Το 2012 θα είναι και η χρονιά που θα ανακηρυχθεί η ελληνική ΑΟΖ

Του καθηγητή κ. Θ. Καρυώτη

Πριν 30 χρόνια, συγκεκριμένα στις 10 Δεκεμβρίου του 1982, υπογράφτηκε στο Montego Bay της Ιαμαϊκής η Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Σήμερα 162 κράτη, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Κύπρος , είναι συμβαλλόμενα μέρη.
Τότε, ήμουν μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στην διάσκεψη αυτή που συνέταξε το Σύνταγμα των Ωκεανών και Θαλασσών του πλανήτη Γη και κατάλαβα την αξία της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ για την Ελλάδα. Εδώ και 30 χρόνια τώρα προσπαθώ να πείσω τους συμπατριώτες μου για την αξία αυτής της έννοιας που τόσο βοηθάει τα εθνικά μας συμφέροντα στην περιοχή.
Ξεκίνησα, λοιπόν, έναν ανηφορικό δρόμο, γράφοντας και δημοσιεύοντας βιβλία και άρθρα στα ελληνικά και αγγλικά εις ώτα μη ακουόντων. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 έγραψα ένα πολύ μικρό άρθρο στο περιοδικό «ΑΝΤΙ» που έπεσε στην αντίληψη του βουλευτή Στέφανου Μάνου ο οποίος και έκανε μία επερώτηση στη Βουλή για αυτό το θέμα ζητώντας από τον Υπουργό Εξωτερικών να μάθει εάν γνωρίζει τι γράφει ο Καρυώτης για την ΑΟΖ. Ο τότε Υπουργός, σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας απάντησε ότι η ελληνική κυβέρνηση γνωρίζει τις θέσεις του Καρυώτη και γνωρίζει και το θέμα της ΑΟΖ.
Αργότερα, σε μία συνάντηση που είχα με τον Ανδρέα Παπανδρέου, στην πιο δύσκολη περίοδο της πολιτικής του ζωής, μου είπε « Θόδωρε παιδί μου αυτό είναι ένα σημαντικό θέμα και θέλω να πας να το συζητήσεις με τον Κάρολο και τον Γιάννη. Θα τους τηλεφωνήσω για να πας να τους δεις.»
Ο Κάρολος ήταν ο Παπούλιας και ο Γιάννης ήταν ο Καψής. Ακόμα περιμένω το τηλεφώνημά τους.
Ξαφνικά, πριν μερικά χρόνια, ο φίλος μου δημοσιογράφος Μιχάλης Ιγνατίου μου τηλεφώνησε και μου είπε: «Καρυώτη θέλω να πάμε απόψε στο Μουράγιο (ελληνικό εστιατόριο της Ουάσιγκτον) για να μου εξηγήσεις τι ακριβώς είναι η ΑΟΖ διότι με έχεις ζαλίσει και θέλω να μάθω».
Προς μεγάλη μου έκπληξη ο Ιγνατίου ήρθε στο εστιατόριο κρατώντας έναν ελληνικό χάρτη, ένα τετράδιο και ένα στυλό. Άρχισα να εξηγώ το θέμα με λεπτομέρειες. Όταν τέλειωσα φάνηκε εντυπωσιασμένος και μου είπε να γράψω δύο άρθρα, ένα για την εφημερίδα «Έθνος» και ένα για την εφημερίδα «Φιλελεύθερος» της Λευκωσίας. Από τότε, ο δρόμος έγινε ευκολότερος και με την εξάπλωση του διαδικτύου οι ιδέες μου έγιναν ευρύτερα γνωστές σε όλη τη χώρα.
Αυτά ως σύντομη εισαγωγή στην προϊστορία των προσπαθειών μου.
Ας έρθουμε τώρα στο θέμα μας.
Υπάρχουν σήμερα 137 παράκτια κράτη που διαθέτουν ΑΟΖ. Η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρει ρητά (άρθρο 121, παράγραφο 2) ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και ότι η ΑΟΖ ενός νησιού καθορίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζεται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Επομένως, η Τουρκία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει για την ΑΟΖ τα ίδια επιχειρήματα που προβάλλει για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου, ότι, δηλαδή, τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι «κάθονται» πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας διότι απλώς η ΑΟΖ δεν έχει κανένα γεωλογ