Χρήστος Χωμενίδης: ο Ανδρέας, ο Γιωργάκης και η ΔΗΜΑΡ

Ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης σε διαδικασία αυτοκριτικής. Μιλά για τον Ανδρέα, τον Γιωργάκη, τη σχέση του με τη ΔΗΜΑΡ και τις λαϊκές αποπλανήσεις.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο μποέμ του σοσιαλισμού που τον αγαπήσατε και τον αρνηθήκατε, καθορίζει την τύχη του ήρωά σας στο τελευταίο σας βιβλίο. Είχατε την ανάγκη να επιστρέψετε τη μνήμη

στα χρόνια της Αλλαγής;
Ό,τι κι αν λέμε, ο Ανδρέας Παπανδρέου καθόρισε την τύχη όχι μονάχα του κεντρικού ήρωα στο μυθιστόρημά μου «Ο Κόσμος στα Μέτρα του» αλλά και ολόκληρης της γενιάς μας. Η Ιστορία δεν τον έχει ακόμα αποτιμήσει οριστικά: Η Αλλαγή του 1981 ενοχοποιείται στις μέρες μας ως η αφετηρία όλων των κακών που οδήγησαν στην παρούσα βαθύτατη κρίση. Ας μην ξεχνάμε ωστόσο πως ο Ανδρέας Παπανδρέου στάθηκε ο πρωθυπουργός που εκσυγχρόνισε το οικογενειακό δίκαιο και κατάργησε την προίκα, που αναγνώρισε την Εθνική Αντίσταση, κυρίως δε που ομογενοποίησε μια κοινωνία, η οποία από τον Εμφύλιο και εντεύθεν ήταν χωρισμένη σε πολίτες πρώτης και δεύτερης κατηγορίας. Η μεταπολιτευτική Ελλάδα αναμφισβήτητα αναπτύχθηκε σε στρεβλές δομές, εξέθρεψε και χειροκρότησε φαινόμενα ακραίας αναξιοκρατίας και διαφθοράς. Υπήρξε, από την άλλη, η πιο μακροχρόνια περίοδος ειρήνης από την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Η «Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία», με όλες τις παθογένειες της, λειτούργησε επί 35 χρόνια αδιατάρακτα, δίχως αιματηρούς διχασμούς, και έδωσε και στα λιγότερο προνομιούχα παιδιά της την ευκαιρία να μορφωθούν, να ταξιδέψουν, να ευδοκιμήσουν… Σήμερα έχει έρθει η ώρα του τσουχτερότατου λογαριασμού. Και μαζί η ώρα της αυτοκριτικής και του επανακαθορισμού μας. Στην οδυνηρή μα πάντως γόνιμη διαδικασία επαναφεύρεσης του εαυτού μας και σχεδιασμού ενός διαφορετικού μέλλοντος, καλό είναι να μην ξεχνάμε το εξής: “It takes two to tango”. Ουδέποτε ο χαρισματικός ηγέτης ή οι δόλιες ηγεσίες δεν αποπλανούν έναν λαό, ο οποίος δεν αφήνεται να αποπλανηθεί και να εξαπατηθεί… 

Η Δημοκρατική Αριστερά – στην οποία και ανήκετε – μεγαλώνει γρήγορα. Πολυσυλλεκτικό κόμμα, οι δημοσκοπήσεις το φέρνουν τρίτη δύναμη. Υπάρχει μέλλον στην Ελλάδα αριστερής διακυβέρνησης; Ή η αριστερά ταγμένη σε μια μη ρεαλιστική ιδεολογία, γίνεται χωνευτήρι παραπόνων;
Καταρχήν ούτε εγώ ούτε κανείς μας δεν ανήκει σε κανένα κόμμα. Τα κόμματα θα έπρεπε να ανήκουν σε εμάς, τους ενεργούς πολίτες. Όποτε αυτονομούνται και καταντούν γραφειοκρατικοί μηχανισμοί αναπαραγωγής μικρών και μεγάλων εξουσιών, γίνονται βδέλλες επάνω στο κοινωνικό σώμα… Σε ό,τι αφορά τη Δημοκρατική Αριστερά, φοβάμαι ότι η δημοσκοπική της εκτίναξη δεν οφείλεται διόλου σε εμένα. Εγώ είχα ευθαρσώς υποστηρίξει πως θα όφειλε να επιδιώξει, να απαιτήσει την ενεργό συμμετοχή της στις διαπραγματεύσεις για το δεύτερο Μνημόνιο, προκειμένου η κατανομή των βαρών να μην γίνει και πάλι σε βάρος των πιο ευπαθών μερίδων του πληθυσμού. Η πλειοψηφία της Δημοκρατικής Αριστεράς αποφάσισε να μην συνδιαμορφώσει αλλά να αντιπολιτευτεί σχεδόν κάθετα τις πολιτικές της κυβέρνησης Παπαδήμου. Η κάλπη ίσως να δικαιώσει αυτή την π