Κλιματική αλλαγή: Εταιρείες – Κυβερνήσεις και πολίτες σε μια άνιση μάχη

Η κλιματική αλλαγή αποτελεί παγκόσμια πρόκληση που προκαλείται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Επηρεάζει το περιβάλλον, τις οικονομίες και τις κοινωνίες σε όλο τον κόσμο, με καταστροφικές επιπτώσεις στα καιρικά φαινόμενα, τη στάθμη της θάλασσας και τις φυσικές καταστροφές. Η κύρια αιτία της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι η υπερβολική ποσότητα αερίων του θερμοκηπίου που παράγονται από την καύση ορυκτών καυσίμων, την αποψίλωση των δασών, τη μεταποίηση και τις μεταφορές. Ως εκ τούτου, οι άνθρωποι

διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στη δημιουργία ενός βιώσιμου μέλλοντος για τον πλανήτη.

Ένας από τους πιο ισχυρούς τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι μπορούν να βοηθήσουν είναι η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα. Το αποτύπωμα άνθρακα είναι η συνολική ποσότητα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που προκαλούνται από ένα άτομο, έναν οργανισμό ή ένα προϊόν. Περιλαμβάνει άμεσες εκπομπές από την καύση ορυκτών καυσίμων, όπως η οδήγηση αυτοκινήτου ή, και έμμεσες εκπομπές, όπως η αγορά προϊόντων ή υπηρεσιών που δημιουργούν εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο δεσμεύονται να μειώσουν τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Ολοένα και περισσότερες εταιρείες από μικρομεσαίες μεχρι κολοσσούς ακολουθούν πολιτικές και στρατηγικές πράσινης μετάβασης με στόχο να μειώσουν δραστικά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.

Η καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης και η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της επηρεάζει τους πολίτες κάθε χώρας οι οποίοι με τη σειρά τους καλούνται να βοηθήσουν αλλάζοντας τις καταναλωτικές τους συνήθειες ακολουθώντας μια πιο φιλική προσέγγιση. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την αγορά προϊόντων με χαμηλό ή και μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα κατά την παραγωγή, διανομή και χρήση τους και την δυνατότητα  επαναχρησιμοποίησης ή ανακύκλωσής τους.

Θεωρητικά κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τους απλούς ανθρώπους πώς ευθύνονται για την παγκόσμια άνοδο της θερμοκρασίας και την κλιματική κρίση. 

Παρόλα αυτά ενώ η παγκόσμια κλιματική αλλαγή έχει προκληθεί κυρίως από μεγάλες εταιρείες και εργοστάσια, είναι αναμφισβήτητο ότι οι  καταναλωτές συμβάλλουν επίσης στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέσω του καθημερινού τρόπου ζωής τους. Επομένως, η ευθύνη για την «πληρωμή του λογαριασμού» της κλιματικής αλλαγής μπορεί να μοιραστεί μεταξύ μεγάλων εταιρειών και μεμονωμένων καταναλωτών.

Προκειμένου να συμβάλλουν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, οι καταναλωτές μπορούν να λάβουν διάφορα μέτρα. Μειώνοντας το αποτύπωμα άνθρακα μπορούν να συμβάλλουν άμεσα στη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Μπορούν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας, να χρησιμοποιήσουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να μειώσουν την παραγωγή αποβλήτων, να υιοθετήσουν βιώσιμες ταξιδιωτικές συνήθειες και να υποστηρίξουν βιώσιμες εταιρείες.

Ποιο είναι όμως το κόστος που καλούνται να πληρώσουν;

Υπάρχει η ανησυχία ότι η υιοθέτηση πράσινων συνηθειών θα επιβαρύνει τους καταναλωτές. Για παράδειγμα, η μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή η αγορά βιώσιμων προϊόντων μπορεί  να είναι ακριβότερη. Επιπλέον, η μείωση της παραγωγής αποβλήτων μπορεί να συνεπάγεται πρόσθετες δαπάνες για την αγορά επαναχρησιμοποιήσιμων δοχείων, τη συμμετοχή σε κομποστοποίηση και άλλες φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές.

Τα προϊόντα που είναι φιλικά προς το περιβάλλον είναι πιο ακριβά και αυτό επειδή τα στάδια παραγωγής, διανομής και διαχείρισης τους κοστίζουν περισσότερο. Από την προμήθεια πρώτων υλών απαλλαγμένων από άνθρακα έως την αποστολή των τελικών προϊόντων.

Η ηλεκτροκίνηση για την οποία γίνεται μεγάλος λόγος τελευταία καταδεικνύει τη διαφορά στο κόστος μεταξύ ενός ηλεκτρικού και ενός βενζινοκίνητου αυτοκινήτου όσον αφορά την λειτουργία και την συντήρησή τους.

Η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, παγκοσμίως έχει περιοριστεί πολύ και το κόστος αυτό δεν φαίνεται να μπορούν να σηκώσουν ούτε τώρα αλλά και ούτε μακροπρόθεσμα, σε ένα περιβάλλον γενικότερης αβεβαιότητας με την οικονομική και ενεργειακή κρίση στο προσκήνιο.

Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η επιβάρυνση του κόστους της αλλαγής του κλίματος δεν μπορεί να βαρύνει αποκλειστικά τους απλούς πολίτες. Οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση ότι οι βιώσιμες πρακτικές και τεχνολογίες είναι οικονομικά προσιτές και προσβάσιμες σε όλους. Οι κυβερνήσεις μπορούν να παρέχουν κίνητρα, επιδοτήσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και προϊόντα χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Οι επιχειρήσεις μπορούν να επενδύσουν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να αναπτύξουν φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα και να εργαστούν για τη μείωση του δικού τους αποτυπώματος άνθρακα. Με τον τρόπο αυτό, μπορούν να μειώσουν την επιβάρυνση του κόστους που επιβάλλεται στους καταναλωτές.