Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΩΝ ΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ Η ΜΑΓΚΙΑ ΤΗΣ ΝΕΦΕΛΗΣ, ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ, ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Σήμερα θα γίνουν γνωστές οι βάσεις εισαγωγής των υποψηφίων για τα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Τελειώνει έτσι ένα δίμηνο και πλέον μαρτύριο για μαθητές και γονείς.

Βέβαια, για κάποιους, που δεν θα εισαχθούν, θα συνεχιστεί. Αυτοί θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα ξαναδώσουν, αν θα συνεχίσουν, εφόσον φυσικά μπορούν, σε κάποιο ξένο πανεπιστήμιο ή, εγκαταλείποντας οριστικά την προοπτική της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, θα κοιτάξουν

Σε κάθε περίπτωση η ζωή συνεχίζεται. Και οπωσδήποτε το πανεπιστήμιο δεν είναι το παν. Ειδικά στις μέρες μας, με τα ποσοστά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ανεργίας στους νέους, έφτασε να είναι ακόμη και χαμένος χρόνος ή, ακόμη χειρότερα, να εκλαμβάνεται, από ορισμένους εργοδότες, και ως μειονέκτημα.

Πάντως όσοι εισαχθούν οφείλουν να γνωρίζουν ότι τα ανώτερα και ανώτατα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα δεν διάγουν, για να το πω κομψά, και τις καλύτερες των ημερών τους από άποψη οργάνωσης, λειτουργίας και παροχής γνώσης, ενώ κατά αρκετούς ευρίσκονται σε καθεστώς διάλυσης.

Όμως οι νέοι φοιτητές και σπουδαστές δεν πρέπει να απογοητευτούν. Πρέπει να προσπαθήσουν να διευρύνουν το πεδίο της μόρφωσης και των γνώσεων τους. Η μόρφωση είναι κάτι που δεν μπορεί να τους πάρει κανείς και ποτέ.

Μπορούν να τους κόψουν το μισθό, να τους απολύσουν από τη δουλειά, να τους πάρουν το σπίτι, να τους στερήσουν δικαιώματα, να τους αφαιρέσουν ακόμη και την ελευθερία τους, όμως τη μόρφωση δεν μπορεί να τους την πάρει κανείς και ποτέ. Ας το έχουν καλά υπόψη τους αυτό και ανάλογα ας πράξουν.

Μπορούν να συμμετέχουν σε διεκδικήσεις, αγώνες, κινητοποιήσεις, διαδηλώσεις όμως επ’ ουδενί δεν πρέπει να εγκαταλείψουν τα μαθήματά τους. Η επιστημονική εξειδίκευση, η μορφωτική επάρκεια, η ρηξικέλευθη σκέψη, η καινοτόμος δεξιότητα είναι ίσως τα μόνα πλεονεκτήματα που θα έχει η συντριπτική πλειοψηφία των νέων επιστημόνων όταν θα βγει στην πλήρως ανταγωνιστική και απορρυθμισμένη, σε βαθμό βαρβαρότητας, αγορά εργασίας.

Αν εχθές, αυτά τα προσόντα, ήταν και δεν ήταν απαραίτητα, σήμερα, στις συνθήκες πρωτοφανούς κρίσης που βρίσκεται η χώρα, είναι αναγκαιότητα. Μέχρι χθες, και πριν να καταρρεύσει το παρασιτικό, κομματικό, κλεπτοκρατικό και σίγουρα αντιπαραγωγικό μοντέλο οργάνωσης της κοινωνίας που οικοδομήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, υπήρχαν ευκαιρίες, έστω κι αν, στις περισσότερες των περιπτώσεων, δεν ήταν αξιοκρατικές ή έπασχαν σε επίπεδο νομιμότητας. Όμως υπήρχαν. Σήμερα δεν υπάρχουν.

Επιπροσθέτως, αυτές τις δεκαετίες, η οικονομία της χώρας και κατ’ επέκταση και η κοινωνία, με τη βοήθεια και των «κοινοτικών πακέτων», ήταν σε φάση ανόδου, οπότε αν όχι όλοι, οι περισσότεροι, ακόμη και οι πιο «δύστροποι», όλο και κάπου βολευόντουσαν. Σήμερα η ύφεση και η ανεργία θερίζουν, ενώ το αύριο μπορεί να είναι ακόμη χειρότερο.

