To κόλπο της κ. Μέρκελ

ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΝΤΑΣΚΑ

Στο γερμανικό συνταγματικό δίκαιο περιλαμβάνονται διάφορες πρόνοιες για την αρμονική σχέση μεταξύ της γερμανικής oμοσπονδίας και των κρατιδίων, αλλά και των κρατιδίων μεταξύ τους. Εθισμένοι εκ γενετής στις απαιτήσεις της εύρυθμης λειτουργίας ενός ομοσπονδιακού συστήματος, οι Γερμανοί έχουν διαμορφώσει την απαγόρευση της «Αuseinanderentwicklung».
Η λέξη-σιδηρόδρομος αφορά στην εξέλιξη/ανάπτυξη των κρατιδίων κατά τρόπο ανταγωνιστικό μεταξύ τους. Δηλαδή, οι ομοσπονδιακοί κανόνες δικαίου πρέπει να ερμηνεύονται και να εφαρμόζονται κατά τρόπο που να μην επιτρέπεται

π.χ. στη Βαυαρία να αποκτά δομικά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση λ.χ. με τη Ρηνανία-Βεστφαλία, μειώνοντας τους φορολογικούς συντελεστές, προσελκύοντας επενδύσεις και εν γένει αναπτυσσόμενη σε βάρος των υπόλοιπων κρατιδίων.
Ωστόσο, κατά εκπληκτικό τρόπο, αυτές ακριβώς τις πολιτικές αρχές που διαπνέουν τον βασικό νόμο και τη συνταγματική δογματική της Γερμανίας, το Βερολίνο φαίνεται να τις αγνοεί πλήρως στο ευρωπαϊκό επίπεδο, την ίδια μάλιστα στιγμή που εμφανίζεται πρωτοπόρος του φεντεραλισμού. Άγνοια δεν νοείται, από τη στιγμή που το γερμανικό πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε καθημερινή τριβή με τις παραπάνω έννοιες. Απομένει η σκοπιμότητα: η Ευρωπαϊκή Ένωση στα μάτια της κρατούσας γερμανικής πολιτικής είναι μία δομή που εξυπηρετεί πρωτίστως την αναδιανομή πλούτου υπέρ του εξαγωγικού Βορρά και σε βάρος του Νότου.
Η Γερμανία πράττει, επομένως, στο εξωτερικό ακριβώς τα αντίθετα από ό,τι στο εσωτερικό της (θυμίζοντας την αντίφαση της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής της Κλασικής Αθήνας): αναπτύσσεται σε βάρος των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών, ανατρέποντας τις φεντεραλιστικές ισορροπίες που δήθεν καλλιεργεί. Αντίθετα με την αρχική πολιτική της οικονομικής σύγκλισης (ίσως και υπό το βάρος της σχετικής αποτυχίας της), η Γερμανία οδηγήθηκε σε ενσυνείδητα αντιευρωπαϊκή πολιτική, επιχειρώντας να μεγιστοποιήσει τα οφέλη βραχυπρόθεσμα, γνωρίζοντας παράλληλα ότι η παράταση της γραμμής αυτής οδηγεί στο τέλος της Ε.Ε. Είναι, άραγε, τυχαίο ότι η ίδια καγκελάριος, που χαρακτηρίστηκε από την αρχή της θητείας της ως «ατλαντίστρια», οδηγεί την Ε.Ε. σε αδιέξοδο (μαζί με τον, επίσης, ατλαντιστή Σαρκοζί, για όσο διάστημα βρισκόταν στην προεδρία της Γαλλίας), υπερθεματίζοντας ταυτόχρονα σε ευρωπαϊσμό στο λεκτικό επίπεδο;
Άλλωστε, όταν οι ευρωπαϊκές κοινότητες ιδρύθηκαν, πριν από περίπου 60 χρόνια, είχαν προτάξει ακριβώς την άρση των ανταγωνισμών μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών που τα είχαν φέρει αντιμέτωπα σε δύο ισοπεδωτικούς παγκόσμιους πολέμους. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα είχε, για παράδειγμα, καίρια σημασία για την παύση των ανταγωνισμών μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας στο πεδίο της εξόρυξης, που είχε συντελέσει στην έκρηξη των μεταξύ τους συγκρούσεων με φόντο την Αλσατία-Λωρραίνη. Η επιβίωση, επομένως, της ευρωπαϊκής ενότητας δεν είναι ζήτημα οικονομικό ή τεχνικό, αλλά πρωτίστως ζήτημα πολιτικής απόφασης. Απόφασης τόσο αναγκαίας, όσο ακριβώς προκύπτει απ