Εκσυγχρονισμός του ΕΣΥ;;

Μετά την ίδρυση του ΕΣΥ το 1983 (ν. 1397/1983), επιχειρήθηκε σε μεταγενέστερο χρόνο η αναδιοργάνωσή του, με σημαντικούς θεσμικούς νόμους, για την αντιμετώπιση αρνητικών φαινομένων στρέβλωσης και δυσλειτουργιών. Έτος ορόσημο είναι το 2001, με την θέσπιση της αποκέντρωσης στον χώρο του δημόσιου συστήματος υγείας (ν. 2889/2001), ακολούθησαν δε προσπάθειες για συμπλήρωση του θεσμού αυτού (ν. 3325/2005 και 3527/2007), η καθιέρωση ενιαίου συστήματος προμηθειών στα νοσοκομεία (ν. 3580/2007) και πρόσφατα η ίδρυση ενιαίου φορέα παροχής υπηρεσιών υγείας σε πρωτοβάθμιο επίπεδο (ν. 3918/2011)

ως και συγχωνεύσεις των δημόσιων νοσοκομειακών μονάδων της χώρας (ν. 3984/2011).

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι την τελευταία δεκαετία έγιναν σημαντικές προσπάθειες, με στόχο πάντα την ανόρθωση του εθνικού συστήματος υγείας και των παρεχόμενων υπηρεσιών, όμως το τελικό αποτέλεσμα δεν κρίνεται, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, ικανοποιητικό σε σχέση με το πλούσιο αυτό νομοθετικό έργο. Καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία της όποιας μεταρρύθμισης παραμένει πάντοτε ο ανθρώπινος παράγοντας και η θέληση των ενδιαφερόμενων να στηρίξουν τις επιχειρούμενες αλλαγές. Όσα και όπλα να διαθέτει κάποιος, δεν μπορεί ποτέ να οδηγηθεί στην νίκη, εφόσον είναι απρόθυμος να τα χρησιμοποιήσει.

Πώς να πετύχει άραγε η αποκέντρωση, και επομένως η αποτελεσματικότερη διοίκηση των μονάδων υγείας, όταν η κεντρική εξουσία προσπάθησε να μην απεμπολήσει τον αποφασιστικό της ρόλο σε όλα σχεδόν τα θέματα, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διεκπεραίωση και απλών ακόμη υπηρεσιακών θεμάτων, ενώ το Υπουργείο Υγείας θα έπρεπε εδώ και πολύ καιρό να ασκεί αποκλειστικά και μόνον διαμόρφωση της γενικότερης πολιτικής και όχι να ασχολείται και με την διεκπεραίωση τρεχόντων ζητημάτων; Πώς να εφαρμοσθεί αποτελεσματικά ενιαίο πρόγραμμα προμηθειών ή ο ενιαίος φορέας πρωτοβάθμιας υγείας, όταν οι θεσμοί αυτοί προσκρούουν σε κατεστημένα συμφέροντα επαγγελματικών ομάδων εργαζομένων στους φορείς υγείας ή και τρίτων;

Η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα προβάλλει επιτακτική, ιδιαίτερα στις δύσκολες στιγμές που περνά σήμερα η χώρα, όπου η αναδιάρθρωση, μεταξύ άλλων, και του συστήματος της δημόσιας υγείας είναι αναπόφευκτη. Η αλλαγή συνειδήσεων, η αλλαγή στάσης των εμπλεκόμενων, αποτελεί τον καθοριστικότερο παράγοντα, πέραν των όποιων νομοθετικών πρωτοβουλιών, για να μπορέσει να πετύχει ο στόχος αυτός.

Δρ Στέφανος Μ. Μουζουράκης

Διδάκτωρ Νομικής Πανεπιστημίου Αθηνών-Νομικός Σύμβουλος 1ης Υ.ΠΕ. Αττικής