Όσοι λοιπόν εισαχθούν στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, ακόμη και σε σχολές που δεν ήταν η πρώτη τους προτίμηση, θα πρέπει να φροντίσουν τα τέσσερα – πέντε χρόνια της φοίτησής τους να είναι όσο μπορούν μια σκληρή μορφωτική προπόνηση για τον αγώνα εργασιακής επιβίωσης που θα δώσουν μετά την αποφοίτησή τους. Αυτοί που θα επιβιώσουν θα είναι οι προπονημένοι, τους απροπόνητους θα τους φάει ο Καιάδας.

Ενδεχομένως αυτά που γράφω οι φοιτητές να τα βρουν δασκαλίστικα και μεγαλίστικα. Μπορεί και να είναι. Όμως οι γονείς των φοιτητών, ακόμη και οι πιο «επαναστάτες» θα με καταλάβουν. Ακόμη και αυτοί που, εξ ιδεολογίας, θέλουν τη νεολαία «φενταγίν» της κοινωνικής ανατροπής είμαι σίγουρος ότι, για τα δικά τους τουλάχιστον παιδιά, θα προτιμούσαν, έστω, το «πρώτοι στα μαθήματα, πρώτοι στον αγώνα».

Διευκρινίζω εδώ ότι για τη δική μου εποχή, αλλά και προσωπικά για μένα, αυτό το σύνθημα, που ανήκε στην ΚΝΕ, εθεωρείτο συμβιβασμός. Ανήκω στη γενιά του ’78, τη γενιά των καταλήψεων, τη γενιά που αρνήθηκε και κατήργησε τον, ψηφισμένο από τη Βουλή, ν. 815, τη γενιά που ήταν ενάντια στην εντατικοποίηση των σπουδών, τη γενιά που πίστευε ότι «το μόνο κόκκινο πανεπιστήμιο είναι αυτό που καίγεται».

Στη γενιά που, μαζί με την προηγούμενη ενδεχομένως και την επόμενη, ευθύνονται για το σημερινό χάλι. Και για να είμαι πιο ακριβής: στις άρχουσες εκφράσεις αυτών των γενεών, αυτές που άσκησαν κρατική εξουσία και διαχειρίστηκαν από θέση δύναμης και ευθύνης τις δημόσιες υποθέσεις.

Δεν μετανιώνω για τη δράση μου ούτε για τα νιάτα μου. Πάλι τα ίδια θα ‘κανα. Σήμερα που η κατάσταση είναι πιο εύφλεκτη ίσως να ήμουν και πιο ζωηρός. Όμως ξέρω και τι έχασα. Κι ήταν, κρίνοντας εκ των υστέρων, πολλά και σημαντικά. Αυτό όμως είναι μια προσωπική υπόθεση που δεν αφορά κανέναν. Σε κάθε πάντως περίπτωση, αυτά που έχασα εγώ, αλλά νομίζω και πολλοί άλλοι, θα ήταν χειρότερα κι από έγκλημα, θα ήταν λάθος να τα χάσουν οι σημερινοί φοιτητές.

Δυστυχώς για τη Νεφέλη, το Νικόλα, το Λευτέρη, το Σίσο, για όλα τα παιδιά -που θα ξυπνήσουν πολύ πρωί, αν φυσικά έχουν κοιμηθεί, για να δουν τις βάσεις και να υπολογίσουν που και αν πέρασαν- δυστυχώς γι’ αυτούς, οι εποχές είναι άνισες. Είναι σε βάρος τους. Πιο δύσκολες, πιο άγριες, με ελάχιστες ευκαιρίες, με περισσότερα προαπαιτούμενα και αδιέξοδα.

Και το χειρότερο όλων: Θα παραλάβουν μια κοινωνία γονατισμένη που πρέπει να τη σηκώσουν όρθια. Μια χώρα χρεωκοπημένη που πρέπει να την ανατάξουν. Ένα παραγωγικό μοντέλο νεκρό που πρέπει να το αναστήσουν. Ένα πολιτικό σύστημα τελειωμένο που πρέπει να το επανακινήσουν. Ένα έθνος ταπεινωμένο που πρέπει να του ξαναδώσουν την περηφάνια του.

Αυτή είναι η πρόκληση που έχουν ν’ αντιμετωπίσουν. Αυτό το στοίχημα πρέπει να κερδίσουν. Το να μας κατηγορήσουν, να μας βρίσουν, να μας φτύσουν γι αυτά που, ως κοινωνία, τους κληροδοτούμε είναι εύκολο. Να μας αρνηθούν, ξεπερνώντας μας, είναι το δύσκολο. Εκεί θα φανεί η μαγκιά τους. Κι είμαι σίγουρος πως τη διαθέτουν…