Παράδοξα Πολιτισμού

Μήπως θα έπρεπε να γυριστεί μια προσεγμένη τηλεοπτική σειρά μέσα στους χώρους του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου; Αστειευόμαστε βεβαίως, αλλά αν δει κανείς στατιστικά στοιχεία για την επισκεψιμότητα των ελληνικών μουσείων και μνημείων κατά την περίοδο αιχμής του 2012, μάλλον θα συμφωνήσει με την ορθόδοξη ιδέα.

Της Μαργαρίτας Πουρναρά

Από τις αρχές Απριλίου ως και τα τέλη Σεπτεμβρίου της περασμένης χρονιάς, η Ακρόπολη πήρε τη μερίδα του λέοντος με 976.816 επισκέπτες. Στη δεύτερη θέση το Νέο Μουσείο

Ακροπόλεως με 621.825, στην τρίτη η Κνωσός με 513.490, στην τέταρτη η Λίνδος στη Ρόδο με 379.360 και στην πέμπτη η Αρχαία Ολυμπία με 322.589.

Η έκπληξη βρίσκεται στην έκτη θέση. Είναι η Σπιοναλόγκα με 279.939 επισκέπτες. Ο λόγος, προφανής. Το μπεστ σέλερ της Βικτώρια Χίσλοπ και η καλογυρισμένη τηλεοπτική του εκδοχή, «το Νησί», λειτούργησαν ως η καλύτερη διαφήμιση για το παλιό γκέτο των χανσενικών. Από μόνη της η είδηση αυτή δεν είναι καθόλου κακή. Αποδεικνύει ότι ακόμα κι ένας δαιμονοποιημένος τόπος, όπως η Σπιναλόγκα, μπορεί να γίνει προορισμός αν υπάρξει προβολή. Μάλιστα, αν σκεφτεί κανείς ότι η σειρά προβλήθηκε στην Ελλάδα, μπορεί να εικάσει βάσιμα ότι η πλειονότητα των επισκεπτών ήταν συμπατριώτες μας, οι οποίοι θα είδαν την ενδιαφέρουσα εικαστική παρέμβαση του Κώστα Τσόκλη. Άλλωστε εκτός από τη βόλτα στον οικισμό δεν υπάρχει κάτι άλλο να κάνει κανείς.

Η είδηση για τη δημοφιλία της Σπιναλόγκας, χρωματίζεται δυσάρεστα όταν διαπιστώνουμε ότι στην αντίστοιχη χρονική περίοδο το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο είχε 177.385 επισκέπτες, δηλαδή περίπου 100.000 λιγότερους από το νησάκι. Θα σκεφτεί κανείς ότι το ΕΑΜ δε συνδυάζεται με διακοπές στα δροσερά νερά της Κρήτης. Σωστά. Δεν είναι όμως κρίμα, να βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας, δηλαδή σίπλα μας κι όμως να του γυρίζουμε την πλάτη; αρκεί μια φανταστική συγκινητική ερωτική ιστορία για να μας κάνει να φτάσουμε ως την άλλη άκρη της χώρας, αλλά δεν μπαίνουμε στον κόπο να περάσουμε το κατώφλι ενός από τα καλύτερα μουσεία του κόσμου, που έχουμε την τεράστια τύχη να βρίσκεται στην πόλη μας;

η εγκατάλειψη του ΕΑΜ οδηγεί στη συνολική απαξίωσή του στα μάτια των Αθηναίων. Και παρά το ότι η έκθεση για το ναυάγιο των Αντικυθήρων γνώριζε φέτος μεγάλη επιτυχία, τα πάγια προβλήματα παραμένουν. Οι τοξικομανείς απομακρύνθηκαν, αλλά όπως όλοι ξέρουμε το πρόβλημα μπορεί να ενσκήψει ξανά, αν δεν υπάρχει αστυνόμευση. Τα πεζοδρόμια είναι ρυπαρά, η γειτονιά έχει καταθλιπτική όψη με τα λουκέτα και τα γκράφιτι στους τοίχους. Ακόμα και οι ξεναγοί ομολογούν ότι πρόκειται για ένα από τα πιο άσχημα τμήματα της επισκέψιμης ζώνης της πόλης, το οποίο μαρτυρά ΄τη συνολική, κακή μας κατάσταση. Δεν είναι μάλιστα λίγα τα περιστατικά΄'α που ακόμα και οι ίδιοι έχουν πέσει θύματα ληστείας τα τελευταία χρόνια.

Κανένα μουσείο, όσο λαμπερά εκθέματα κι έχει, δεν μπορεί να επιζήσει χωρίς νησίδα, χωρίς ευπρόσωπο περιβάλλον, χωρίς να αισθάνονται ασφαλείς οι επισκέπτες. Αντιθέτως, ένα σκηνικό σαν τη Σπιναλόγκα, που είναι ένα έρημο κέλυφος, μπορεί να αποκτήσει τους δικούς του θεατές, διότι έχει δημιουργηθεί ένας μύθος γύρω από αυτό...

Το διαβάσαμε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