Το «κούρεμα» απέτυχε… Το χρέος διογκώνεται

Του Βαγγέλη Δουράκη

Το δημόσιο χρέος χρόνο με το χρόνο διογκώνεται, το PSI απέτυχε παταγωδώς και η ανάγκη και ένα νέο «κούρεμα» -αυτή τη φορά στο δημόσιο χρέος- προβάλλει ως επιτακτική ανάγκη. «Τα αποτελέσματα της ύφεσης ενδέχεται και να υποεκτιμήθηκαν από την τρόικα» αναφέρει ακόμη το Πρόγραμμα.

Τον εκτροχιασμό του δημοσίου

χρέους και την παταγώδη αποτυχία του πολυδιαφημισμένου «κουρέματος» (PSI) του περασμένου Μαρτίου αναδεικνύουν οι προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2013-2016. Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί: ακόμα και μετά τη λήψη του νέου επώδυνου πακέτου μέτρων, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να βρίσκεται το 2016 στα εφιαλτικά επίπεδα του 184,9%, ενώ χωρίς τα μέτρα θα εκτινασσόταν στο 220,4%!

Τόσο το 2013 όσο και το 2014 η ανοδική πορεία του χρέους θα συνεχιστεί (το 2013 θα φθάσει μετά τη λήψη των νέων μέτρων στο 189,1% του ΑΕΠ, από 175,6% φέτος, και το 2014 στο 191,6%) και τα πρώτα ίχνη αποκλιμάκωσης αναμένονται το 2015 (190,5%). Μάλιστα, οι προβλέψεις αυτές συνοδεύονται από πολλούς «αστερίσκους», όπως οι κίνδυνοι περαιτέρω επιδείνωσης της κρίσης στην ευρωζώνη ή αποκλίσεων στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. «Η εξέλιξη του χρέους συναρτάται και με την εκτέλεση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων. Παρά την ισχυρή δέσμευση της Κυβέρνησης για την έγκαιρη και αυστηρή εκτέλεση του προγράμματος, οι συνθήκες της παγκόσμιας αγοράς μπορεί να αποτελέσουν αιτία καθυστέρησης στην εκτέλεση του Προγράμματος», σημειώνεται χαρακτηριστικά.

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες είναι οι  παραδοχές του σχεδίου του προϋπολογισμού του 2013 για τον αντίκτυπο του PSI. Ενώ το δημόσιο χρέος με το «κούρεμα» των ομολόγων που κατείχαν οι ιδιώτες επενδυτές μειώθηκε κατά  105,973 δισ. ευρώ, το καθαρό όφελος στο τέλος του 2012 θα είναι μόλις 15,057 δισ. ευρώ και στη συνέχεια το χρέος «αναμένεται να αυξηθεί λόγω της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών κατά 48,5 δισ. ευρώ, της μείωσης του ενδοκυβερνητικού χρέους κατά 20,715 δισ. ευρώ και της κάλυψης του ταμειακού ελλείμματος κατά 14,948 δισ. ευρώ».

Τον κίνδυνο να μην επαληθευτούν οι προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος επειδή οι υφεσιακές επιπτώσεις των νέων μέτρων πιθανόν να έχουν υποεκτιμηθεί παραδέχεται επί της ουσίας το υπουργείο Οικονομικών.

Στην ενότητα για τους κινδύνους που απειλούν την εκτέλεση του ΜΠΔΣ, οι συντάκτες του αναφέρονται στο πρόβλημα των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών και τη σχετική διεθνή συζήτηση που άνοιξε μετά την παραδοχή του επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπαλνσάρ ότι ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής που χρησιμοποιούσε το Ταμείο στους υπολογισμούς του για την Ελλάδα είχε εκτιμηθεί στο 0,5 αλλά η πραγματική τιμή είναι 1,7-1,8. Δηλαδή, για κάθε ευρώ περικοπών που επέβαλλε η τρόικα, το ΑΕΠ μειωνόταν όχι κατά 0,50 αλλά κατά 1,80 ευρώ! Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο Μεσοπρόθεσμο, «νεότερες μελέτες δείχνουν μια σημαντική αύξηση των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών στη μετά την κρίση περίοδο, σε ένα επίπεδο από 0,9 μέχρι και 1,7. Αν όντως αυτό αληθ