Άλλο πράγμα η αποδοχή της λιτότητας και άλλο η κατάργηση της Δημοκρατίας

Ως την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, η κυβέρνηση βρισκόταν στην κόψη του ξυραφιού και η χώρα φαινόταν να οδηγείται σε πρόωρες εκλογές.

Άλλοι υποστηρίζουν ότι ο Σαμαράς έκανε ό,τι έκανε, διότι είχε καταλήξει σε εκλογικό σχεδιασμό και στόχευε να «εκβιάσει» τους εταίρους του να τον ρίξουν. Άλλοι λένε ότι ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του απλώς υποτίμησαν τις διαστάσεις που θα μπορούσε να πάρει –και πήρε- το «λουκέτο» στην ΕΡΤ.

Όπως

και να έχει το πράγμα, όλοι οι συγκυβερνώντες υποτίμησαν ένα στοιχείο: το αξιακό φορτίο που κουβαλά η ΕΡΤ όχι ως ΕΡΤ, αλλά ως δημόσιο αγαθό της ενημέρωσης. Αυτό, δηλαδή, που η δημόσια ραδιοτηλεόραση συμβόλιζε –μ’ όλες τις στρεβλώσεις και τα συμπαρομαρτούντα του ομφάλιου λώρου με την κυβέρνηση, των πολιτικών παρεμβάσεων, των ρουσφετιών και των «κομματικών» δημοσιογράφων (των ελάχιστων, σε σχέση με το σύνολο των 2.656 εργαζομένων) που την υπηρετούσαν.

Φαιά προπαγάνδα

Το σκεπτικό στο Μαξίμου ήταν απλό: κάτι η προπαγάνδα για το «χαράτσι» των 4 ευρώ στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, κάτι ο υπερβολικός αριθμός όλων όσοι εργάζονταν εκεί, κάτι οι καταγγελίες για κομματικές παρεμβάσεις και δημοσιογράφους-«βύσματα», το «λουκέτο» στην ΕΡΤ θα περνούσε αβρόχοις ποσίν από την κοινή γνώμη και δε θα προκαλούσε τους συντηρητικούς και δεξιούς ψηφοφόρους, όπως θα τους προκαλούσε το «λουκέτο» στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία.

Βεβαίως, τις πρώτες ώρες μετά την ανακοίνωση του «λουκέτου», ακόμη και οι ελάσσονες κυβερνητικοί εταίροι δίσταζαν να πάρουν πάνω τους την «ΕΡΤ της σπατάλης». «Όποιος υπερασπιστεί την ΕΡΤ, είναι χαμένος από χέρι», έλεγε στον υποφαινόμενο κορυφαίο στέλεχος της ΔΗΜΑΡ, αμέσως αφότου ο Σίμος Κεδίκογλου, επιστρατεύοντας φρικτά ψέματα και συκοφαντίες, ανακοίνωσε την αναστολή λειτουργίας της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.

Μήνυμα Δημοκρατίας

Όμως, αυτή τη φορά, ο λαϊκός παράγοντας που την Πρωτομαγιά προτίμησε τον καναπέ του, δεν αντέδρασε με τον ίδιο τρόπο. Οι χιλιάδες άνθρωποι που έχουν περάσει από το απόγευμα της Τρίτης από το Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ δεν είναι οι «συνήθεις ύποπτοι». Δεν είναι μόνο οι συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή της ΕΣΗΕΑ. Ούτε είναι μόνο οι απολυόμενοι και οι οικογένειές τους. Ως τα ξημερώματα της Τετάρτης, όταν τα ΜΑΤ «φλέρταραν» με την ιδέα να «μπουκάρουν» στο Ραδιομέγαρο της Μεσογείων, στην Αγία Παρασκευή υπήρχε ατμόσφαιρα Πολυτεχνείου. Χιλιάδες κόσμος ήταν εκεί, ενώ η κατακραυγή για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό προσωπικά ξεπέρασε κάθε προηγούμενο: ο Αντώνης Σαμαράς είδε το… «success story» του να διεθνοποιείται, στα μαύρα πρωτοσέλιδα της Liberation και της Humanite, στη βελγική τηλεόραση που αντικατέστησε το σήμα της με το σήμα της ΕΡΤ για αλληλεγγύη, στην EBU που κατακεραύνωσε την κυβέρνηση, στον Όλι Ρεν που «άδειασε» μεγαλοπρεπώς το Μαξίμου.

