωποι να σωθούν, να θέλεις κι εσύ το ίδιο. Αν θέλεις το ίδιο τότε να εύχεσαι διότι των τοιούτων είναι το να εύχεσαι. Βλέπεις πως πανταχόθεν την ψυχή προτρέπει, ώστε και υπέρ των Ελλήνων εύχεσθαι. Και το κέρδος δείχνει όσο προκύπτει από αυτή την πράξη, για να διάγουμε ήρεμο κι ήσυχο βιο, και το περισσότερο από αυτό, θέλημα Θεού είναι, διότι γινόμαστε όμοιοι με αυτόν επειδή θέλουμε κι εμείς αυτά που θέλει ο Θεός. Όλα αυτά είναι ικανά να κατευνάσουν και θηρίο. Μη φοβηθείς όταν εύχεσαι υπέρ των Ελλήνων διότι και ο Θεός αυτό θέλει. Να φοβάσαι μόνον το να εύχεσαι εναντίον τους διότι αυτό δεν το θέλει ο Θεός. Εάν χρειάζεται να εύχεσαι υπέρ των Ελλήνων , και υπέρ των Αιρετικών πρέπει να κανείς το ίδιο, διότι πρέπει να εύχεσαι υπέρ πάντων των ανθρώπων και να μην διώκεις κανέναν».

Το δεύτερο κείμενό μας παρατίθεται από τον Νίκωνα τον Μαυρορείτη στον 25ο λόγο του βιβλίου των Ερμηνειών των εντολών του Κυρίου που έχει τίτλο: «κε΄. Ότι ου δει κακοποιείν, η μισείν οιονδήποτε άνθρωπον, είτε ασεβή , ή