Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: Η σημασία, ο συμβολισμός, η ιστορία και οι προκλήσεις

Εδώ και έναν αιώνα σε όλο τον κόσμο γιορτάζεται στις 8 Μαρτίου η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Αλλά γιατί αυτή την ημερομηνία και τι σημαίνει;

Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας είναι κατάκτηση του εργατικού κινήματος. Οι σπόροι έπεσαν το 1908, όταν περίπου 15.000 γυναίκες διαδήλωσαν στην πόλη της Νέας Υόρκης,

Η ιδέα να εξελιχθεί σε παγκόσμιο γεγονός ήταν της Κλάρα Ζέτκιν, μίας κομμουνίστριας ακτιβίστριας για τα δικαιώματα των γυναικών. Το 1910 έθεσε το θέμα στη Διεθνή Διάσκεψη για τις Εργαζόμενες Γυναίκες, στην Κοπεγχάγη. Η πρόταση εγκρίθηκε ομόφωνα από τις 100 γυναίκες που συμμετείχαν στη διάσκεψη ως αντιπρόσωποι 17 χωρών.

Η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1911 στην Αυστρία, την Δανία, την Γερμανία και την Ελβετία. Αλλά χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να αναγνωρίσει ο ΟΗΕ την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, το 1975, ως γεγονός «για να γιορτάζουμε το παρελθόν και να σχεδιάζουμε το μέλλον».

Γιατί όμως ορίστηκε η 8η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας; Η αρχική ιδέα της Κλάρα Ζέτκιν ήταν η γιορτή να μην γίνεται κάποια συγκεκριμένη μέρα.

Αλλά επελέγη η 8η Μαρτίου, για να τιμηθεί η πρωτοβουλία ρωσίδων γυναικών που έκαναν απεργία στη διάρκεια του πολέμου, το 1917, ζητώντας «ψωμί και ειρήνη». Την τέταρτη μέρα της απεργίας εκείνης ο τσάρος παραιτήθηκε και η προσωρινή κυβέρνηση αναγνώρισε το δικαίωμα των γυναικών στην ψήφο. Σύμφωνα με το Ιουλιανό Ημερολόγιο, που τότε ίσχυε στην Ρωσία, η απεργία των Ρωσίδων άρχισε στις 23 Φεβρουαρίου. Στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο, η ημέρα αυτή είναι η 8η Μαρτίου.

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι εθνική γιορτή σε πολλές χώρες. Στην Κίνα, οι γυναίκες εργάζονται στο μισό ωράριό τους, για να τιμήσουν την Ημέρα της Γυναίκας. Χιλιάδες εκδηλώσεις γίνονται σε όλο τον κόσμο, όπως διαδηλώσεις, ομιλίες, συναυλίες, εκθέσεις και άλλα καλλιτεχνικά δρώμενα.

Στην Ιταλία η ημέρα αποκαλείται Γιορτή της Γυναίκας και η παράδοση είναι να χαρίζονται άνθη μιμόζας στις γυναίκες.

Στην Ρωσία αυτή τη μέρα διπλασιάζονται οι πωλήσεις λουλουδιών. Στις ΗΠΑ ο Μάρτιος είναι ο Μήνας της Ιστορίας της Γυναίκας και τιμώνται τα επιτεύγματα των Αμερικανίδων.

Τα εμβληματικά χρώματα για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι το μωβ, το πράσινο και το λευκό: «Το μωβ συμβολίζει τη δικαιοσύνη και την αξιοπρέπεια. Το πράσινο την ελπίδα. Το λευκό συμβολίζει την αγνότητα», όπως διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας.

Τα χρώματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν συμβολικά από την Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών στη Βρετανία, το 1903. Η οργάνωση αυτή ήταν μία μαχητική γυναικεία ομάδα που αγωνιζόταν για το δικαίωμα των γυναικών στην ψήφο.

Ο ΟΗΕ έχει ορίσει για φέτος ως θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας το σύνθημα «Επενδύστε στις γυναίκες- επιταχύνετε την πρόοδο», με στόχο να τονίσει την σημασία της λήψης μέτρων για την ισότητα των φύλλων.

«Οι συγκρούσεις και η αύξηση τιμών μπορεί να οδηγήσει το 75% των χωρών στη μείωση των δημόσιων δαπανών το 2025, κάτι που επηρεάζει αρνητικά τις γυναίκες», προειδοποιούν τα Ηνωμένα Έθνη.

Ο ιστότοπος της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας επέλεξε ως θέμα το σύνθημα: «Εμπνεύστε την Συμπερίληψη». Όπως αναφέρεται, στόχο είναι «η κατάρριψη των εμποδίων, η αμφισβήτηση των στερεοτύπων και η δημιουργία περιβάλλοντος όπου όλες οι γυναίκες θα τυγχάνουν σεβασμού».

Οι διοργανωτές των εκδηλώσεων για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας θεωρούν ότι η ημέρα αυτή είναι μια ευκαιρία για να υπενθυμίζουμε τις προόδους που έχουν γίνει ως προς τα δικαιώματα των γυναικών, αλλά και να επισημαίνουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε όλο τον κόσμο, όπως η έμφυλη βία.

Τους τελευταίους 12 μήνες οι γυναίκες στην Παλαιστίνη, το Αφγανιστάν, την Ουκρανία και το Ιράν βγήκαν μπροστά αγωνιζόμενες για την ειρήνη και για τα δικαιώματά τους.

Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν ανακοινώσει επίσημα ότι υπάρχουν αξιόπιστες καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με στόχο τις γυναίκες και τα κορίτσια στην Γάζα, με πολλές να αφορούν βιασμούς γυναικών από ισραηλινούς στρατιώτες.

Στο Αφγανιστάν, τα κορίτσια δεν μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα στο γυμνάσιο, γιατί οι Ταλιμπάν δεν θεωρούν ότι έχουν κανένα δικαίωμα στην εκπαίδευση.

Στο Ιράν, οι γυναίκες που κρίνεται ότι δεν καλύπτουν ευπρεπώς το κεφάλι τους με μαντήλες είναι αντιμέτωπες με ποινές φυλάκισης.

Στο Σουδάν, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι θύματα βιασμών και απαγωγών και υποχρεώνονται να παντρεύονται παρά τη θέλησή τους σε μικρή ηλικία.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Κατάλογο για την Ανισότητα των Φύλλων, του 2023, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, δεν υπάρχει ούτε μία χώρα στον κόσμο όπου να έχει επιτευχθεί πλήρης ισότητα των φύλλων. Η εκτίμηση είναι ότι θα χρειαστούν άλλα 100 χρόνια για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος σε όλο τον κόσμο.

Διαβάστε επίσης

ΗΠΑ: Boeing 777 έκανε αναγκαστική προσγείωση – Έχασε ελαστικό στον αέρα (Video)

Το Google Doodle αφιερωμένο στην Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας – Τι συμβολίζει, πότε καθιερώθηκε (videos)

Τζο Μπάιντεν: Θέλει «άμεση κατάπαυση του πυρός» έξι εβδομάδων στη Γάζα