Απάντηση στις προκλήσεις του χώρου των ΜΜΕ, δίνεται με πρωτοβουλίες και πράξεις

Τα ΜΜΕ στην Ελλάδα βιώνουν τη διεθνή κρίση εμπιστοσύνης, καθώς και σημαντικών προκλήσεων από τις αλλαγές που σημειώνονται στον τομέα της ενημέρωσης.

Ταυτόχρονα όμως υπήρχαν και υπάρχουν ζητήματα που σχετίζονται με τα ελληνικά ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους, καθώς και των λοιπών επαγγελματιών των ΜΜΕ.

Πιο συγκεκριμένα τα ελληνικά ΜΜΕ έχουν να αντιμετωπίσουν πολλές προκλήσεις και αλλαγές.  Τα κύρια ζητήματα εντοπίζονται στα ακόλουθα : α) προβλήματα οικονομικής βιωσιμότητας, ιδιαίτερα έντονα για τον έντυπο τύπο β) η διαδικασία μετάβασης σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο ειδικά σε μια εποχή πολλαπλών προκλήσεων (τεχνητή νοημοσύνη, παραπληροφόρηση κλπ) γ) άσκηση δημοσιογραφικού επαγγέλματος – ρόλος Δημοσιογραφικών Ενώσεων δ) Ασφάλεια δημοσιογράφων (στρατηγικές αγωγές, κάλυψη πολέμων και κρίσεων, διαμαρτυρίες κλπ).

Απέναντι σε αυτό το πλέγμα προκλήσεων λαμβάνονται συνεχώς πρωτοβουλίες. Ενδεικτικά :

– Κρατικές χρηματοδοτικές ενισχύσεις μέσων ενημέρωσης, ως απάντηση των οικονομικών προβλημάτων που προκάλεσαν, τόσο η πανδημία, όσο και ο συνεχιζόμενος πόλεμος μετά τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ώστε να διασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα, ειδικά των τοπικών και περιφερειακών ΜΜΕ

– Σύσταση και λειτουργία Task Force, με στόχο τη συνεχή διαβούλευση με εκπροσώπους του συνόλου της δημοσιογραφικής και ακαδημαϊκής κοινότητας, αλλά και συναρμόδιων κρατικών φορέων. Η Task Force συνιστά έναν συμβουλευτικό μηχανισμό, που αναγνωρίστηκε ως καινοτόμος και προβλήθηκε από τη διεθνή κοινότητα ως ιδιαίτερα καλή πρακτική

– Μέτρα για το εργασιακό καθεστώς των δημοσιογράφων, με την υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας ανάμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο και τις δημοσιογραφικές ενώσεις, η οποία καλύπτει το σύνολο των δημοσιογράφων που εργάζονται στα δημόσια μέσα ενημέρωσης και γενικά στον δημόσιο τομέα

– Συμμετοχή της ΓΓΕΕ ως ιδρυτικό μέρος του Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης για την Ασφάλεια Δημοσιογράφων και επαγγελματιών ΜΜΕ, που ξεκίνησε τη λειτουργία του στις αρχές του 2023 στη Θεσσαλονίκη κι έχει μέχρι σήμερα πλούσιο πρόγραμμα εκπαιδευτικών δράσεων

– Θεσμικές παρεμβάσεις και ψήφιση νόμων, με κεντρική παρέμβαση την έναρξη λειτουργίας Μητρών Έντυπου και Ηλεκτρονικού Τύπου, πράξεις που προάγουν τη διαφάνεια στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των εφημερίδων, αλλά και την ενίσχυση της ευθύνης των μετόχων-εταίρων, του εκδότη και των διευθυντών, ενώ παράλληλα διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την αντικειμενικότητα στην κατανομή των πάσης φύσεως κρατικών ενισχύσεων. Οι παρεμβάσεις δε αυτές, στον πυρήνα της φιλοσοφίας τους, προωθούν την αναγνώριση του ρόλου, αλλά και την ουσιαστική στήριξη του δημοσιογραφικού επαγγέλματος.

Η δραστηριότητα αυτή έχει αναγνωριστεί από μεγάλους Διεθνείς Οργανισμούς, όπως ο ΟΑΣΕ και το Συμβούλιο της Ευρώπης, αλλά και από την ΕΕ, καθώς αρκετά από τα παραπάνω, προτείνονται ως πρωτοποριακές καλές πρακτικές,  τόσο σε Ευρωπαϊκό, όσο και Παγκόσμιο επίπεδο (Task Force, Διεθνές Κέντρο Εκπαίδευσης για την ασφάλεια δημοσιογράφων, εισαγωγή σχετικού μαθήματος στα προγράμματα σπουδών τμημάτων δημοσιογραφίας ελληνικών ΑΕΙ, κά), που θα πρέπει να υιοθετηθούν και από τα υπόλοιπα κράτη μέλη.

Ως προκλήσεις για το επόμενο διάστημα ξεχωρίζουν, το ζήτημα των Στρατηγικών αγωγών κατά της συμμετοχής του κοινού στρατηγικών αγωγών εναντίον των Δημοσιογράφων (SLAPPs), η προώθηση δράσεων για την παιδεία στα μέσα, η αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, αλλά και η προάσπιση και βελτίωση των συνθηκών εργασίας των δημοσιογράφων και των λοιπών επαγγελματιών των ΜΜΕ.

Καθώς βιώνουμε ραγδαίες αλλαγές στο ενημερωτικό πεδίο, με την ψηφιακή πραγματικότητα να επελαύνει, θα πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες μας, όχι μόνο σε θεσμικές παρεμβάσεις, αλλά και ειδικά σε ζητήματα που αφορούν το μέλλον των ΜΜΕ, με εξέχον τη σύνδεσή τους με τη νέα γενιά.

Ο δρ. Δημήτρης Γαλαμάτης είναι Γενικός Γραμματέας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης

Διαβάστε επίσης:

Σε αυτές τις εκλογές δεν μιλήσαμε για το μέλλον της πόλης μας

Η Μέση Ανατολή και πάλι εμπόλεμη ζώνη: Οι ευθύνες μίας τραγωδίας

Με το κόκκινο γαρύφαλλο του αγώνα και της ελπίδας για τις ανάγκες των πολλών και όχι τα κέρδη των λίγων