Σκέψεις για την πληθυσμιακή διαχείριση του Αγριόχοιρου…ΜΕΡΟΣ Α’

Εδώ και μια 20ετία περίπου αυξήθηκε ο πληθυσμός του αγριόχοιρου στην Ελλάδα και έχουν δημιουργηθεί οφέλη για τους κυνηγούς του μεγάλου θηράματος, ωστόσο πολλοί είναι και οι σοβαρά θιγμένοι.

Του Δρος Χρήστου Κ. Σώκου

Ιδιαίτερα τα θύματα αυτοκινητιστικών και οι αγρότες κάθε άλλο παρά χαρούμενοι είναι με την έκβαση αυτή. Χαρακτηριστικές είναι οι διαχρονικές ερωτήσεις βουλευτών που παρά τις απαντήσεις και ενέργειες, ουσιαστική λύση δεν φαίνεται στον ορίζοντα.
Αποτελέσματα

χρειάζονται λοιπόν τόσο για το στόχο της πληθυσμιακής διαχείρισης του είδους, όσο και για τα μέτρα επίτευξής της στο πλαίσιο ολοκληρωμένης διαχείρισης.

Η αύξηση του αγριόχοιρου

Η αύξηση οφείλεται στην ευρεία διασταύρωση των αγριόχοιρων με χοίρους ελευθέρας βοσκής μονάδων βιολογικών ή όχι, εκτροφών. Η προαναφερόμενη διασταύρωση είχε ως συνέπεια, εκτός από την αύξηση του πληθυσμού, την εμφάνιση νέων γενότυπων με διαφορετικά χαρακτηριστικά (βάρος, σκελετός, διάσταση, λίπος, αριθμός γεννήσεων, αριθμός ενβρύων κ.λπ.), καθώς και την αλλαγή συμπεριφοράς των ζώων.

Επιπλέον, αιτίες αύξησης του πληθυσμού σύμφωνα με έρευνες στις Μεσογειακές χώρες και από τα δεδομένα στην Ελλάδα είναι: α) η πύκνωση της βλάστησης και η εξάπλωση των δασών, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται το ενδιαίτημα για το είδος και πολλές περιοχές να καθίστανται απροσπέλαστες για τους κυνηγούς, β) η αύξηση των χωρικών απαγορεύσεων για τη θήρα, γ) η μείωση του αριθμού των κυνηγών και δ) η αποτελεσματικότερη διαχείριση και θηροφύλαξη.
Τέλος, η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να αυξάνει τη διαθεσιμότητα τροφής, ιδίως την παραγωγή βελανιδιών και άλλων άγριων καρποφόρων, με τα οποία τρέφονται οι αγριόχοιροι και ευνοούνται οι γέννες των θηλυκών, όπως και περιορίζεται η θνησιμότητα των νεαρών.

Σκέψεις για την πληθυσμιακή διαχείριση

Στην πληθυσμιακή διαχείριση ενός επιζήμιου είδους πρώτιστη σημασία έχει η μείωση του πληθυσμού και όχι το ποιο είναι το μέγεθος του πληθυσμού, αφού άλλωστε σε κάθε περίπτωση η μείωση των ζημιών είναι το ζητούμενο.

Αν έχουμε ως παράδειγμα τη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας και Θράκης, έχει έκταση 42.600km2 με 50% κατάλληλο ενδιαίτημα για τον αγριόχοιρο έχουμε 21.300km2 βιοτόπου, θεωρώντας μέση πυκνότητα 3 αγριόχοιρους/km2 το χειμώνα τότε ο συνολικός πληθυσμός εκτιμάται σε 21.300×3=63.900αγριόχοιρους. Με 4αγριόχοιρους/km2 είναι αντίστοιχα 85.200.

Ο αγριόχοιρος μπορεί να φέρει και 2η γέννα αν έχει τροφή, και όπου εξαπλώνεται το πουρνάρι του παρέχει σταθερά βελανίδι. Η ετήσια δυνατότητα πληθυσμιακής αύξησης μπορεί να φτάσει το 200%, δηλ αν υπάρχει τροφή και δεν υπάρχει σοβαρή θνησιμοτητα, οι 100 αγριοχοιροι αυξάνουν τον πληθυσμό τους σε 300 μετά την αναπαραγωγή και ανάλογα με τη θνησιμότητα του χειμώνα φτάνουν στην επόμενη αναπαραγωγική περίοδο με ανάλογα μειωμένο πληθυσμό.

Ένα πρόγραμμα μείωσης του πληθυσμού θα πρέπει να έχει δύο στάδια, το στάδιο της άμεσης μείωσης και έπειτα της διατήρησης:

1) 1ο Στάδιο μείωσης: πχ στη Μακεδονία & Θράκη τίθεται ως στόχος να μειωθεί ο πληθυσμός στους 40.000 κατά το χειμώνα, τότε θα πρέπει να θανατωθεί το 70% του πληθυσμού π.χ. 70.000αγριόχοιροι × 0,7= 50.000 αγριόχοιροι θηρεύονται μέσα ένα με δύο έτη και επιδιώκεται να μείνουν 20.000 για αναπαραγωγή.

2) 2ο Στάδιο διατήρησης όπου θανατώνεται περίπου το 50% του πληθυσμού και διατηρείται στα επιθυμητά επίπεδα, δηλ. στο παράδειγμα 40.000 – 20.000 = 20.000.

Από πρόσφατα στοιχεία της ΚΟΜΑΘ φαίνεται ότι η δηλωμένη ετήσια κάρπωση είναι περίπου 17.000 άτομα, να εκτιμηθεί πως θηρεύονται άλλες 5-10.000 αγριόχοιροι, τότε η συνολική κάρπωση κυμαίνεται από 22.000 έως 27.000 αγριόχοιροι. Άρα κάρπωση 30-40%, αυτό σημαίνει ότι γίνεται ένα ετήσιο «κλάδεμα» του κεφαλαίου που έχει δημιουργηθεί το οποίο δεν είναι ικανό να οδηγήσει σε μείωση του.

Η μελέτη, παρακολούθηση και ολοκληρωμένη λήψη μέτρων και λαμβάνοντας υπόψη και τις τοπικές συνθήκες και ανάγκες, είναι συχνά απαραίτητες δράσεις για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος.

Συνεχίζεται….

The post Σκέψεις για την πληθυσμιακή διαχείριση του Αγριόχοιρου…ΜΕΡΟΣ Α’ appeared first on iHunt.