Μια πληγή που μένει ανοιχτή

Μέρα μνήμης και πόνου αυτή που ξημέρωσε. Η φρίκη που έζησαν οι Έλληνες της Πόλης στις 6 Σεπτεμβρίου του 1955, αποτελεί μια από τις πιο έντονες που γνώρισε ο ελληνισμός. Τέτοιες δύσκολες μέρες, καλό είναι να μη ξεχνά κανείς τον αφανισμό της Κωνσταντινούπολης όπως την ήξεραν ως τότε, από μια γενοκτονία που πέρασε στα ψιλά...Ζητώ συγνώμη απ’ όσους θα περίμεναν σχολιασμό για τα αθλητικά δρώμενα, αλλά τέτοιες ειδικές μέρες εκτιμώ πως αξίζει όλοι να στρέψουν το βλέμμα σε μια πληγή της ελληνικής ιστορίας που μένει ακόμα ανοιχτή. Κι ας έχουν περάσει χρόνια πολλά κι ας φαντάζει σήμερα απίστευτο να θυμάται κανείς αλησμόνητες και αλύτρωτες πατρίδες. Έχοντας ζήσει αυτή τη βραδιά μέσα με διηγήσεις συγγενών και αναμνήσεις που έβγαζαν πόνο, σας μεταφέρω τις σκέψεις μου.Η ελληνική κοινότητα της Πόλης αριθμούσε στις αρχές του 1950 περισσότερες από 100.000 ψυχές και άκμαζε από ευμάρεια, οικονομική και πολιτιστική δύναμη. Με αφορμή ένα στημένο επεισόδιο στο πατρικό του Κεμάλ στην Θεσσαλονίκη, πραγματοποιήθηκε ένα πογκρόμ κατά των Ελλήνων. Ορδές βαρβάρων ξεχύθηκαν στα σοκάκια της Κωνσταντινούπολης και λεηλάτησαν μαγαζιά, σπίτια, εκκλησίες και οτιδήποτε άλλο ελληνικό.Το πογκρόμ κατά του ελληνισμού της Πόλης προκάλεσε:•    τον θάνατο 16 Ελλήνων και τον τραυματισμό 32 •    τον θάνατο ενός Αρμένιου •    τον βιασμό 12 Ελληνίδων •    τον βιασμό αδιευκρίνιστου αριθμού ανδρών (εξαναγκάστηκαν να υποστούν περιτομή) •    Την καταστροφή:– 4.348 εμπορικών καταστημάτων– 110 ξενοδοχείων– 27 φαρμακείων– 23 σχολείων– 21 εργοστασίων– 73 εκκλησιών– περίπου 1000 κατοικιών, όλα ελληνικής ιδιοκτησίας.Το οικονομικό κόστος των ζημιών ανήλθε σε 150 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς, ενώ η ελληνική κυβέρνηση τις υπολόγισε σε 500.000.000 δολάρια. Η οικονομική αιμορραγία και ο φόβος ανάγκασαν χιλιάδες έλληνες ομογενείς να μεταναστεύσουν στην Ελλάδα. Η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης υπήρξε από χλιαρή έως ανύπαρκτη. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι ο τότε πρωθυπουργός Παπάγος νοσούσε βαρύτατα και ουσιαστικώς η κυβέρνηση ήταν ακέφαλη. Από την άλλη, υπήρξαν έντονες συμμαχικές πιέσεις, ιδίως από τον Αμερικάνο Υπουργό Εξωτερικών Τζων Φόστερ Ντάλλες, ο οποίος κάλεσε και τις δύο πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να συμφιλιωθούν!Μετά την ανάδειξη του Καραμανλή στην πρωθυπουργία και την αποχή της Ελλάδος από γυμνάσια του ΝΑΤΟ στην Μεσόγειο, η Άγκυρα υποχρεώθηκε να αποδώσει μια στοιχειώδη ηθική ικανοποίηση στην Ελλάδα. Στις 24 Οκτωβρίου τίμησε σε ειδική τελετή στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ στην Σμύρνη την ελληνική σημαία, την οποία ύψωσε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών. Άλλωστε, ταυτόχρονα με την έναρξη των ανθελληνικών γεγονότων στην Κωνσταντινούπολη, ο τουρκικός όχλος στην Σμύρνη επετέθη και κατέστρεψε το εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής, που λειτουργούσε στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ για τις ανάγκες των Ελλήνων αξιωματικών, λεηλάτησε τα σπίτια τους, ενώ προπηλάκισε αρκετούς απ’ αυτούς. Υ.Γ.:  Όπως έστρωσαν θα κοιμηθούν. Για τη κατάσταση στην ΠΑΕ εννοώ και το αδιέξοδο που προκύπτει σ