Τραπεζικός πανικός αλά Lehman;

Aυξάνονται οι ενδείξεις πως σταδιακά η κρίση μέσω του τραπεζικού συστήματος περνά στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

«Σιωπηλός» τραπεζικός πανικός; Αυτό είναι το ερώτημα που θέτουν τα τελευταία 24ωρα οικονομολόγοι, καθώς αυξάνονται οι ενδείξεις πως σταδιακά η κρίση μέσω του τραπεζικού συστήματος περνά στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Η «απομόχλευση» που προωθούν οι τράπεζες της ευρωζώνης από την ανατολική Ευρώπη, έχει αρχίσει ήδη να έχει αρνητικές επιπτώσεις σε όλη την περιφέρεια.

Οι

οικονομίες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, πλην Ρωσίας, είναι πλήρως εξαρτημένες από τις δυτικοευρωπαϊκές τράπεζες, αφού τα τρία τέταρτα του συνολικού ενεργητικού του τραπεζικού τους συστήματος ανήκουν σε αυτές. Πέρα από την Ουγγαρία, οι πιο εξαρτημένες από τις ξένες πιστώσεις χώρες είναι η Ουκρανία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία.

Όλα ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα, όταν η Κεντρική Τράπεζα της Αυστρίας ανακοίνωσε την εισαγωγή νέων και ιδιαίτερα αυστηρών κεφαλαιακών κανόνων για τα τραπεζικά ιδρύματα καθώς και ενός μειωμένου ορίου δανεισμού που θα καταστήσει δύσκολο το δανεισμό των Αυστριακών τραπεζών στο εξωτερικό, συγκεκριμένα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Η Βιέννη φοβάται ότι η κυβέρνηση ίσως υποχρεωθεί να διασώσει τις τράπεζες της εξαιτίας των ζημιών στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, μια περιφέρεια στην οποία η Αυστρία είναι κορυφαίος πιστωτής. Η κυβέρνηση της Αυστρίας παρήγγειλε στις Erste Group, Raiffesen Bank International και Bank Austria να περιορίσουν το δανεισμό στις μόλις 1,1 φορές έναντι των καταθέσεων στις χώρες της περιφέρειας. Αναλυτές φοβούνται ότι τέτοιου είδους κινήσεις θα διογκώσουν την απομόχλευση από τις αναπτυσσόμενες αγορές της Ευρώπης και η Nomura εκτιμά ότι ενδεχομένως να καταλήξουν σε συνολικές εκροές λόγω απομόχλευσης ύψους 13 δισ. ευρώ.

Η απόφαση της Αυστρίας να περιορίσει κάθετα το δανεισμό στην ανατολική Ευρώπη έχει προκαλέσει μεγάλη κλιμάκωση στην νευρικότητα όσον αφορά τις οικονομίες της περιφέρειας. Η κεντρική τράπεζα της Πολωνίας προχώρησε την προηγούμενη εβδομάδα σε παρέμβαση στην αγορά spot για τέταρτη φορά σε τρεις μήνες, σε μια προσπάθεια να στηρίξει την ισοτιμία του ζλότι έναντι του ευρώ, το οποίο για μια ακόμη φορά πλησίασε επίπεδα του 2009.  Όμως, η παρέμβαση δεν είχε μεγάλη απήχηση στην αγορά συναλλάγματος, καθώς οι επενδυτές εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι για τις επιπτώσεις της ευρωπαϊκής ύφεσης στην Πολωνία και την υπόλοιπη περιφέρεια της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, έχουν αρχίσει να εκδηλώνονται καταστάσεις πανικού. Τα διεθνή πρακτορεία μετέδωσαν ότι την προηγούμενη εβδομάδα υπήρξαν τεράστιες ουρές έξω από την τράπεζα Krājbanka της Λετονίας, κατόπιν δημοσιεύματος του Bloomberg ότι «λείπουν» από την τράπεζα σχεδόν 100 εκατομμύρια λάτι, δηλαδή 191 εκατ. δολάρια. Ο πανικός ξεκίνησε με την ρευστοποίηση της Bankas Snoras της Λιθουανίας. Η κυβέρνηση της Λιθουανίας πήρε τον έλεγχο της τράπεζας στα μέσα Νοεμβρίου, όταν η κεντρική τράπεζα ανακάλυψε ότι