Βάρος 4 δισ. ευρώ στην οικονομία λόγω υψηλών επιτοκίων

Πάνω από 4 δισ. ευρώ κοστίζουν σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά τα υψηλά επιτόκια. Ενώ το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ βρίσκεται στο 0,5% το μέσο επιτόκιο καταθέσεων στην χώρα μας διαμορφώνεται κοντά στο 4%. Ακόμα χαμηλότερα επίπεδα, στο 0,21%, διαμορφώνεται στο euribor 3 μηνών, επιτόκιο αναφοράς στις περισσότερες δανειακές συμβάσεις. Αν συνυπολογιστεί το κόστος λειτουργίας των τραπεζών τότε το κόστος του χρήματος για μια τράπεζα

ξεπερνά το 4,5% επίπεδο δυσανάλογα υψηλό. Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι το μέσο επιτόκιο προς επιχειρήσεις διαμορφώνεται στο 6% ή 12 φορές υψηλότερα από το βασικό επιτόκιο παρέμβασης της ΕΚΤ ενώ το μέσο επιτόκιο για χορηγήσεις προς ελεύθερους επαγγελματίες προσεγγίζει το 8% δηλαδή 16 φορές υψηλότερο από το επιτόκιο της ΕΚΤ.

Το υψηλό κόστος του χρήματος και η ανάγκη αποκλιμάκωσης των επιτοκίων αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που συζήτησαν στις αρχές της εβδομάδας ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς με τις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών (Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank, Τράπεζα Πειραιώς και Eurobank). Ο πρωθυπουργός ζήτησε από τις διοικήσεις των τραπεζών να συμβάλουν ουσιαστικά στην ενίσχυση της ρευστότητας στην αγορά που αποτελεί προϋπόθεση για την ανάκαμψη της οικονομίας.

Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών κάθε μείωση του κόστους του χρήματος, δηλαδή μείωση των επιτοκίων καταθέσεων, κατά 100 ποσοστιαίες μονάδες (1%) συνεπάγεται όφελος περίπου 1,6 δισ. ευρώ για το τραπεζικό σύστημα και τους δανειολήπτες. Στελέχη τραπεζών εκτιμούν ότι τα επιτόκια καταθέσεων θα μειωθούν σταδιακά υπογραμμίζοντας ότι σε αυτό βοηθά η συγκέντρωση του τραπεζικού συστήματος καθώς πλέον κάτω από την ομπρέλα των τεσσάρων συστημικών τραπεζών έχουν συγκεντρωθεί όλες οι εμπορικές τράπεζες. Έτσι έχει περιοριστεί δραστικά ο ανταγωνισμός για την προσέλκυση καταθέσεων. Ωστόσο, όπως εκτιμούν οι τράπεζες, η μείωση του κόστους του χρήματος θα είναι σταδιακή και σχετικά περιορισμένη δεδομένης της πίεσης ρευστότητας που αντιμετωπίζει το τραπεζικό σύστημα. Στο τέλος Μαϊου το υπόλοιπο δανείων διαμορφώθηκε στα 223,8 δισ. ευρώ και το υπόλοιπο καταθέσεων στα 163,4 δισ. ευρώ υπάρχει δηλαδή ένα «κενό» άνω των 60 δισ. ευρώ το οποίο καλύπτεται από την χρηματοδότηση της ΕΚΤ. Σημειώνεται ότι πριν την κρίση η διαφορά μεταξύ δανείων και καταθέσεων ήταν 11,7 δισ. ευρώ ενώ στο τέλος του 2011 το «κενό» μεταξύ καταθέσεων και δανείων είχε φτάσει τα 74 δισ. ευρώ.