Αντιμετώπιση εγκεφαλικών επεισοδίων από την Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ

Ο Δρ Παπαδόπουλος Γιώργος, εξειδικευμένος εσωτερικός ιατρός Νευρολόγος της Πολυκλινικής ΥΓΕΙΑ, ο οποίος εργάστηκε για χρόνια ως Επιμελητής του Νευρολογικού Τμήματος και της Μονάδας Οξέων Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων σε ιδιωτικά και δημόσια νοσοκομεία στην Ελλάδα, απαντά σε καίρια ερωτήματα για το εγκεφαλικό επεισόδιο, τα συμπτώματα, τη διάγνωση και τους τρόπους θεραπείας.  

Τί ακριβώς είναι το εγκεφαλικό επεισόδιο και τί προκαλεί;

Πρόκειται για την

αιφνίδια εγκατάσταση ενός νευρολογικού ελλείμματος εξαιτίας της διακοπής αιμάτωσης μιας περιοχής του εγκεφάλου από απόφραξη ενός αγγείου λόγω θρόμβου ή εμβόλου (περίπου το 85% των περιπτώσεων) ή εξαιτίας αιμορραγίας (περίπου το 15% των περιπτώσεων). Αναλόγως με την περιοχή που θα προσβληθεί εμφανίζεται ξαφνική δυσκολία στην κινητικότητα, την ομιλία, την ισορροπία, την αντίληψη και επικοινωνία του ασθενούς.Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν μία από τις πέντε κύριες αιτίες θανάτου στην Ευρώπη και μία από τις βασικότερες αιτίες αναπηρίας.

Πώς μπορούμε να αντιληφθούμε ότι κάποιος έχει πάθει εγκεφαλικό, δηλαδή ποια είναι τα συμπτώματα;

Καταρχάς, θα πρέπει να έχει κανείς υπόψη ότι τα συμπτώματα του εγκεφαλικού εμφανίζονται αιφνίδια, αυτό που θα λέγαμε απλά “από τη μια στιγμή στην άλλη”, συνήθως χωρίς κανένα προειδοποιητικό σημάδι. Τα συμπτώματα μπορεί να αφορούν (μεμονωμένα ή σε συνδυασμό):

Διαταραχές λόγου ή ομιλίας (δυσκολία να επικοινωνήσει κάποιος, να χρησιμοποιήσει σωστές προτάσεις, να βρει τη σωστή λέξη για να πει αυτό που θέλει, να έχει δυσαρθρία, να ψευδίζει, να μην καταλαβαίνει όσα του λένε)Διαταραχές κινητικότητας (να μην μπορεί να κουνήσει σωστά το χέρι ή το πόδι ή και τα δύο – της ίδιας συνήθως πλευράς ή να έχει αδυναμία στους μυς του προσώπου)Διαταραχές αισθητικότητας (να μην νιώθει το άγγιγμα ή να μουδιάζει – “μυρμηκιάζει” το χέρι ή το πόδι ή και τα δύο  - της ίδιας συνήθως πλευράς ή το πρόσωπο)Διαταραχές ισορροπίας και διατήρησης όρθιας στάσηςΔιαταραχές όρασης (θάμβος, απώλεια, διπλωπία)

 

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου, δηλαδή ποιοι είναι πιο επιρρεπείς σε ένα εγκεφαλικό επεισόδιο;

Περισσότερο ευάλωτοι είναι οι καπνιστές, οι παχύσαρκοι και όσοι έχουν αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, αυξημένες τιμές χοληστερόλης, καθώς επίσης όσοι έχουν κολπική μαρμαρυγή που είναι μια μορφή αρρυθμίας. Υπάρχουν βέβαια και άλλοι πιο σπάνιοι παράγοντες (θρομβοφιλία, αγγειίτιδες, διαχωρισμοί αγγείων, γενετικά αίτια κτλ)

Ποιοι οι τρόποι διάγνωσης ενός εγκεφαλικού επεισοδίου;

Η κλινική εξέταση και το ιστορικό του ασθενούς συνήθως αρκούν για να τεθεί η υποψία και να διαπιστωθεί το εγκεφαλικό, ενώ με τη χρήση απεικονιστικών μεθόδων και τεχνικών (αξονική και μαγνητική τομογραφία και αγγειογραφία) γίνεται η επιβεβαίωση και ο τυχόν αποκλεισμός άλλων πιθανών υποκείμενων αιτιών.