Καναπές και κινητοποιήσεις

Πράγματι, τα 3 τελευταία «μνημονιακά» χρόνια, ο λεγόμενος «λαϊκός παράγοντας», δηλαδή η κοινωνία των πολιτών, έχει δείξει εντυπωσιακά αργά ανακλαστικά, μεγάλη ανοχή, υπομονή και διάθεση να παραμείνει στον καναπέ της. Ίσως ο θάνατος των εργαζομένων στη Marfin να έκοψε εν τη γενέσει τους τα φτερά του –όποιου- κινήματος. Ίσως το δόγμα «όλοι μαζί τα φάγαμε» να έκανε δουλειά στο συλλογικό υποσυνείδητο και ο υδραυλικός που δεν έκοψε δύο αποδείξεις να αισθάνθηκε το ίδιο ένοχος για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό με τον «πετρελαιά»-εφοπλιστή που έχει πλουτίσει, κάνοντας λαθρεμπόριο χιλιάδων τόνων ναυτιλιακού πετρελαίου.
Σε κάθε περίπτωση, οι Έλληνες σχολιαζόμαστε διεθνώς για την υπομονή, την ανεκτικότητα, την καρτερικότητα ως προς την απίστευτη λιτότητα που υφιστάμεθα. Με εξαίρεση την «αναλαμπή» των Αγανακτισμένων, ο καναπές παραμένει το μόνιμο μοτίβο για τους περισσότερους εξ ημών.

Η κοινωνία όντως έκανε υπομονή. Το συλλογικό απονευρώθηκε και έμεινε το ατομικό –δηλαδή ο καθένας χωριστά, να προσπαθεί να κρατήσει το κεφάλι έξω από το νερό για λογαριασμό του και μόνο. Υπομείναμε τη λιτότητα, ελπίζοντας σε καλύτερες μέρες. Τρία χρόνια τώρα, η ελληνική κοινωνία αδημονεί να δει αυτό το περίφημο «φως στο τούνελ» -και να μην πρόκειται για τα φώτα του τρένου που έρχεται να μας λιώσει.

Γι’ αυτό και ανέχθηκε όχι μόνο τη λιτότητα, τους φόρους, τις μειώσεις, τις αδικίες, αλλά ακόμη και την υποβάθμιση της Δημοκρατίας. Η πλειονότητα της κοινής γνώμης, ακόμη κι αν δυσφορούσε, καταλάβαινε γιατί νομοσχέδια πήγαιναν κι έρχονταν «σε ένα και μόνο άρθρο» και με τη διαδικασία του «κατεπείγοντος». Κατανοούσε γιατί κυβερνητικές πρωτοβουλίες που ανέτρεπαν ζωές, όνειρα κι ελπίδες γίνονταν νόμος του κράτους με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, προεδρικά διατάγματα και υπουργικές αποφάσεις. Καταλάβαινε ακόμη και γιατί η κυβέρνηση κυβερνούσε με φύλλα πορείας και έντυνε κοινωνικές ομάδες στο χακί.

Δημοκρατικό σύμβολο

Όμως, το κλείσιμο της ΕΡΤ, η κοινωνία δεν το καταλαβαίνει, δεν το κατανοεί και, κυρίως, δεν το αποδέχεται. Γιατί, παρά τα μύρια όσα προβλήματά της, η δημόσια ραδιοτηλεόραση είναι η παρουσία της Ελλάδας σε όλο τον κόσμο. Είναι η συντροφιά των ακριτών, η εκμάθηση ελληνικής γλώσσας στα παιδιά των αποδήμων, είναι όλα αυτά τα θέματα που –έστω και καταγραφικά και «ψυχρά»- δεν δείχνουν τα κανάλια των εργολάβων, των εφοπλιστών και των «εθνικών προμηθευτών». Πάνω απ’ όλα, είναι σύμβολο της Δημοκρατίας, της ενημέρωσης ως δημόσιου αγαθού, του πλουραλισμού. Ακόμη κι όσοι διαμαρτύρονταν γιατί «πλήρωναν τη ΔΕΗ, χωρίς να βλέπουν ποτέ ΕΡΤ», διστάζουν, σε τόσο δύσκολους και «ύποπτους» καιρούς, να στηρίξουν την ενημέρωσή τους σε κανάλια ελεγχόμενα από ιδιωτικά συμφέροντα.

Μ’ άλλα λόγια, μπορεί η κοινωνία ως τώρα να έχει δείξει ανοχή και καρτερία στην ακραία και άδικη λιτότητα και στη «νομικίστικη» υποβάθμιση της Δημοκρατίας με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου και κοινοβουλευτικές ακροβασίες. Όμως, εδώ και δύο 24ωρα αποδεικνύει περίτρανα πως όταν θίγεται ο πυρήνας του δημοκρατικού πολιτεύματος, συνεχίζει να μην σηκώνει μύγα στο σπαθί της. Και, εδώ που έφτασαν τα πράγματα, ως γνωστόν στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα.