Φόρος τιμής στην Κινηματογραφική Λέσχη

Με την ΕΡΤ να αλλάζει μορφή, όπως προστάζει η κυβέρνηση, μήπως είναι ώρα να αποδώσουμε φόρο τιμής στην Κινηματογραφική Λέσχη, η οποία κάθε Πέμπτη πρόβαλε διαμάντια της έβδομης τέχνης, αλλά ποτέ δεν τα εκτιμήσαμε, ίσως γιατί πάντα ψάχναμε το μοντέρνο και το ανάλαφρο. Αυτή την εβδομάδα πέρα από το μοντέρνο και ανάλαφρο (The Hangover, Part III), έχουμε και το κλασικό σε δύο είδη του: ανάλαφρο και έξυπνο (Μια νύχτα στην Όπερα) και ρομαντικό (Η κυρία με το

από τη Μαρίτα Μελέτη

The Hangover Part III
(Κωμωδία, 2013, Διάρκεια: 100') Αμερικανική ταινία σε σκηνοθεσία του Τοντ Φίλιπς με τους Μπράντλεϊ Κούπερ, Ζακ Γαλιφιανάκη, Εντ Χελμς, Κεν Τζέονγκ.

Δεν πιστεύω να υπάρχει κανείς που να μη θυμάται το «Hangover»! Την αντρική κωμωδία που κατάφερνε να ισορροπήσει ανάμεσα στη χονδροειδή φάρσα και στο πανούργο παιχνίδι ανατροπών, ξεχωρίζοντας αβίαστα, αβάδιστα και αβασάνιστα από την τυποποιημένη «καφρίλα» του είδους (για εμάς τις γυναίκες).
Έχουμε δηλαδή ένα σουξέ, που μέσα σε λογικά πλαίσια θα ήταν σχεδόν αδύνατο να επαναληφθεί, εκτός εάν για τους προφανείς εισπρακτικούς λόγους η ίδια συνταγή έμπαινε στο φωτοτυπικό μηχάνημα. Στο δεύ¬τερο «Hangover» αντέγραψαν βήμα προς βήμα τη σεναριακή σύλληψη της παλιοπαρέας που ξυπνά έπειτα από ένα αχαλίνωτο ξενύχτι και ξετυλίγει το κουβάρι όσων προηγήθηκαν. Το φόντο ήταν πιο εξωτικό (Ταϊλάνδη), ο αέρας λίγο πιο απειλητικός, αλλά το διαολεμένο κέφι κάπου λίγο χάθηκε.
Υπήρχαν, παρόλα αυτά, περιθώρια και για τρίτη κόπια του ίδιου μοτίβου; Το καλό με το «Hangover, Part III» είναι πως το μήνυμα ελήφθη: εδώ δεν υπάρχει ούτε οργιώδες μεθύσι, ούτε κενά μνήμης που να κρύβουν τα πιο αδιανόητα παρατράγουδα. Η συνταγή άλλαξε, και μάλιστα, ίσως, περισσότερο απ’ όσο θα περίμενε κανείς. Το ταξίδι, που βγάζει την αντροπαρέα στον δρόμο, ξεκινά από τον θάνατο του πατέρα του Άλαν (Ζακ Γαλιφιανάκης), δηλαδή του ουσιαστικού πρωταγωνιστή των τριών ταινιών, ο οποίος εδώ αποκαλύπτει περισσότερο από ποτέ την προβληματική φύση του. Έτσι κι αλλιώς η ατμόσφαιρα που περιβάλλει τα παθήματα των ηρώων είναι λιγότερο ανάλαφρη και πολύ πιο ζωσμένη από τα φίδια του θανάτου. Πόσο ακριβά επιτρέπεται (από τους δημιουργούς της ταινίας) να πληρώσουν την εφηβική επιπολαιότητα των προηγούμενων ανδραγαθημάτων τους;
Δε θα μπούμε σε ανατριχιαστικές λεπτομέρειες από την εξέλιξη του «Hangover, Part III», η επιστροφή, όμως, της παρέας στο Λας Βέγκας φτάνει όσο πιο κοντά μπορεί σε μια υπενθύμιση του «όλα εδώ πληρώνονται», όχι με ύφος νουθεσίας, αλλά με τη γνώση πως όσα κάνουμε γυρίζουν πάνω μας σαν μπούμερανγκ. Γι’ αυτό και, αν έπρεπε να κατατάξουμε το κλείσιμο της τριλογίας σε ένα είδος, δύσκολα θα κατέληγε να γειτονεύει με τους δύο προκατόχους του.
Το «Hangover, Part III» δεν είναι ιδιαίτερα αστείο, επειδή δεν προσπαθεί καν να παρουσιαστεί ως μια αμιγής κωμωδία - πρόκειται περισσότερο για μια «φευγάτη» ταινία δρόμου, με πινελιές έντονης βίας και σποραδικά γκαγκς κωμικής καταστροφής. Η φόρμουλα είναι, όντως, ανατρεπτική σε σχέση με ό,τι προηγήθηκε, και κάποιες φορές σε φέρνει σε ευπρόσδεκτα άβολη θέση, αλλά στην ουσία ο Τοντ Φίλιπς δεν προσπαθεί να προχωρήσει σε άλλο επίπεδο. Αυτό που μένει είναι ένα αλλόκοτο υβρίδιο, όπου οι γνώριμοι χαρακτήρες συγκρούονται με το ανοίκειο, αλλά δεν προσβάλλονται πραγματικά από αυτό. Όπως και στα μεθύσια (χανγκόβερ) της αληθινής ζωής, ό,τι αρχίζει ωραία τελειώνει με μια περίεργη ανακατωσούρα.

