Το «χρυσό» βουνό... «καίγεται»

Του Στράτου Ιωακείμ

([email protected])

Η επίθεση στα μεταλλεία Χαλκιδικής τα ξημερώματα της Κυριακής, 17 Φεβρουαρίου, αποτέλεσε την αφορμή για τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα της χώρας, να ασχοληθούν με την μεγαλεπήβολη επένδυση στις Σκουριές, προτάσσοντας την ανάγκη για επενδύσεις στην Ελλάδα της κρίσης και της ανεργίας.

Οι μολότοφ, οι φωτιές και γενικότερα η βία είναι πάντα ένα αντικείμενο που εξιτάρει τα μέσα ενημέρωσης που

δεν έδειξαν την ίδια ευαισθησία στον αγώνα των κατοίκων για να προασπίσουν το περιβάλλον και τις ζωές τους από την ανεπανόρθωτη καταστροφή που συνεπάγεται η εξόρυξη χρυσού. Εδώ και πολλά χρόνια, χιλιάδες κάτοικοι «παλεύουν», βγαίνουν στους δρόμους, διαμαρτύρονται αλλά η φωνή τους «πνίγεται».

Σύντομο ιστορικό

Γυρίζοντας τον χρόνο δέκα χρόνια πίσω, το ελληνικό κράτος αποφασίζει να παραχωρήσει τα μεταλλευτικά δικαιώματα μιας έκτασης 317.000 στρεμμάτων στη Βόρεια Χαλκιδική, στην καναδική πολυεθνική Eldorado Gold. Η περιοχή είναι πλούσια σε χρυσό και άλλα μέταλλα.

Το τίμημα που πλήρωσε η εταιρεία στο δημόσιο ήταν 11 εκατομμύρια ευρώ: ποσό εξευτελιστικό, μπροστά στο μέγεθος της επένδυσης και της κερδοφορίας που θα αποφέρει στους επενδυτές.

Η κοινοπραξία «Ελληνικός Χρυσός» έχει αναλάβει την αξιοποίηση των μεταλλευμάτων. Οι Καναδοί της Eldorado Gold ελέγχουν το 95%, ενώ το υπόλοιπο 5% ανήκει στην ελληνική κατασκευαστική εταιρεία «Ακτωρ» του ομίλου Μπόμπολα. Όπως είναι προφανές, το ελληνικό κράτος δεν έχει απολύτως καμία συμμετοχή.

Στα έσοδα λοιπόν, το ελληνικό δημόσιο δεν θα πάρει ούτε ένα σεντ του ευρώ. «Το κράτος κερδίζει από τους φόρους και από το άνοιγμα θέσεων εργασίας» υποστήριξαν ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Παπακωνσταντίνου και ο νυν δήμαρχος Αριστοτέλη, Χρήστος Πάχτας που έχουν πάρει θέση προ πολλού, υπέρ του project.

Το περιβάλλον σε κίνδυνο...

Οι επιπτώσεις από τη μεταλλουργία χρυσού το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και τις παραδοσιακές δραστηριότητες της τοπικής κοινωνίας της Χαλκιδικής, είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την τοπική κοινωνία. Για τον σκοπό αυτό, πρόσφατα πραγματοποιήθηκε μια ημερίδα που διοργάνωσε ο πολιτιστικός φορέας «Τεχνοδρόμιο» σε συνεργασία με το «Συντονιστικό των φορέων της Β.Α. Χαλκιδικής ενάντια στην εξόρυξη χρυσού».

Καθηγητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, επιστήμονες και πολίτες έδωσαν το «παρών», μεταφέροντας τις γνώσεις τους.

Επικίνδυνα στοιχεία

«Θα ρυπανθούν με βαρέα μέταλλα τα εδάφη, η θάλασσα, η φυσική βλάστηση και οι καλλιέργειες. Τα επικίνδυνα στοιχεία θα μπουν στην τροφική αλυσίδα. Οπότε η βλάβη αφορά ανθρώπους, είτε μένουν στην περιοχή είτε όχι», είχε δηλώσει πρόσφατα ο καθηγητής Εδαφολογίας της Γεωπονικής Σχολής στο ΑΠΘ, Κυριάκος Παναγιωτόπουλος.

Οι βλάβες θα είναι μη αναστρέψιμες

«Το έργο θα έχει πάρα πολύ σημαντικές και πολυεπίπεδες επιπτώσεις στον τομέα της υγείας, κατ΄ αρχήν για τους ίδιους τους εργαζόμενους, αλλά και για όλο τον πληθυσμό» επισήμανε ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, Αλέξης Μπένος.

«Από τον αέρα, από το νερό και από τη διατροφή έχουμε έκθεση του ανθρώπινου πληθυσμού σε χημικές ουσίες, σε καρκινογόνες ουσίες που προκαλούν μεγάλες βλάβες. Οι βλάβες στην υγεία, όπως και στο περιβάλλον θα είναι μη αναστρέψιμες» τόνισε.