Ποιοι οι τρόποι αντιμετώπισης;

Όσον αφορά τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια (όχι τα αιμορραγικά) εάν ο ασθενής καταφέρει να έρθει εντός ορισμένου χρόνου (εντός 4,5 ωρών το βέλτιστο) από την εμφάνιση των συμπτωμάτων, τότε είναι εφικτή η οξεία αντιμετώπιση με τη χορήγηση ενός θρομβολυτικού παράγοντα, υπό την καθοδήγηση νευρολόγου, πάντοτε βέβαια υπό προϋποθέσεις (να πληρούνται ορισμένες ενδείξεις και να μην υπάρχουν κριτήρια αποκλεισμού). Πέραν του ορίου των 4,5 ωρών (ειδικά μετά το πέρας των 6 ωρών) μπορεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις να είναι εφικτή η αντιμετώπιση ενός ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου μόνο με την μηχανική αφαίρεση του θρόμβου, ενδαγγειακά από επεμβατικό ακτινολόγο.

Ποιες είναι οι πρώτες βοήθειες που μπορούμε να δώσουμε στον ασθενή ωσότου μεταφερθεί στο νοσοκομείο;

Το καλύτερο που μπορούμε να προσφέρουμε στον ασθενή με εγκεφαλικό είναι η όσο το δυνατόν ταχύτερη μεταφορά του στο πλησιέστερο νοσοκομείο και το κυριότερο να μην του δώσουμε κανένα φάρμακο, ιδιαίτερα ασπιρίνη, ούτε κάποιο αντιϋπερτασικό για να χαμηλώσουμε την πίεσή του, προτού υπάρξει εκτίμηση από ιατρό.

Το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών της Πολυκλινικής ΥΓΕΙΑ, είναι σε θέση να αναλάβει τέτοια περιστατικά;

Φυσικά, υπάρχει η δυνατότητα αναγνώρισης και άμεσης αντιμετώπισης ενός οξέος αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, η χορήγηση της κατάλληλης αντιθρομβωτικής αγωγής υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση νευρολόγου, καθώς και η επακόλουθη απαιτούμενη νοσηλεία σε μονάδα εντατικής παρακολούθησης. Επίσης, μετά το πέρας της οξείας φάσης υπάρχει η δυνατότητα πλήρους διερεύνησης των υποκείμενων πιθανών αιτιών και η τροποποίηση – αντιμετώπισή τους.

Γενικότερα η Πολυκλινική ΥΓΕΙΑ μέσω του τμήματος Νευρολογίας, προσφέρει υπηρεσίες εκτίμησης, αξιολόγησης, παρακολούθησης και αντιμετώπισης ασθενών με υποκείμενα νευρολογικά νοσήματα, όπως είναι το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο, Νευροεκφυλιστικές νόσοι, όπως η Άνοια, το Parkinson, η Επιληψία, Νευρομυϊκές παθήσεις, Κεφαλαλγία, καθώς και Πολλαπλή Σκλήρυνση

Υπάρχουν περιθώρια πρόληψης; Ποια είναι η συμβουλή σας για την αποφυγή εγκεφαλικών επεισοδίων;

Εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη ρύθμιση των υποκείμενων παραγόντων αγγειακού κινδύνου (πίεση, σάκχαρο, χοληστερίνη), η διατήρηση ικανοποιητικού σωματικού βάρους, η υιοθέτηση μεσογειακού τύπου διατροφής, η καθημερινή άσκηση χωρίς υπερβολές, η αποφυγή καπνίσματος, καθώς και η τακτική καρδιολογική παρακολούθηση.