Κύπρος ΟΗΕ και Κυπριακό

του κ. Δημητρίου Θ. Τζεβελέκη,
Αρχιπλοιάρχου Π.Ν. ε.α.

Ένα πολύ εμπεριστατωμένο άρθρο με τίτλο «Το Συμβούλιο Ασφαλείας» του αγαπητού κ. Δημήτρη Νεζερίτη διάβασα στο Διπλωματικό Περισκόπιο της 14ης Ιανουαρίου 2012 σχετικά με την Κύπρο και τον ΟΗΕ και μου έδωσε το έναυσμα να πω μερικές απόψεις πάνω σε αυτό το θέμα που χρόνια πολλά μας ταλανίζει.
Η πρόσφατη συνάντηση στο Greentree του Γ.Γ. του ΟΗΕ με τους ηγέτες των.....
δύο κοινοτήτων στην Κύπρο έληξε χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα. Εκείνο που πρέπει όμως να σημειωθεί και το οποίο ξεσήκωσε στην Κύπρο θύελλα αντιδράσεων από τα κόμματα της αντιπολίτευσης
είναι η δήλωση του Γ. Γ. πως απαιτείται επιτάχυνση των συνομιλιών και διεθνής διάσκεψη το αργότερο μέχρι τις αρχές Μαΐου. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ντερβίς Έρογλου από την πλευρά του εδήλωσε πως εάν μέχρι την ημερομηνία αυτή δεν υπάρξουν αποτελέσματα το Κυπριακό μπαίνει σε άλλους δρόμους. Ο πρόεδρος Χριστόφιας ξεκαθάρισε με τη σειρά του πως η ελληνική πλευρά δεν πρόκειται να συναινέσει σε διεθνή διάσκεψη εάν δεν έχει προηγουμένως συμφωνηθεί η εσωτερική πτυχή και πως με κανένα τρόπο δεν δέχεται χρονικούς περιορισμούς και οποιασδήποτε μορφής επιδιαιτησία.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό εγείρεται το ερώτημα ποιος είναι γενικά ο ρόλος του ΟΗΕ και ειδικά ποιος είναι στο Κυπριακό πρόβλημα. Όταν ο πρόεδρος Ρούζβελτ οραματίστηκε και μετά, μαζί με τους άλλους μεγάλους της εποχής, θεμελίωσε τον ΟΗΕ είχε ασφαλώς στο μυαλό του ένα «διευθυντήριο», δηλαδή το Συμβούλιο Ασφαλείας που θα ασκούσε έλεγχο και θα ερύθμιζε την παγκόσμια τάξη. Ο ΟΗΕ και ειδικότερα το Σ.Α. θα γινόνταν έτσι η «πανάκεια» της παγκόσμιας ειρήνης, ασφάλειας και ευτυχίας. Χιμαιρικός οραματισμός ή στυγνή πολιτική σκέψη ; Μάλλον και τα δύο γιατί ο Ρούζβελτ ασφαλώς θα έβλεπε στην πράξη την αμερικανική πρωτοκαθεδρία στο σύστημα.
Το σενάριο βέβαια δεν ελειτούργησε γιατί οι εκάστοτε αποφάσεις επηρεάζονταν από τα γεωστρατηγικά και άλλα συμφέροντα των μονίμων μελών του ΣΑ και ειδικότερα των πρωταγωνιστών, δηλαδή των ΗΠΑ και της πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ και τα οποία φυσικά δεν συμπίπτουν. Και αυτό ουσιαστικά συνεχίζεται και στις μέρες μας. Έτσι ο ΟΗΕ κατέστη ένας παράγοντας, ο οποίος αμβλύνει μεν μια ένταση και επιβραδύνει δυσμενείς εξελίξεις αλλά καταληκτικά είναι αναποτελεσματικός τουλάχιστον σε θέματα που σχετίζονται με γεωστρατηγικά συμφέροντα των ισχυρών. Γιατί σε άλλα θέματα κάτι γίνεται. Εάν δεν κάνω λάθος, η μόνη περίπτωση που ο ΟΗΕ έκαμε σεβαστή την απόφαση του ήταν ο πόλεμος της Κορέας και τούτο συνέβηκε γιατί τότε η Σ. Ένωση, ενεργώντας για τα συμφέροντα της άστοχα, αποχώρησε της συνεδρίας του Σ. Ασφαλείας. Έτσι η Γ. Συνέλευση του ΟΗΕ αποτελεί στην πράξη ένα βήμα από το οποίο ο κάθε αδύνατος και «πικραμένος» μπορεί να λέει τον «πόνο» του και να βγάζει τα «απωθημένα» του, η ισχύς, όποια και αν είναι αυτή, παραμένει στο Σ.Α. και τελικά ουδέν εφαρμόζεται εκτός εάν συμπίπτουν τα πάσης μορφής συμφέροντα των μονίμων μελών του Σ.Α., πράγμα πρακτικώς αδύνατο.
Τώρα όσον αφορά στο Κυ