Υπό την απειλή του ELA η συμφωνία επί του μνημονίου, λέει ο ΓΔ του ΥΠΟΙΚ

Υπό την απειλή της Τρόικας για τερματισμό της χρηματοδότησης της Λαϊκής Τράπεζας μέσω του ELΑ έγινε η τελική συμφωνία με την Τρόικα για το μνημόνιο το Νοέμβριο του 2012, δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών Χρίστος Πατσαλίδης, καταθέτοντας ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για τη δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία περιήλθε

Ο κ. Πατσαλίδης ήταν ο πρώτος μάρτυρας που παρουσιάστηκε ενώπιον του Προέδρου της Επιτροπής, Γιώργου Πική, και των μελών της Παναγιώτη Καλλή και Ανδρέα Κραμβή. Είπε ότι διαχρονική θέση του ιδίου και των συνεργατών στο ΥΠΟΙΚ ήταν η συγκράτηση των δημοσίων δαπανών και για αύξηση των εσόδων.

Ανέφερε ότι η προσωπική του διαπίστωση από τις επαφές με την Τρόικα ήταν ότι οι αξιωματούχοι των τριών οργάνων (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) είχαν υιοθετήσει μια άτεγκτη στάση που ήταν πολύ δύσκολο να διαφοροποιηθεί. Σημείωσε ότι από την πρώτη επίσκεψη στο νησί, μεταξύ 2 και 5 Ιουλίου, η Τρόικα είχε υιοθετήσει τη θέση ότι η Κύπρος θα χρειαζόταν συνολική προσαρμογή €975 εκ. για την περίοδο του προγράμματος (2012-2015) ενώ στην επόμενη επίσκεψη στις 27 Ιουλίου είχαν επιδώσει προσχέδιο μνημονίου, ενώ είχαν θέσει ως όρο τη λήψη μέτρων 1% του ΑΕΠ (€170 εκ.) για να ξαναεπιστρέψουν.

Όπως είπε, κατά την επόμενη επίσκεψης τους, το Νοέμβριο του ιδίου έτους, οι Τροϊκανοί κατέθεσαν την άποψη ότι η δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να αυξηθεί στα €1,25 δις, διότι το οικονομικό περιβάλλον έχει επιβαρυνθεί από το γεγονός ότι αργούσαμε να λάβουμε μέτρα.

Είπε ωστόσο ότι από το Νοέμβριο και εντεύθεν, οι συνομιλίες με την Τρόικα διεξάγοντο υπό τον “εκβιασμό, τη δαμόκλειο σπάθη και το βρόγχο” του τερματισμού του ELA για τη Λαϊκή Τράπεζα.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Πατσαλίδης είπε ότι το κομβικό σημείο στην οριστική κατάληξη του πρώτου μνημονίου ήταν η 21η Νοεμβρίου και ειδικότερα μετά τη σύσκεψη αρχηγών στο Προεδρικό Μέγαρο υπό τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια η οποία κατέληξε σε αδιέξοδο, με κάποιους πολιτικούς αρχηγούς να μιλούν για την ανάγκη συμφωνίας επί του μνημονίου διαφορετικά θα κατέρρεε το τραπεζικό σύστημα.

Ο κ. Πατσαλίδης είπε ότι αμέσως μετά τη σύσκεψη των αρχηγών έγινε μια σύσκεψη τεχνοκρατών με τον Πρόεδρο Χριστόφια “και σε μια έντονη συζήτηση μεταξύ μου και του Προέδρου” ο Πρόεδρος πείστηκε και έδωσε εντολές να κλείσουν τα ζητήματα που ήταν ανοικτά (ιδιωτικοποιήσεις, ΑΤΑ, έσοδα από Φυσικό Αέριο, επιπλέον μέτρα 1% του ΑΕΠ) για την τελική συμφωνία με την Τρόικα.

Πρόσθεσε ότι η συμφωνία μεταξύ της Τρόικας και του Υπουργείου Οικονομικών ολοκληρώθηκε το ίδιο βράδυ.

Απαντώντας σε ερώτηση του Παναγιώτη Καλλή ότι ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε απορρίψει κάποια μέτρα, ο κ. Πατσαλίδης είπε ότι η ΕΚΤ θα συνέχιζε την παραχώρηση διευκολύνσεων στη Λαϊκή αν η Κυβέρνηση λάμβανε μέτρα ύψους €175 εκ. το 2011.

Είπε ειδικότερα, πως πρώτη ενέργεια του Βάσου Σιαρλή όταν διορίστηκε Υπουργός Οικονομικών το Μάρτιο του 2012, ήταν να συναντηθεί με τον Πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι παρουσία του τότε Διοικητή της ΚΤΚ. Σύμφωνα με τον κ. Πατσαλίδη, με την επάνοδό του στην Κύπρο διατύπωσε τη θέση ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα έτσι ώστε η ΕΚΤ να γίνει πιο βοηθητική. Πρόσθεσε πως είχε γίνει μια σύσκεψη και είχε ανακοινωθεί ότι θα δημοσιοποιούντο κάποια δημοσιονομικά μέτρα εντός του ιδίου απογεύματος κάτι που, όπως είπε, δεν έγινε.

