Αγαμέμνων Σταυρόπουλος: Πώς το νέο φορολογικό νομοσχέδιο επηρεάζει τις Startup εταιρείες

Ας πάρουμε μια τυπική περίπτωση μιας Startup εταιρείας που φτάνει στην πηγή της επιτυχίας. Ξεκινά με μια ιδέα που λειτουργεί με ατομική επιχείρηση.

Μεγαλώνει σταδιακά, αποκτά έναν δυο υπαλλήλους και μετά από 5 χρόνια μετατρέπεται σε μονοπρόσωπη ΙΚΕ στην αναζήτηση επενδυτή. Στο σημείο εκείνο λειτουργεί με είκοσι υπαλλήλους και οργανώνεται όσο καλύτερα μπορεί για να προσελκύσει επενδυτές. 

Έστω ότι σε αυτήν την κατάσταση μείνει δύο χρόνια. Δύο χρόνια στα οποία θα αποφασιστεί αν η εταιρεία

θα μεγαλώσει ή θα πεθάνει. 

Πώς θα συμπεριφέρεται η εφορία στην επιχείρηση αυτή αν το νομοσχέδιο ψηφιστεί ως έχει; 

Καθώς η μονοπρόσωπη ΙΚΕ θα έχει προϋπάρξει ως ατομική επιχείρηση, θα επιβαρυνθεί με τα τεκμαιρόμενα κέρδη τα οποία θα προσδιορίζονται στον μεικτό ετήσιο μισθό του υψηλότερα αμειβόμενου υπαλλήλου, μέχρι το ποσό των 30.000 ευρώ. Στο ποσό του μικτού μισθού του υψηλότερα αμειβόμενου υπαλλήλου, θα προσθέσουμε το 10% του συνολικού ύψους της μισθοδοσίας, με ανώτατο όριο τις 15.000. Αν η εταιρεία έχει την «ατυχία» να έχει κύκλο εργασιών άνω του 50% του μέσου όρου των επιχειρήσεων με ίδια δραστηριότητα, τα τεκμαιρόμενα κέρδη της περίπτωσης 1 θα προσαυξηθούν κατά 30% ή 70% ή 100% ανάλογα με το ύψος του κύκλου εργασιών.

Είναι λοιπόν πολύ εύκολο αυτή η μονοπρόσωπη ΙΚΕ να πιάσει το ανώτατο πλαφόν τεκμαιρόμενων κερδών, δηλαδή 50.000 που θα αποφέρουν φόρο 13.900 τον χρόνο. Φόρο που μπορεί να επιβάλλεται σε εταιρεία με μηδενικά κέρδη.

Γιατί μηδενικά κέρδη μια εταιρεία η οποία αναπτύσσεται και αναζητά επενδυτή; Μα ακριβώς επειδή αναπτύσσεται και θέλει να βρει επενδυτή, κάνει δαπάνες για να μπορεί να υποστηρίζει την συνεχόμενη άνοδο, με αποτέλεσμα να ανεβάζει τζίρο, χωρίς να ανεβάζει κέρδη.

Ο τρόπος να μην επιβαρυνθεί η μονοπρόσωπη ΙΚΕ με τόσο φόρο για μηδαμινά κέρδη, είναι ο επιχειρηματίας να βρει έναν συνεταίρο, ώστε να μην είναι πλέον μονοπρόσωπη. Καθώς η ύπαρξη του συνεταίρου θα γίνεται μόνο και μόνο για φορολογικούς λόγους, είναι προφανές ότι το φορολογικό νομοσχέδιο θα είναι ευθέως παρεμβατικό στην επιχειρηματική διαδικασία. 

Για να μην χρειαστεί να μπει ο επιχειρηματίας σε αυτήν την περιπέτεια, ίσως προτιμήσει να ξεκινήσει εξ αρχής με μονοπρόσωπη ΙΚΕ, χωρίς να ανοίξει ατομική και να κουβαλά το στίγμα του φοροφυγά εφ’ όρου ζωής. Με τον τρόπο αυτό όμως όχι μόνο ξεκινά με πολύ μεγαλύτερο κόστος – αμοιβή λογιστή, τέλος επιτηδεύματος κ.λπ. – αλλά επιβαρύνεται με όλη την γραφειοκρατία που απαιτεί η ύπαρξη μιας κεφαλαιουχικής εταιρείας που τηρεί διπλογραφική βιβλία, η οποία θα του στερεί ενέργεια και δυνάμεις από τα πρώτα βήματα της επιχειρηματικής του δραστηριότητας.  

Ένας φορολογικός νόμος δεν κρίνεται μόνο από το βραχυχρόνιο δημοσιονομικό του αποτέλεσμα. Κρίνεται και από τις στρεβλώσεις που δημιουργεί στο επιχειρηματικό περιβάλλον και από το αν κατευθύνει τους φορολογούμενους προς την φορολογική συμμόρφωση, ώστε να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο, ή τους εκπαιδεύει να αναζητούν συνεχώς λύσεις για να αποφύγουν παγίδες που ο ίδιος ο νόμος έχει βάλει στο δρόμο τους.