Ο δρόμος της σιωπής

Το πρώτο πράγμα που έγραφα τα προηγούμενα 2,5 χρόνια, από τότε που φαινόταν ότι βαδίζαμε εκτός αγορών και πηγαίναμε στην αγκαλιά του ΔΝΤ και των άλλων πιστωτών, ήταν ότι οι κυβερνητικοί παράγοντες όφειλαν να σταματήσουν αμέσως τις δημόσιες δηλώσεις, τα παχιά λόγια, τις προβλέψεις και τις συνεντεύξεις. Πολλές φορές χρησιμοποίησα το παράδειγμα των Ιρλανδών, οι οποίοι από τη μέρα της υπαγωγής τους στην τρόικα μέχρι τώρα που κατάφεραν να ξαναβγούν στις αγορές, ζήτημα είναι

αν έχουν μιλήσει πέντε φορές κι αυτές μόνο στις Συνόδους Κορυφής και μόνο για να διεκδικήσουν (σ.σ. και να πετύχουν τελικά) βελτίωση των όρων της δανειακής τους σύμβασης.
Θυμίζω ότι ο Γ. Παπανδρέου διατυμπάνιζε παγκοσμίως την καταβύθιση της Ελλάδας. Ο δε Γ. Παπακωνσταντίνου άλλαζε κάθε τρεις και λίγο τις προβλέψεις του για την πορεία εκτέλεσης του πρώτου Μνημονίου, αλλά ποτέ —μα ποτέ— δεν έπεσε μέσα. Σε ό,τι αφορά τον Β. Βενιζέλο, στο διάστημα της θητείας του στο υπουργείο Οικονομικών, προέβαλλε εαυτόν κάθε μέρα με συνεντεύξεις, δηλώσεις, υποσχέσεις και αντικρουόμενες δηλώσεις, με αποτέλεσμα σε διάστημα έξι μηνών, από τον Ιούλιο του 2011 έως τον Ιανουάριο του 2012, να αυξήσει τον ΦΠΑ στο 23%, να επιβάλει το κεφαλικό χαράτσι και το χαράτσι της ΔΕΗ και να κόψει τρεις φορές τους μισθούς και τις συντάξεις. Στο τέλος δε, συνέταξε και τα μέτρα των 11,5 δις ευρώ του δευτέρου Μνημονίου, το οποίο άρχισε να διαπραγματεύεται εκ νέου η σημερινή κυβέρνηση!
Αφορισμοί περί ασχετοσύνης δεν χωρούν. Δεν είναι δυνατόν το αυτονόητο, ότι πρέπει δηλαδή να το βουλώνεις όταν βρίσκεσαι μέσα σε μια τέτοια κατάσταση και να κοιτάς πώς θα θωρακίσεις τη διαπραγματευτική σου ισχύ, να μη γίνεται αντιληπτό από ανθρώπους που εκτίθενται στη λαϊκή βούληση.
Δείτε τώρα τι συμβαίνει. Από τότε που ανέλαβε το τιμόνι ο Σαμαράς, όχι μόνο ο ίδιος, αλλά και κανείς από το οικονομικό επιτελείο δεν έχει ανοίξει το στόμα του. Οσες φορές μίλησαν, το έκαναν συντεταγμένα και πολύ μετρημένα. Από κανέναν δεν έχει διαρρεύσει το παραμικρό για τα ισοδύναμα μέτρα που τίθενται σε διαπραγμάτευση με την τρόικα ως αντίβαρο στις περικοπές εισοδημάτων που απαιτούν οι πιστωτές. Σε αδρές γραμμές μόνο, γνωρίζουμε ότι αυτά αφορούν σε περιστολή δημοσίων δαπανών και τίποτα παραπάνω.
Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρει, αλλά τουλάχιστον βλέπω ότι σωστά ακολουθεί τον δρόμο της σιωπής. Κι αυτό είναι καλό όχι μόνο για τον τόπο, αλλά και για όσα εκατομμύρια Ελλήνων έζησαν το δράμα του καναπέ, της εικονικής πραγματικότητας των τηλεοράσεων, καθώς, ανήμποροι να αποκριθούν, έβλεπαν τους υπουργούς του Παπανδρέου και τον ίδιο να «παρελαύνουν» καθημερινά μπροστά τους. Από τη δεκαετία του 1970 το έγραφε ο Τζ. Στάινερ για την επέλαση των ηλεκτρονικών ΜΜΕ: «Προσέξτε, γιατί αυτό που ονομάζουμε “εικονική πραγματικότητα” θα μπορούσε άνετα να αλλοιώσει τη συνήθη λειτουργία της συνείδησης».