Η Κυρία με το Σκυλάκι
(Dama S Sobachkoj) (Δραματική, 1960, Διάρκεια: 85') Σοβιετική ταινία σε σκηνοθεσία του Γιοσίφ Κέιφιτς με τους Αλεξέι Μπατάλοφ και Ίγια Σαβίνα.

Βασισμένη στο ομώνυμο διήγημα του Άντον Τσέχωφ, η κλασική ταινία του Κέιφιτς, βραβευμένη στο φεστιβάλ των Κανών, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα δείγματα του σοβιετικού κινηματογράφου. Ένας Μοσχοβίτης φιλόλογος και μια Ρωσίδα επαρχιώτισσα γνωρίζονται στη Γιάλτα, όπου και συνάπτουν μια σύντομη, αλλά παθιασμένη σχέση. Επιστρέφοντας στις πόλεις τους και τους δυστυχισμένους γάμους τους προσπαθούν να ξεχάσουν ο ένας τον άλλον, μέχρι που εκείνος αποφασίζει να την αναζητήσει ξανά. Δράμα για τους εραστές, όχι μόνο της λογοτεχνίας, αλλά και για όσους επιθυμούν να γνωρίσουν τον κινηματογράφο πέρα από την αγγλοσαξωνική κουλτούρα.

Μία Νύχτα στην Όπερα
(A Night at the Opera) (Κωμωδία, 1935, Διάρκεια: 92') Αμερικανική ταινία σε του σκηνοθεσία Σαμ Γουντ με τους Γκράουτσο Μαρξ, Τσίκο Μαρξ, Χάρπο Μαρξ, Μάργκαρετ Ντιμόν, Άλαν Τζόουνς.

Θέλοντας να μπει στους κύκλους της αριστοκρατίας, η εκατομμυριούχος Κλέιπουλ κάνει μια μεγάλη δωρεά στην Όπερα της Νέας Υόρκης, όπου πρόκειται να τραγουδήσει ο διάσημος τενόρος Λάσπαρι. Όμως, οι αδερφοί Μαρξ προσπαθούν να σαμποτάρουν την παράσταση, για να πριμοδοτήσουν έναν εξίσου ταλαντούχο, αλλά άσημο τραγουδιστή. Η πιο πετυχημένη εμπορικά και μια από τις πιο ξεκαρδιστικές ταινίες του απίστευτου τρίο. Οι αδερφοί Μαρξ ισοπεδώνουν κάθε ορθολογιστική σκέψη, έκφραση και πράξη, ενώ ταυτόχρονα συγκρούονται με τα πρότυπα της εποχής τους σχετικά με τη ζωή και την τέχνη. Η ταινία διαθέτει απίστευτης ευφυΐας ατάκες και σκηνές ανεπανάληπτου παράλογου χιούμορ, όπως η κλασική πια σκηνή της κοσμοσυρροής στην μικρή καμπίνα του υπερωκεάνιου. Πάλι καλά που υπάρχουν και αυτές οι προβολές στους θερινούς και μπορούμε να βλέπουμε κάτι πέρα από τα σημερινά κινηματογραφικά πρότυπα που χρησιμοποιούν την τεχνολογία κατά κόρον.