Μεταλλεία και παραδοσιακές δραστηριότητες δεν πάνε μαζί

Για την αδυναμία συνύπαρξης μιας τέτοιας παραγωγικής δραστηριότητας με τις παραδοσιακές δραστηριότητες της Χαλκιδικής, τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία και τη μελισσοκομία, μίλησε ο καθηγητής της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ, Χαράλαμπος Λαζαρίδης.

«Εφ΄όσον αρχίσει μία τέτοια δραστηριότητα, πρέπει να εγκαταλειφθούν όλες οι άλλες και οι νέες θέσεις εργασίες θα εκτοπίσουν όλες τις υφιστάμενες. Μιλάμε για περιβάλλον μιας χρήσης, αναλώσιμο, γι’ αυτό δεν πρέπει με κανέναν τρόπο η επένδυση να πραγματοποιηθεί», τόνισε και ανέφερε ότι υπάρχει εναλλακτικός τρόπος ανάπτυξης με στήριξη του τουρισμού και της γεωργίας με καθαρές καλλιέργειες και παραγωγή τοπικών παραδοσιακών τροφίμων.

Ρύπανση στα υπόγεια ύδατα

Στην απουσία πρόβλεψης και αντιμετώπισης των προβλημάτων σε περίπτωση θραύσης των φραγμάτων, που θα γίνουν στην περιοχή, στον κίνδυνο καταστροφής της χλωρίδας και της πανίδας από ενδεχόμενη όξινη βροχή και στη ρύπανση των υπόγειων υδάτων αναφέρθηκε ο καθηγητής Υδρογεωλογίας στο ΑΠΘ, Διαμαντής Καραμούζης.

Αιωρούμενα σωματίδια

«Από την επιφανειακή εξόρυξη στις Σκουριές υπολογίζεται ότι θα εκπέμπονται περισσότεροι από 400 τόνοι ανά έτος αιωρούμενων σωματιδίων PM 10 από την εξόρυξη του μεταλλεύματος και των στείρων. Οι εκπομπές αυτές είναι συγκρίσιμες σε μέγεθος με τις εκπομπές PM 10 από τις οδικές μεταφορές στη Θεσσαλονίκη και τις εκπομπές PM 10 από την εξόρυξη λιγνίτη στα μεγάλα ορυχεία της ΔΕΗ στην κοιλάδα της Εορδαίας. Είναι βέβαιο ότι σε πολλές περιπτώσεις θα παραβιάζονται οι ημερήσιες οριακές τιμές για τα PM 10 (50mg/m3)», σύμφωνα με μελέτη του αναπληρωτή καθηγητή Φυσικής Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, Δημήτρη Μελά.

Σαμαράς: Μη ανεκτές ενέργειες όπως στις Σκουριές

Τη δέσμευσή του πως η ελληνική κυβέρνηση θα προστατεύσει τις ξένες επενδύσεις, έδωσε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, με αφορμή τα γεγονότα που έγιναν στις Σκουριές Χαλκιδικής, σε δηλώσεις του στη Wall Street Journal.

«Αυτού του είδους η ενέργεια δεν μπορεί να γίνει ανεκτή. Η Ελλάδα είναι μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα και με κάθε κόστος θα προστατεύσουμε τις ξένες επενδύσεις στη χώρα», δήλωσε ο Αντώνης Σαμαράς στο σχετικό δημοσίευμα.

Μάλιστα, όπως αναφέρει η WSJ, η ελληνική κυβέρνηση θα εγκρίνει εντός των ημερών ένα σχέδιο χρυσορυχείων στη Βόρεια Ελλάδα, το οποίο υπόσχεται να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να προσελκύσει επενδύσεις. Όπως αναφέρεται, η κυβέρνηση έδωσε το «πράσινο φως» σε μια σχεδιασμένη επένδυση ύψους 230 εκατομμυρίων ευρώ από την εταιρεία Eldorado Gold Corp. σε χρυσορυχείο της Θράκης, με σκοπό στο να κατευνάσει τις ανησυχίες των Καναδών ανθρακωρύχων σχετικά με τη βίαια επίθεση που πραγματοποιήθηκε από «κουκουλοφόρους βάνδαλους» σε ένα από τα ορυχεία της εταιρείας το Σαββατοκύριακο.

«Αυτή είναι μια επένδυση την οποία θέλουμε πολύ και η όλη διαδικασία για την τελική έγκρισή της θα έχει ολοκληρωθεί εντός των επόμενων δέκα ημερών», ανέφερε ο Έλληνας πρωθυπουργός.

Στο δημοσίευμα σημειώνεται επίσης ότι για να καθησυχάσει τα στελέχη της εταιρείας που επισκέφθηκαν την Αθήνα αυτή την εβδομάδα, η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε να αντιμετωπίσει τα θέματα ασφαλείας στο ορυχείο και την ίδια στιγμή να μειώσει τη γραφειοκρατική διαδικασία που έχει καθυστερήσει την έγκριση της σχεδιασμένης επένδυσης της Eldorado στη Θράκη.

Νέα πορεία προς τις Σκουριές, Κυριακή 24/2

Σύλλογοι και φορείς καλούν σε πορεία στη Μ. Παναγία, την Κυριακή 24/2 ενώ θα παραχωρήσουν και συνέντευξη Τύπου την ίδια μέρα.