Ο λαϊκισμός «σκοτώνει» την Τέχνη…

Σε περιόδους οικονομικής κρίσης η Τέχνη είναι πάντα η πρώτη που την πληρώνει. Ο λόγος είναι απλός. Η Τέχνη, και κατ´ επέκταση ο καλλιτέχνης, ζει από το οικονομικό πλεόνασμα της κοινωνίας. Ιστορικά, άλλωστε, καμία κοινωνία δεν προήγαγε την Tέχνη και δεν ανέβασε το επίπεδο του Πολιτισμού της, χωρίς προηγουμένως να έχει επιτύχει κάποιο υψηλό για τις δεδομένες ανάγκες της  επίπεδο οικονομικής ευημερίας.

Η Τέχνη είναι από τις πλέον «ελαστικές» δαπάνες όταν το χρήμα στερεύει αφού, πλήν ελαχίστων ίσως εξαιρέσεων, ο άνθρωπος (από ένστικτο και μόνο)  πρώτα κοιτάζει να ταΐσει το στομάχι του και

Όμως και η Τέχνη (ο καλλιτέχνης βασικά) έχει επίσης το  ένστικτο της επιβίωσης. Κάπως πρέπει να διασφαλίσει την επόμενη μέρα, κάπως πρέπει να «τραφεί» και όχι μόνο μεταφορικά αλλά, πρωτίστως, κυριολεκτικά.

Κι εκεί αρχίζουν τα παρατράγουδα…

Όσο η κρίση βαθαίνει, τόσο πληθαίνουν τα φαινόμενα μιας ιδιότυπης, επιπόλαιας και ακραίας «πολιτικοποίησης» ορισμένων καλλιτεχνών που ανάβουν φωτιές, όχι τόσο με το προϊον της τέχνης τους, αλλά με τις πολιτικού περιεχομένου δηλώσεις τους.

Αν και συνήθως το καθ´ αυτό περίεχομενο τέτοιου είδους τοποθετήσεων στερείται ιδεολογικής τεκμηρίωσης και φλερτάρει έντονα με την πολιτική ασχετοσύνη ή ακόμη και την ανοησία, δεν παύει να αποτελεί δημόσια εκφρασμένη άποψη «δημοσίων» προσώπων με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Πολλοί καλλιτέχνες (το τονίζω, όχι όλοι)  έχουν την τάση να «χαϊδεύουν» τα μάτια ή τα αυτιά του κοινού τους, ειδικά σε εποχές που το «κοινό» αυτό είναι εγκλωβισμένο στα έντονα καθημερινά του προβλήματα και δύσκολα μπορεί να τους  διαθέσει από το λιγοστό του υστέρημα για να παρακολουθήσει μια παράσταση, μια συναυλία, να αγοράσει ένα CD, ή ακόμη πιο σπάνια ένα πίνακα ζωγραφικής ή ένα γλυπτό.

Η διολίσθηση του καλλιτέχνη προς τον εύπεπτο λαϊκισμό είναι μια μέθοδος που ακόμη κι αν δεν υπόσχεται άμεσα ή θεαματικά θετικά οικονομικά αποτελέσματα, μπορεί τουλάχιστον τον επαναφέρει έστω και για λίγο ή ακόμη και  να τον κρατήσει επιπλέοντα στην επιφάνεια της δημοσιότητας.

Αυτό, όμως, δεν λύνει ούτε το δικό του πρόβλημα, ούτε τα προβλήματα του κοινού.

Ο καλλιτέχνης είναι εξ ορισμού ο προικισμένος από την ίδια τη φύση δημιουργός της ψυχαγωγίας, εκείνος δηλαδή που οδηγεί την ψυχή σε ένα άλλο, ανώτερο επίπεδο. Κι αυτή είναι η αποστολή του, καθώς διαθέτει το ιδιαίτερο χάρισμα του οποίου στερούμεθα εμείς οι υπόλοιποι.

Και είναι πραγματικά θλιβερό, αλλά και οδυνηρό, όταν σε μια τόσο δύσκολη για όλους εποχή, να βλέπει κανείς να πολλαπλασιάζονται τα περιστατικά καλλιτεχνών οι οποίοι από «αγωγοί της Ψυχής» προς ένα υψηλότερο πεδίο της ανθρώπινης ύπαρξης, να γίνονται, όπως ο θεός Ερμής, «ψυχαγωγοί» και να οδηγούν τις ψυχές μας στον Άδη…