Στον κλασικό αλφαβητισμό επιμένει το ελληνικό σχολείο

Σε προτεραιότητα θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) το θέμα του γραμματισμού στις χώρες-μέλη της και της ανόδου του μορφωτικού επιπέδου των πολιτών της, καθώς σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και γενικευμένης ανασφάλειας, ανακαλύπτει εκ νέου τη σπουδαιότητα ενός καλού εκπαιδευτικού συστήματος για τη δημιουργία συνθηκών οικονομικής ευημερίας και κοινωνικής συνοχής. Και φυσικά, καλό εκπαιδευτικό σύστημα δεν νοείται πλέον αυτό που αρκείται απλά στην ανάγνωση, τη γραφή και την αρίθμηση, αλλά στον πολυγραμματισμό.

Η 11μελής ανεξάρτητη «Επιτροπή Ανωτάτου Επιπέδου για τον Γραμματισμό», που συστάθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις αρχές του έτους, με στόχο να αντιμετωπίσει τα βαθύτερα αίτια των χαμηλών επιπέδων αλφαβητισμού και γραμματισμού των πολιτών της ΕΕ, αλλά και της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, επισπεύδει τις εργασίες της προκειμένου να παρουσιάσει τον Οκτώβριο του 2012 τις προτάσεις της στους υπουργούς Παιδείας για τα εκπαιδευτικά συστήματα, που θα χαρακτηρίζονται από υψηλή ποιότητα, αποτελεσματικότητα και ταυτόχρονα θα είναι κοινωνικά δίκαια.

Τα χαμηλά ποσοστά αλφαβητισμού στους νέους της Ευρώπης- το 20% σε 15χρονους μαθητές έχει χαμηλή ικανότητα στην ανάγνωση, στα μαθηματικά και στις φυσικές επιστήμες, σύμφωνα με τα τελευταία αποτελέσματα του προγράμματος διεθνούς αξιολόγησης μαθητών (PISA)- αλλά και στους ενήλικες, κατηγορία στην οποία το ένα τρίτο του εργατικού δυναμικού διαθέτει χαμηλές ή βασικές ικανότητες, ανησύχησαν την ΕΕ, η οποία έθεσε ως στόχο τη μείωση κάτω του 15% του ποσοστού μαθητών με δυσκολίες στην ανάγνωση, τα μαθηματικά και στις φυσικές επιστήμες έως το 2020. Ένας ακόμη στόχος μέχρι το 2020 είναι η μείωση του μέσου όρου των νέων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο, σε ποσοστό χαμηλότερο του 10% από το σημερινό 14,4%.

Αναφερόμενος στα υψηλά ποσοστά μαθητών της Ευρώπης, με απογοητευτικά χαμηλή ικανότητα ανάγνωσης, ο καθηγητής Παιδαγωγικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μέλος της 11μελούς «Επιτροπής Ανωτάτου Επιπέδου για τον Γραμματισμό» της ΕΕ, Γιώργος Τσιάκαλος, εξήγησε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οφείλεται στο γεγονός ότι «σε πολλές χώρες δεν έγιναν έγκαιρα οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις ή οι μεταρρυθμίσεις που έγιναν δεν στηρίχθηκαν στην επιστημονική γνώση, αλλά, αντίθετα, ακολούθησαν παρωχημένες αντιλήψεις».

Η ανύψωση της εκπαίδευσης «ανεβάζει» το ΑΕΠ

Σύμφωνα με τον ίδιο, παρόμοιο εγχείρημα με αυτό της ΕΕ βρίσκεται σε εξέλιξη στις ΗΠΑ, όπου επιτροπές εμπειρογνωμόνων έχουν ήδη υπολογίσει το κοινωνικό και οικονομικό κόστος ενός παρωχημένου εκπαιδευτικού συστήματος. Βάσει του υπολογισμού, εάν οι προηγούμενοι πρόεδροι Ρήγκαν και Μπους επέλεγαν εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις διαφορετικού περιεχομένου από αυτές που εφάρμοσαν- π.χ. στα πρότυπα της Φινλανδίας και της Κορέας - οι ΗΠΑ θα είχαν το 2008 υψηλότερο ακαθάριστο εθνικό προϊόν κατά 9-16%. Εάν, δε, απλώς είχαν φροντίσει να ανυψώσουν το επίπεδο του γενικού μέσου όρου εκπαίδευσης των παιδιών μετα