Η «μονάδα» αγνοουμένων και η μετακίνηση οστών από ομαδικό τάφο, απασχόλησαν την Επιτροπή Προσφύγων

«Μονάδα» αγνοουμένων στην οποία παραπέμπονται από το ΕΔΑΔ οι συγγενείς των αγνοουμένων για να καταθέσουν τη δική τους μαρτυρία και στοιχεία σχετικά με τις συνθήκες εξαφάνισης των συγγενών τους, συστάθηκε στα κατεχόμενα από την Τουρκία.

Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν σήμερα στην Επιτροπή Προσφύγων της Βουλής, η οποία συζήτησε το θέμα, μέχρι στιγμής έχουν κληθεί για να καταθέσουν 30 περίπου συγγενείς αγνοουμένων και έχουν ανταποκριθεί 8-10

Τη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής απασχόλησαν και πληροφορίες για μετακίνηση οστών αγνοουμένων από ομαδικό τάφο στην Άσσια, στον Κορνόκηπο.

Σύμφωνα με την Πρόεδρο της Επιτροπής Προσφύγων Σκεύη Κουκουμά, η περίπτωση αυτή δεν είναι η μοναδική. Η κ. Κουκουμά δεν θέλησε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, επισημαίνοντας ότι το θέμα έχει και πολιτική διάσταση και ότι είναι πολύ σημαντικό να μην επηρεαστούν οι διαδικασίες και οι προσπάθειες που γίνονται για τον εντοπισμό των αγνοουμένων.

Η κ. Κουκουμά αναφερόμενη στη «μονάδα» αγνοουμένων του κατοχικού καθεστώτος, εξήγησε ότι σε αυτήν παραπέμπονται από το ΕΔΑΔ, όπως και στην περίπτωση της λεγόμενης επιτροπής αποζημιώσεων, οι συγγενείς αγνοουμένων για να καταθέσουν και να δώσουν τη δική τους μαρτυρία.

Η Τουρκία, είπε, «θέλει να φαίνεται ότι συμβάλει στην αποτελεσματική διερεύνηση των συνθηκών εξαφάνισης των αγνοουμένων».

Η κ. Κουκουμά τόνισε ότι το θέμα πρέπει να αξιολογηθεί εκ νέου. «Χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή ώστε από τη μια η Τουρκία να μην εκμεταλλευτεί την άρνηση των συγγενών να παρουσιαστούν, αλλά και από την άλλη να μην περάσει το μήνυμα ότι ζητείται από το θύμα, τους συγγενείς των αγνοουμένων να ανταποκριθούν στο θύτη και να δώσουν στοιχεία».

Μέχρι στιγμής είπε ότι στη λεγόμενη μονάδα αγνοουμένων έχουν κληθεί να καταθέσουν συγγενείς 30 περίπου αγνοουμένων και έχουν ανταποκριθεί 8-10 περιπτώσεις, μέσω των δικηγόρων τους.

Η Επιτροπή εξέτασε και το θέμα του πιστοποιητικού θανάτου που δίνεται στους συγγενείς των αγνοουμένων, μετά την ταυτοποίηση των λειψάνων. Όπως είπε, η Πρόεδρος της Επιτροπής στο πιστοποιητικό θανάτου αναφέρεται ως άγνωστη η αιτία θανάτου, κάτι το οποίο χαρακτήρισε ως απαράδεκτο.

Είπε ότι είναι θέμα πολιτικής απόφασης και εξέφρασε την ελπίδα η Επίτροπος Ανθρωπιστικών Θεμάτων να μεταφέρει το ζήτημα στην Κυβέρνηση και να μελετηθούν τρόποι επίλυσής τους.

Τόνισε ότι θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες τόσο της Κυβέρνησης, όσο και της ίδιας της Επιτροπής Προσφύγων, για να υποχρεωθεί η Τουρκία να επιτρέψει πρόσβαση σε στρατιωτικές ζώνες, να δώσει στοιχεία από τα αρχεία του στρατού και να επιτρέψει έρευνες στο έδαφός της και να αναδειχθεί το θέμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής αναφέρθηκε και στην ανάγκη για ψηφιοποίηση των φακέλων των αγνοουμένων.

Ο βουλευτής ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννης ανέφερε ότι για τη μετακίνηση του ομαδικού τάφου υπάρχουν τεκμηριωμένες πληροφορίες και ότι η Τουρκία δεν έχει δώσει μέχρι στιγμής καμία απολύτως εξήγηση. Η σκοπιμότητα της Τουρκίας ήταν να αποκρύψει στοιχεία τα οποία η ίδια δεν ήθελε να έχει στη διάθεσή της η ΔΕΑ ή το Συμβούλιο της Ευρώπης, ανέφερε.

