Le Monde: Ο αλαζονικός Ερντογάν και η «επανάσταση» των Τούρκων

Η γαλλική εφημερίδα επισημαίνει πως οι διαδηλώσεις που ξεκίνησαν από την περασμένη εβδομάδα στην κεντρική πλατεία της Κωνσταντινούπολης θα αποτελέσουν μια αλλαγή πολιτικής σελίδας στην Τουρκία.

Αφορμή το χτίσιμο ενός τζαμιού στην πλατεία

Ξεκίνησε από μια χούφτα διαδηλωτές που ήθελαν να σώσουν ένα κομμάτι δημόσιου κήπου και μεταμορφώθηκε σε μια τεράστια λαϊκή κινητοποίηση εναντίον της πολιτικής του

Από την άκρα αριστερά ως την δεξιά της πολιτικής σκακιέρας το κίνημα αποκρυσταλλώνει την αντίδραση εναντίον του πολιτικού που μονοπωλεί την εξουσία εδώ και δέκα χρόνια. Οι λαϊκοί αντιδρούν στο γεγονός ότι η θρησκεία εισέρχεται κάθε ημέρα και περισσότερο στο δημόσιο χώρο και ο Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποιεί αυτό το στοιχείο για να παραμείνει στην κυβέρνηση.

Με αυτό τον τρόπο σε λίγες ημέρες ο Πρωθυπουργός κατάφερε να περάσει νόμο για την απαγόρευση του αλκοόλ. Ο Σεβάν Νισανιάν, ένας Αρμένιος διανοούμενος στην Τουρκία καταδικάστηκε σε 15 μήνες φυλάκιση για «βλασφημία» εναντίον του Μωάμεθ. Και ο δήμαρχος της Αγκυρας κάλεσε τους πολίτες «να υιοθετήσουν μια συμπεριφορά αντίστοιχη με τις ηθικές αξίες».

Εξαρση της θρησκευτικής μισαλλοδοξίας

Τα κόμματα της αριστεράς και της άκρας αριστεράς, οι φοιτητές καθώς και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν ήδη καταδικάσει εδώ και μήνες την καταστολή των διαδηλώσεων και τα κύματα συλλήψεων στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Οι Αλεβίτες Τούρκοι, μια φιλελεύθερη και μειονοτική πτέρυγα του Ισλάμ καταγγέλλει επίσης εδώ και μήνες συλλήψεις διακρίσεις εις βάρος τους από το κόμμα AKP του Ερντογάν που δεν αναγνωρίζει τον θρησκευτικό πλουραλισμό.

Ολοι καταγγέλλουν με μια φωνή την αυταρχική παρέκλιση του Τούρκου Πρωθυπουργού, το βίαιο ύφος του, τα μεγαλομανή σχέδιά του με τα οποία μεταμορφώνει σταδιακά την Κωνσταντινούπολη και την διακυβέρνηση των «κολλητών» που έχει εγκαταστήσει στην πόλη από τον καιρό που ήταν δήμαρχος, πριν από 20 χρόνια.

Στηριγμένη στη διαδικασία εισδοχής της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και σε μια μεταρρυθμιστική δυναμική η εξουσία του Ταγίπ Ερντογάν θεμελιώθηκε σταδιακά στην τουρκική κοινωνία. Ενισχύθηκε από δύο σαρωτικές εκλογικές νίκες το 2007 και το 2011 με 47% και 50% αντίστοιχα. Αυτοί οι εκλογικοί θρίαμβοι επέτρεψαν στον Ερντογάν να ξεφορτωθεί κάθε πολιτικό αντίπαλο στο εσωτερικό της τουρκικής πολιτικής. Ο στρατός, η γραφειοκρατία, η δικαιοσύνη και ο Τύπος που άλλοτε ήταν απένταντί του έγιναν σταδιακά εργαλεία στην υπηρεσία του κόμματός του και στη δική του προσωπικά.

Ο Ερντογάν με χαρακτηριστικά μονάρχη

Ετσι είδαμε τις τουρκικές τηλεοράσεις ενώ τα γεγονότα ξεσπούσαν στην πλατεία Ταξίμ να δείχνουν τον Ερντογάν σε συνέδριο για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του καπνίσματος. Την ίδια ώρα οι δυνάμεις της αστυνομίας, οι οποίες τριπλασιάστηκαν σε αριθμό από τότε που ο Ερτνογάν ανήλθε στην εξουσία, έκαναν επίδειξη βίαιης καταστολής των διαδηλωτών χωρίς να ληφθεί κανένα μέτρο.

Ο Ερτνογάν φιλοδοξεί να αναλάβει την προεδρία της Τουρκικής Δημοκρατίας το 2014 αφού πρώτα άλλαξε το Σύνταγμα και έστρεψε τη χώρα προς ένα προεδρικό καθεστώς. Αυτό είναι που φοβίζει την πλειοψηφία για το μέλλον.

Το κίνημα της κατσαρόλας

Έναν πρωτότυπο και θορυβώδη τρόπο βρήκαν οι κάτοικοι της Άγκυρας για να διαμαρτυρηθούν για την καταστολή των διαδηλώσεων από την αστυνομία. Από τις 9 το βράδυ της Κυριακής, οπλισμένοι με κουζινικά, οργάνωσαν ένα «κοντσέρτο για κατσαρόλες» σε πολλές συνοικίες, καταγγέλοντας με τον τρόπο αυτό τη στάση της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

«Ήρθε η ώρα να στείλουμε τον Ερντογάν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας», φώναζε μια γυναίκα, συνοδευόμενη από τα δύο παιδιά της, στο μπαλκόνι του διαμερίσματός της στο προάστιο Τσανκάγια.