Σύγχρονη Ερμηνεία της Δράσης του Βελονισμού

Ο βελονισμός έχοντας μια ιστορική παράδοση πλέον των 3000 ετών, ήταν αναμενόμενο να αποτελεί ένα κράμα θρησκευτικών αντιλήψεων και κλινικών παρατηρήσεων.

Η έμφυτη τάση του ανθρώπου να ερμηνεύει τα φυσικά φαινόμενα αποδίδοντάς σε υπερφυσικές δυνάμεις αλλά και η έλλειψη των απαραίτητων γνώσεων όπως τις αντιλαμβανόμαστε

με το σύγχρονο κριτικό πνεύμα, είχαν σαν αποτέλεσμα ένα πλήθος ιδεοληψιών σύμφωνων με το θρησκευτικό πνεύμα του λαού της Κίνας, για πολλούς αιώνες να αποτελεί τη μοναδική ερμηνεία δράσης του βελονισμού. Η πρόοδος της νευροφυσιολογίας και της νευροενδοκρινολογίας, βοήθησε σημαντικά στην απομυθοποίηση όλων φιλοσοφο-θρησκευτικών δοξασιών και στον καθορισμό ενός ακριβούς μοντέλου δράσης όλων των ενδογενών νευρικών, ορμονικών και μηχανικών μηχανισμών που συνθέτουν το ευνοϊκό αποτέλεσμα του βελονισμού, τουλάχιστον όσον αφορά τον οξύ και χρόνιο πόνο.

Με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας μέχρι σήμερα, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι η είσοδος της βελόνας σε συγκεκριμένο σημείο ή περιοχή του δέρματος κινητοποιώντας διαφορετικούς νευρικούς μηχανισμούς, προκαλεί τρεις διαφορετικές αντιδράσεις:

1) Τοπική αντίδραση: Η είσοδος της βελόνας στο δέρμα προκαλεί την παραγωγή ρεύματος μικρής έντασης (10μΑ) το οποίο διεγείρει την κυτταρική μεμβράνη, προκαλώντας μεταβολές στην ενδοκυττάρια και εξωκυττάρια συγκέντρωση των ιόντων νατρίου και καλίου, με τελικό αποτέλεσμα την διέγερση των αισθητικών υποδοχέων και των νευρικών απολήξεων της περιοχής.

Ταυτόχρονα, η είσοδος της βελόνας στο δέρμα, εξαιτίας του ελάχιστου τραυματισμού που προκαλεί, οδηγεί στη δημιουργία μικρής φλεγμονώδους αντίδρασης που εκτείνεται σε απόσταση 1-3 εκατοστά από το σημείο εισόδου και διαρκεί 24-72 ώρες (νευρογενής φλεγμονή). Στη γένεση της φλεγμονής συμμετέχουν ενδογενείς ουσίες όπως η σεροτονίνη, η βραδυκινίνη, η ουσία P, η ισταμίνη, οι προσταγλανδίνες καθώς και άλλα ιόντα, οξέα και νευροπεπτίδια. Οι μηχανισμοί αυτοί προκαλούν ένα συνεχές περιφερικό αισθητικό ερέθισμα, που είναι ικανό να ενεργοποιήσει ενδογενείς μηχανισμούς αναλγησίας και ομοιόστασης. Έτσι η απάντηση του νευρικού συστήματος κατευθύνεται στη δερματική περιοχή όπου έχει τοποθετηθεί η βελόνα βελονισμού. Η ένταση της απάντησης είναι εξαρτημένη από τον θεραπευτή αφού επηρεάζεται από το πάχος της βελόνας που χρησιμοποιείται, το βάθος βελονισμού και το χειρισμό της βελόνας.

2) Περιοχική αντίδραση: Η είσοδος της βελόνας βελονισμού στο δέρμα προκαλεί τον ερεθισμό ενός αισθητικού υποδοχέα. Το ερέθισμα κατόπιν μεταφέρεται στο νωτιαίο μυελό και από εκεί παράγεται μια απαντητική αντίδραση που μπορεί να αφορά έκταση μεγαλύτερη από αυτή της περιοχής ερεθισμού. Οι γνώσεις που αποκτήθηκαν από τη νευροφυσιολογία μας επιτρέπουν να διακρίνουμε την παρουσία διάφορων αντανακλαστικών τόξων που εμπλέκονται στη δράση του βελονιστικού αποτελέσματος αλλά και στην επιλογή των σημείων βελονισμού. Τα σπουδαιότερα από αυτά είναι:

· Το σπλαγχνο-δερματικό αντανακλαστικό: Σύμφωνα με αυτό, όταν ένα σπλάγχνο νοσ