Στη σημερινή συνεδρία, είπε, «διαφάνηκε πεντακάθαρα ότι η Τουρκία δεν συνεργάζεται σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις της που σχετίζονται με τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων».

Ανέφερε ότι «έχουμε κάθε ηθική υποχρέωση να επιμένουμε και να εμμένουμε όχι μόνο στη διακρίβωση της τύχης έκαστου αγνοουμένου, αλλά επίσης και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έχουν γίνει αυτές οι δολοφονίες». Για το σκοπό αυτό, κατέληξε, αναμένουμε η Κυπριακή Δημοκρατία, ως κράτος δικαίου, ότι «θα προχωρήσει για κάθε λείψανο το οποίο παραλαμβάνει, να ανοιχτεί φάκελος με θανατικό ανακριτή για να γίνει έρευνα».

Σύμφωνα με τον βουλευτή του ΔΗΚΟ Σοφοκλή Φυττή τα οστά μετακινήθηκαν από τον ομαδικό τάφο στην Άσσια, στον Κορνόκηπο, όπου μόνο λίγα από αυτά κατέληξαν εκεί.

Όπως ανέφερε, δεν είναι η πρώτη φορά που μετακινείται ομαδικός τάφος, αλλά παρόμοια περίπτωση υπήρξε και στην επαρχία Κερύνειας.

«Οι Τούρκοι εκεί που έχουν πρόβλημα μετακινούν τα οστά με αποτέλεσμα να δημιουργούνται δυσκολίες», είπε, προσθέτοντας ότι πίσω από κάθε μετακίνηση υπάρχουν σκοπιμότητες.

Ο κ. Φυττής παρέθεσε στοιχεία που δόθηκαν στην Επιτροπή, σύμφωνα με τα οποία μέχρι στιγμής έχουν ταυτοποιηθεί τα οστά 333 Ελληνοκυπρίων και 70 Τουρκοκυπρίων αγνοουμένων. Παράλληλα, τα οστά 160 αγνοουμένων είναι έτοιμα για ταυτοποίηση και παράδοση στους συγγενείς, ενώ τα οστά 240 αγνοουμένων προορίζονται για ανάλυση και συναρμολόγηση των σκελετών.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ ανέφερε ότι θα πρέπει η Τουρκία να ανοίξει τα αρχεία της και να επιτρέψει έρευνα και στο έδαφός της και ότι πρέπει να επιτραπεί η εκταφή οστών που βρίσκονται στις λεγόμενες στρατιωτικές ζώνες.

Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη να δίνεται στους συγγενείς πιστοποιητικό με σαφείς πληροφορίες για την αιτία θανάτου. Όπως είπε, στο πιστοποιητικό που δίνεται σήμερα αναγράφεται ως άγνωστη η αιτία θανάτου.

Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Γιώργος Βαρνάβα είπε ότι η διαδικασία που διεξάγεται μέσω της ΔΕΑ δεν είναι εύκολη λόγω των προσκομμάτων που προβάλλει η Τουρκία και άρα, ανέφερε, θα πρέπει το μέλος της ελληνοκυπριακής πλευράς στη ΔΕΑ να καταθέτει τις θέσεις και τις απόψεις της δικής μας πλευράς και παράλληλα να ζητά η Τουρκία να δώσει τη συγκατάθεσή της για εκταφή σε χώρους για τους οποίους υπάρχουν μαρτυρίες για ύπαρξη οστών αγνοουμένων.

Είπε ότι στο ανθρωπολογικό εργαστήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας υπάρχει ήδη μεγάλος αριθμός λειψάνων και ότι είναι δεδομένο ότι θα πρέπει να γίνει εκταφή ενός μεγάλου αριθμού λειψάνων που βρίσκονται στις ελεύθερες περιοχές.

Είναι αδιανόητο, ανέφερε, για 39 χρόνια οστά αγνοουμένων που δεν έχουν ταυτοποιηθεί να βρίσκονται σε εργαστήρια και οι συγγενείς να γνωρίζουν ότι τα οστά των αγνοουμένων τους είναι ανάμεσα σε αυτά.

Τόνισε ότι για να προχωρήσει η διαδικασία αυτή χρειάζονται πολιτικές αποφάσεις και κάλεσε την Κυβέρνηση να πάρει τις ανάλογες πολιτικές αποφάσεις για να προχωρήσουν οι εκταφές και ταυτοποιήσεις οστών που βρίσκονται στις ελεύθερες περιοχές.