Την ΕΚΤ ποιος θα την σώσει;

Η Ευρωπαϊκή Κενρική Τράπεζα σίγουρα δεν θα πέρναγε τα «stress tests», αν είχε υποβληθεί σε αυτά…

Tέσσερα χρόνια μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers και την κρίση των subprime θα νόμιζε κανείς ότι ο κίνδυνος μόχλευσης και τοξικών προϊόντων για μια τράπεζα θα ήταν προφανής. Τι γίνεται όμως όταν δεν πρόκειται για μια αμερικανική επενδυτική

τράπεζα, αλλά αντίθετα για την Κεντρική Τράπεζα της Ευρωζώνης; Με ίδια κεφάλαια μόλις 10 δισ. ευρώ, τον ισολογισμό της φουσκωμένο με πάνω 200 δισ. ευρώ σε ελληνικά, ιρλανδικά, πορτογαλικά, ιταλικά και ισπανικά ομόλογα και πολλαπλάσια αυτών σε ανοιχτές γραμμές χρηματοδότησης ευρωπαϊκών τραπεζών με ενέχυρο άλλα κρατικά ομόλογα, η ΕΚΤ σίγουρα δεν θα πέρναγε τα stress tests, αν είχε και η ίδια υποβληθεί σε αυτά.

Εφιαλτική μόχλευση για την ΕΚΤ

Το 1999, όταν συστάθηκε η ΕΚΤ τα ίδια κεφάλαιά της ανέρχονταν στο ποσό των 5,8 δισ. ευρώ, ενώ τώρα φτάνουν τα 10 δισ. ευρώ. Το μέγεθος αυτή τη στιγμή όμως αποδεικνύεται πενιχρό και σίγουρα ανεπαρκές, ακόμα και αν η ευρωπαϊκή πιστωτική κρίση ξεπεραστεί. Το συνολικό ποσό που έχει δαπανήσει η ΕΚΤ για αγορές ομολόγων, από τον Μάιο του 2010 που ξεκίνησε το πρόγραμμα μέχρι σήμερα, ανέρχεται στα 217 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια, μόνο για τοξικά κρατικά ομόλογα των PIIGS η ΕΚΤ έχει μέχρι στιγμής «μοχλεύσει» τα ίδια κεφάλαια της περισσότερο από 20 φορές. Η μόχλευση της Lehman Brothers, όταν αυτή χρεοκόπησε τον Σεπτέμβριο του 2008 ήταν 30 φορές τα ίδια κεφάλαιά της.

Να σημειωθεί πως τις 21 Δεκεμβρίου η ΕΚΤ προχώρησε στην πρώτη πράξη μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης 3ετούς διάρκειας προς τις τράπεζες, στις οποίες χορήγησε 489 δισ. ευρώ. Οι ιταλικές τράπεζες, μεταξύ τους οι UniCredit και Intesa SanPaolo, άντλησαν 49 δισ. ευρώ. Από τον Ιούνιο, η εξάρτηση των γαλλικών τραπεζών στα δάνεια της ΕΚΤ έχει, σχεδόν, τετραπλασιαστεί στα 150 δισ. ευρώ. Το τελευταίο επτάμηνο, οι ισπανικές και ιταλικές τράπεζες εξαρτώνται, επίσης, περισσότερο από τις πιστώσεις της ΕΚΤ, δανειζόμενες 100 δισ. ευρώ. Όπως αναφέρουν οι Financial Times η ΕΚΤ στις 29 Φεβρουαρίου θα πραγματοποιήσει δεύτερη προσφορά τριετών δανείων και οι τράπεζες εκτιμάται πως θα δανειστούν τα διπλά ή ακόμη και τα τριπλά  Υπενθυμίζεται ότι στις 8 Δεκεμβρίου η ΕΚΤ ανακοίνωσε δύο πράξεις αναχρηματοδότησης διάρκειας 36 μηνών, που θα διενεργούνταν ως δημοπρασίες σταθερού επιτοκίου με πλήρη κατανομή.

Η ΕΚΤ καλύπτει το σύνολο της ζήτησης στις σχετικές δημοπρασίες και θα προβλέπεται και οψιόν αποπληρωμής των δανείων που θα παρέχονται μετά από ένα έτος. Επιπλέον, κάνει αποδεκτά ως εχέγγυα για παροχή ρευστότητας, καλυμμένα ομόλογα τραπεζών (asset backed securities), με αξιολόγηση Α.

Αδύνατη η χρεοκοπία

Το σενάριο χρεοκοπίας της ΕΚΤ είναι βέβαια κάτι το οποίο ουδεμία πιθανότητα έχει να πραγματοποιηθεί. Ομως, καθώς η ευρωπαϊκή πιστωτική κρίση μεταδίδεται πλέον σχεδόν χωρίς δυνατότητα περιορισμού της, βάσιμες είναι οι ανησυχίες για τις επιπτώσεις καταρχάς στην ίδια την ΕΚΤ και έπειτα στη δυνατότητά της να εξακολουθή