Χειρουργική της Οξείας Σκωλικοειδίτιδας Σκωλικοειδής Απόφυση

Γράφει ο Περικλής Σ. Χρυσοχέρης, M.D, FACS, Γενικός Χειρουργός

Η σκωλικοειδής απόφυση είναι τμήμα του παχέως εντέρου και θεωρήται υπολειμματικό όργανο. Δηλαδή δεν έχει κάποια λειτουργεία, και η τυχόν αφαίρεση της δεν έχει καμία επίπτωση στην περαιτέρω ζωή του ασθενούς. Σε παιδική ηλικία καταλαμβάνεται κατά μεγάλο ποσοστό από λεμφικό ιστό, ο οποίος σιγά σιγά ατροφεί. Η τυπική θέση της σκωλικοειδούς είναι να ‘κρέμεται’ από το τυφλό (που είναι το αρχικό τμήμα του παχέως εντέρου) προς την πύελο. Σε μικρότερα ποσοστά μπορεί να ανευρίσκεται είτε ψηλά και πίσω από το παχύ έντερο (οπισθοτυφλική),

Οξεία Σκωλικοειδίτιδα

Συμβαίνει από μηχανικά αίτια όταν ο αυλός της αποφραχτεί από στερεά διατροφικά υπολείμματα ή κάποιο κοπρόλιθο, ή από ιογενή ή βακτηριδιακή λοίμωξη που δημιουργούν φλεγμονή.

Η κλινική εικόνα του ασθενούς με οξεία σκωλικοειδίτιδα διαφέρει πολύ από περιστατικό σε περιστατικό, για αυτό και η ασθένεια έχει περιγραφεί ως μεγάλος μιμητής. Η συμπτοματολογία διαφέρει και λόγω της θέσης της σκωλικοειδούς (appendix) η οποία έχει μεγάλη παρέκλιση από ασθενή σε ασθενή

Ανατομικές παραλλαγές

Τα τυπικά συμπτώματα και χαρακτηριστικά του ασθενούς με οξεία σκωλικοειδίτιδα είναι τα εξής.

· Οξύ κοιλιακό άλγος, το οποίο αρχικά είναι διάχυτο γύρο από τον ομφαλό και σιγά σιγά με το πέρας του χρόνου εντοπίζεται περισσότερο στην δεξιά κάτω κοιλία.

Ανάλογα με την θέση της σκωλικοειδούς ο πόνος μπορεί να αντανακλά πίσω στην πλάτη (οπισθοτυφλική) ή πολύ χαμηλά στην κοιλιά σε περίπτωση που η σκωλικοειδής φτάνει χαμηλά στην πύελο.

· Ανορεξία.

· Ναυτία και τάση προς έμετο.

· Πυρετός, ο οποίος μπορεί να είναι και υψηλός εάν έχει συμβεί ρήξη σκωλικοειδούς.

· Γενικότερο αίσθημα καταβολής.

Διάγνωση

Κάθε ασθενής με συμπτώματα όπως τα παραπάνω, που εγείρουν υποψίες για οξεία σκωλικοειδίτιδα οφείλει να εξετασθεί από χειρουργό. Πέρα της φυσικής εξέτασης από τον χειρουργό, πρέπει να γίνει:

· Γενική αίματος,

· Υπέρηχος η Αξονική κοιλίας εάν ο υπέρηχος δεν δίνει διάγνωση.

Ο ασθενής με οξεία σκωλικοειδίτιδα θα έχει συνήθως ανεβασμένα λευκά αιμοσφαίρια και θα υπάρχουν και ακτινολογικά ευρήματα στον υπέρηχο ή την αξονική.

Σε τυπικές περιπτώσεις η διάγνωση και απόφαση για χειρουργείο μπορεί να τεθεί και μόνο από την φυσική εξέταση ενός έμπειρου χειρουργού.

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία της σκωλικοειδούς είναι η χειρουργική αφαίρεση αυτής και η πλύση της περιοχής με φυσιολογικό ορό. Εάν έχει γίνει και ρίξη αυτής με δημιουργεία αποστήματος ή και φλεγμονής είναι απαραίτητη και η λήψη ενδοφλέβιων αντιβιοτικών. Εφόσον τεθεί η διάγνωση το χειρουργείο πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατόν. Στο μεταξύ ο ασθενής τίθεται σε ενδοφλέβια αντιβίοση και ενυδάτωση. Η αποφυγή της ρίξης της σκωλικοειδούς είναι σημαντική ιδιαίτερα στις νέες γυναίκες. Τυχόν ρήξη και δημιουργεία αποστήματος μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργεία συμφύσεων στην πύελο που επηρεάζουν την γονιμότητα.

Άτυπη Εικόνα

Υπάρχουν περιπτώσεις που η κλινική εικόνα δεν είναι τυπική και δεν μπορεί να γίνει η διάγνωση με βεβαιότητα! Τυπικά οι ασθενείς αυτοί εισάγονται στο νοσοκομείο με ενδοφλέβια αντιβίωση και παρακολούθηση. Η βελτίωση που επέρχεται με την αντιβίωση στην κλινική εικόνα του ασθενούς μπορεί να είναι και παραπλανητική, καθώς εάν επρόκειτο για οξεία σκωληκοειδίτιδα αυτή κατά ένα μεγάλο ποσοστό θα επανέλθει.

Χειρουργική Επέμβαση, Λαπαροσκοπική Αντιμετώπιση

Η χειρουργική επέμβαση γίνεται πλέον λαπαροσκοπικά. Η επέμβαση γίνεται από τρεις πολύ μικρές τομούλες. Μια του ενός εκατοστού στον ομφαλό για την κάμερα και 2 του μισού εκατοστού για τα λαπαροσκοπικά εργαλεία. Η επέμβαση γίνεται αναίμακτα και με μεγάλη ασφάλεια. Ο ασθενής συνήθως μπορεί να πάει σπίτι του την επόμενη μέρα. Τα τραύματα κλείνονται με ενδοδερμική πλαστική ραφή και μετά την επούλωση δεν φαίνονται καθόλου.

Η λαπαροσκοπική μέθοδος επιτρέπει την επισκόπηση όλης της κοιλιάς για την εντόπιση τυχόν άλλης παθολογίας που προκαλεί συμπτώματα ανάλογα της σκωληκοειδίτιδας. Μπορεί να γίνει έλεγχος για μεκέλειο απόφυση στο λεπτό έντερο, μπορεί επίσης να ελεγχθούν τα γυναικολογικά για τυχόν κύστη ωοθήκης. Επίσης τυχόν άτυπος θέση της σκωληκοειδούς, είτε στην πύελο, είτε ψηλά οπισθοτυφλικά μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς άλλες τομές ή επέκταση της τομής. Άλλα πλεονεκτήματα της μεθόδου σε σύγκριση με την ανοικτή χειρουργική είναι.

· Λιγότερος μετεγχειριτικός πόνος.

· Μικρότερος χρόνος νοσηλείας.

· Πολύ μικρότερη πιθανότητα διαπύησης του τραύματος ειδικά στην περίπτωση της ρήξης.

· Δεν χρειάζεται σχεδόν ποτέ να αφεθεί το τραύμα ανοικτό για επούλωση σε δεύτερο σκοπό

· Πολύ καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.

· Δυνατότητα για καλύτερο έλεγχο της κοιλιάς

Χειρουργική της Οξείας Σκωλικοειδίτιδας

Σκωλικοειδής Απόφυση

iatros4u