Αντιλαμβάνομαι ότι η δήλωση του Προέδρου (περί Μανδαρίνων του ΥΠΟΙΚ) σχετίζετο με την επιθυμία του κ. Σιαρλή να προωθήσει κάποια μέτρα τη συγκεκριμένη περίοδο.

Εξήγησε ότι με μέτρα ύψους €175 εκ. η ΕΚΤ θα εξακολουθούσε να δέχεται τα κυπριακά ομόλογα και πρόσθεσε ότι το γεγονός ότι η Κύπρος δεν αποδέχθηκε τη λήψη μέτρων είχε επίπτωση κυρίως στη ρευστότητα των τραπεζών, αφού δεν θα μπορούσαν να θέτουν στην ΕΚΤ κρατικά χρεόγραφα ως εγγύηση για ρευστότητα, και όχι στο κράτος.

Για το κούρεμα του ελληνικού δημοσίου χρέους, που στοίχισε στις κυπριακές τράπεζες 4,5 δις ο κ. Πατσαλίδης είπε πως το ΥΠΟΙΚ είχε εισηγηθεί να γίνει αποδεκτό το κούρεμα διότι αν επέρχετο πτώχευση της Ελλάδας θα κατέρρεε και το κυπριακό τραπεζικό σύστημα, διότι θα χάνονταν τα 25 δις δανείων που είχαν οι κυπριακές τράπεζες παραχωρήσει στην Ελλάδα. Πρόσθεσε ότι το κούρεμα υπό κάποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε να γίνει ανεκτό και ότι οι τράπεζες θα μπορούσαν να απορροφήσουν τις ζημιές.

Μειονέκτημα οι σχέσεις ΥΠΟΙΚ – ΠτΔ και Διοικητή ΚΤΚ

————————————————————————

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Πατσαλίδης αναγνώρισε ότι οι σχέσεις μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας ήταν μειονέκτημα στο χειρισμό της οικονομικής κρίσης.

Δυσκολεύει σε απίστευτο βαθμό την προώθηση μιας ολοκληρωμένης αντιμετώπισης και τότε και σήμερα που είναι πιο αναγκαίες ενόψει της εθνικής καταστροφής.

Από το Νοέμβριο του 2011 η Λαϊκή είχε σοβαρά προβλήματα

———————————————————————————–

Απαντώντας σε ερωτήσεις για τον δανεισμό της Λαϊκής από την ΕΚΤ μέσω του ELA, ο κ. Πατσαλίδης είπε ότι η τράπεζα είχε σοβαρά προβλήματα από το Νοέμβριο του 2011. Από το Νοέμβριο του 2011 προέκυψαν μεγάλες κεφαλαιακές ανάγκες στη Λαϊκή και άλλαξε η Διοίκηση της Λαϊκής με την αποχώρηση του Ανδρέα Βγενόπουλου, είπε.

Σημείωσε ότι από το Μάιο του 2012, όταν η Κυβέρνηση έγινε ο μεγαλομέτοχος της Λαϊκής με την εξαγορά μετοχών ύψους €1,8 δις, η Τράπεζα είχε ήδη έκτακτη χρηματοδότηση από την ΕΚΤ μέσω της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ). Ειδικότερα ανέφερε ότι από τον Οκτώβριο του 2011 η Λαϊκή είχε ήδη λάβει χρηματοδότηση €2,5 δις μέσω του ELA, καθώς και άλλα 3,8 δις μέσω άλλων χρηματοδοτικών πράξεων της ΕΚΤ, αυξάνοντας τις συνολικές χρηματοδοτικές διευκολύνσεις στα €6,3 δις.

Ο κ. Πατσαλίδης είπε ότι η παροχή ρευστότητας στη Λαϊκή μέσω του ELA συνέχισε να αυξάνεται και μέχρι τον Ιούνιο του 2012 είχε ανέλθει στα €9,6 δις. Είπε όμως ότι λόγω της πολιτικής αστάθειας στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τις ανησυχίες για κατάρρευση και την έξοδο της χώρας από το ευρώ, είχαν αυξηθεί οι εκροές των τραπεζικών εργασιών της Λαϊκής στην Ελλάδα, που κατέστησε αναγκαία την προσφυγή στον ELA. Η Κύπρος χρηματοδοτούσε την Ελλάδα, είπε χαρακτηριστικά.

Διερωτήθηκε εάν το ELA δίνεται για περιορισμένη χρονική διάρκεια και σε βιώσιμες τράπεζες, γιατί η ΕΚΤ έδωσε απεριόριστες χρηματοδοτικές διευκολύνσεις για ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.

