Εξαιρετική η σκηνοθεσία και η αφήγηση στο ντοκιμαντέρ του Αντώνη Κανάκη

«Εμπειρία ζωής» σύμφωνα με τον Αντώνη Κανάκη, το ταξίδι του στη Σιέρα Λεόνε και η κινηματογράφηση της μιας εβδομάδας παραμονής του εκεί, μετά από πρόσκληση της Action Aid. Δεν έχουμε λόγο να μην τον πιστέψουμε αφού και στην αφήγηση του ντοκιμαντέρ ο ίδιος κατέβαλε πολλές προσπάθειες να περιγράψει εκτός από εικόνες και συναισθήματα. Μια διαφορετική τηλεοπτική προσέγγιση, προφανώς επηρεασμένη από τα ντοκιμαντέρ των Χολιγουντιανών σταρ που επισκέφθηκαν τον ίδιο τόπο για την Action aid και μετέφεραν με τον

δικό τους τρόπο στους τηλεθεατές την «εμπειρία ζωής». Ο Αντώνης Κανάκης φέρθηκε απολύτως ανάλογα. Πρωταγωνιστούσε σε κάθε πλάνο και έδειξε πόσο σταρ μπορεί να είναι. Η σκηνή στη βροχή με τον ημίγυμνο παρουσιαστή επικρίθηκε πολύ αλλά δεν μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι δεν ταίριαζε στο όλο αποτέλεσμα που υποθέτουμε ότι ο παραγωγός και πρωταγωνιστής Αντώνης Κανάκης ήθελε να βγάλει. Ένα χαρούμενο, γρήγορο σε εναλλαγές τηλεοπτικό αποτέλεσμα, με χρώματα, μουσικές και γλυκούς προβληματισμούς. Γιατί δεν έλειψαν κι αυτοί. Ειδικά στο τέλος της αφήγησης ο Αντώνης Κανάκης μίλησε για την καταδίκη του τρίτου κόσμου, για την υποκρισία του δυτικού πολιτισμού σε βάρος αυτών των ανθρώπων, των παιδιών που ονειρεύονται έναν καλύτερο κόσμο και τα χαμόγελα των ανθρώπων τα οποία δεν ορίζονται από τις καταναλωτικές υπερβολές που εμείς γνωρίζουμε. Η αφήγηση του παρουσιαστή είχε το εξής δυνατό σημείο. Δεν σπίκαρε ψυχρά στοιχεία για την φτώχεια και την εξαθλίωση αυτού του κόσμου, δεν έδειξε εικόνες από παιδιά που πεθαίνουν από την έλλειψη νερού, από φάρμακα που δεν φτάνουν ποτέ, από μωρά που έχουν γεννηθεί από aids και που κείτονται στην αγκαλιά των μανάδων τους με χιλιάδες έντομα να περιτριγυρίζουν το πρόσωπό τους. Εικόνες που έχουμε δει σε δεκάδες ντοκιμαντέρ τυποποιημένης ευαισθητοποίησης. Ο Κανάκης περιέγραφε σαν τηλεθεατής τις εικόνες που έδειχνε, τις εικόνες που είδε και βλέπαμε και εμείς μέσα από τα μάτια του.

Ωραία δουλειά πράγματι. Αλλά αξίζει μιας σημαντικής επισήμανσης. Θα σταθούμε στον σκηνοθέτη του ντοκιμαντέρ, τον Λεωνίδα Πανωνίδη που έδωσε κατά ένα μεγάλο ποσοστό αυτή τη διαφορετική κινηματογραφική αφήγηση στο ντοκιμαντέρ. Ένας σκηνοθέτης που από τα πρώτα πλάνα κατάφερε με εξαιρετική μαεστρία να προϊδεάσει τον τηλεθεατή ότι αυτό που θα δει, δεν θυμίζει σε τίποτα ντοκιμαντέρ θλίψης των διεθνών ανθρωπιστικών οργανώσεων. Αυτά που έχουμε όλοι δει και είναι πανομοιότυπα. Η αποτύπωση στο φακό του των χαμόγελων των παιδιών, των βλεμμάτων τους και των προσώπων τους που κόλλαγαν στην κάμερα έδειχνε την ευαισθησία του και την καλλιτεχνική του επάρκεια. Ο Πανωνίδης χρησιμοποίησε και πρωτοπόρες τεχνικές που σε τηλεοπτικά γυρίσματα δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε– πλην καλαίσθητων διαφημιστικών σποτ. Το πλάνο που παγώνει το πλήθος πίσω και επικεντρώνεται σε ένα πρόσωπο το οποίο κινείται σε αργούς ρυθμούς. Χρώματα εξαιρετικά, καθαρές εικόνες, πλάνα που χόρταιναν το μάτι από τον τόπο που κατέγραφαν. Λεπτομέρειες μιας ζωής διαφορετικής και κάδρα ανθρώπων που δεν δείχνουν στείρα το χρώμα του δέρματός τους αλλά έκλεβαν κομμάτι της καλοσυνάτης ψυχής τους. Είναι καλό να τα βλέπουμε αυτά και να τα βλέπουμε με έναν – απελευθερωμένο από οίκτο – προβληματισμό. Μόνο η κάμερα θα μπορούσε να μας ‘’δανείσει’’ αυτά τα μάτια για να τα δούμε.