Απαντώντας σε ερώτηση, ο ΓΔ του ΥΠΟΙΚ είπε πως όταν τέθηκε το θέμα στήριξης της Λαϊκής από το κράτος, το δίλημμα που είχε τεθεί στη Βουλή, που ενέκρινε τη στήριξη, ήταν κατά πόσο θα έπρεπε να αφεθεί η τράπεζα να οδηγηθεί σε άτακτη χρεοκοπία με αυτόματη ενεργοποίηση του σχεδίου προστασίας των ασφαλισμένων καταθετών (κάτω των €100.000), που ανέρχοντο σε €7,5 δις, ενώ το ταμείο προστασίας των καταθέσεων δεν είχε τους πόρους να στηρίξει τις καταθέσεις αυτές, κάτι που θα οδηγούσε σε χρεοκοπία και το κράτος και ότι η κατάρρευση της Λαϊκής που ήταν συστημική τράπεζα θα είχε επίδραση και στο υπόλοιπο τραπεζικό σύστημα, κάτι που, όπως είπε, θα ήταν καταστροφή.

Τόνισε πως ο ίδιος όταν η Λαϊκή ζήτησε από το Υπουργείο Οικονομικών στήριξη, τον Απρίλιο του 2012, διότι οι ελεγκτές της τράπεζας αρνούντο να υπογράψουν τα οικονομικά αποτελέσματα αν δεν υπήρχε εγγύηση του κράτους, είπε ότι πρέπει να ενημερωθεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οι αρχηγοί των κομμάτων για αυτό το θέμα.

Θεωρούσα ότι η στήριξη της Λαϊκής, είπε, θα ωθούσε το κράτος σε προσφυγή στο μηχανισμό στήριξης.

Κεντρική Τράπεζα Κύπρου

———————-

Απαντώντας σε διευκρινιστική ερώτηση για αναφορά του σε ελλιπή εποπτικό έλεγχο των τραπεζών, ο κ. Πατσαλίδης είπε ότι διαπιστώθηκε μετά ότι υπήρχαν μη εξασφαλισμένα δάνεια ύψους 4,5 δις στην Ελλάδα. Αυτό δεν είναι ελλιπής έλεγχος από την εποπτική Αρχή, διερωτήθηκε, προσθέτοντας ότι τα δάνεια αυτά δόθηκαν σε μικρή ομάδα ατόμων. “Δεν έπρεπε να υπάρχει έλεγχος για τον τρόπο που έγιναν οι επεκτάσεις όχι στην Ελλάδα αλλά σε άλλες χώρες;” διερωτήθηκε.

Αναφορικά με τον έλεγχο της εκροής καταθέσεων που έγιναν την περίοδο που έμειναν κλειστές οι τράπεζες μετά την πρώτη απόφαση του Eurogroup στις 16 Μαρτίου, ο κ. Πατσαλίδης είπε ότι, εκτός από τις πράξεις που έγιναν από υποκαταστήματα κυπριακών τραπεζών στο εξωτερικό, που ήταν ανοικτά, είχε δοθεί έγκριση από το Διοικητή της ΚΤΚ για εκτέλεση κάποιων πράξεων για να μην καταρρεύσει το σύστημα. Είπε ότι το ΥΠΟΙΚ ζήτησε κατάλογο των πράξεων αυτών.

Προστατεύθηκαν ξένες τράπεζες στο δεύτερο κούρεμα

—————————————————————————

Ο κ. Πατσαλίδης στο Eurogroup της 25ης Μαρτίου, δηλαδή στη δεύτερη κρίσιμη συνεδρία για την κυπριακή στήριξη, ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που μαζί με το ΔΝΤ επέβαλαν το κούρεμα, “διόρθωσαν το λάθος τους” για επιβολή ζημιών στις ανασφάλιστες καταθέσεις και περιόρισαν το κούρεμα στις καταθέσεις της Λαϊκής Τράπεζας που θα υποβαλλόταν σε διάλυση και της Τράπεζας Κύπρου, ενώ εξαίρεσαν τις θυγατρικές των κυπριακών τραπεζών στην Αγγλία και ξένες τράπεζες στην Κύπρο.

Ενήργησαν διάφοροι ούτως ώστε να προστατευτούν οι τράπεζες των χωρών τους, που είχαν θυγατρικές στην Κύπρο και το κούρεμα να περιοριστεί στις δύο τράπεζες (Λαϊκή και Κύπρου), είπε. Χαρακτήρισε δε θηριωδία και καταστροφική την απόφαση για το κούρεμα.

Η ΚΤΚ ασχολείτο με το νομοσχέδιο περί εξυγίανσης από τον Ιούνιο του 2012

—————————————————————————————————-

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, ο κ. Παταλίδης είπε ότι ο ίδιος γνωρίζει ότι ο Διοικητής της ΚΤΚ είχε δηλώσει στη Βουλή ότι ο ίδιος και τεχνοκράτες της Τράπεζας ασχολούντο με τον καταρτισμό του νομοσχεδίου από τον Ιούνιο του 2012.

Η ακροαματική διαδικασία θα συνεχιστεί την ερχόμενη Τετάρτη, οπόταν θα καταθέσει η Γενική Ελέγκτρια Χρυστάλλα Γιωρκάτζη.