Ελεύθεροι επαγγελματίες: Το «δίλημμα» τεκμαρτή φορολόγηση ή «κόσκινο» ελέγχων

Σε μερικές μέρες οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα λάβουν το “μπιλιετάκι” της εφορίας με τον φόρο που θα τους βεβαιωθεί με βάση τεκμήρια. Αμέσως μετά θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν σε αμφισβήτηση των ποσών αντικρούοντας το τεκμαρτό εισόδημα, που τους υπολόγισε η εφορία, ζητώντας φορολογικό έλεγχο.

Έτσι, με βάση πληροφορίες η εκκίνηση για τις φορολογικές δηλώσεις θα ανοίξει -εκτός εντυπωσιακού απροόπτου- τις επόμενες εβδομάδες, πιθανόν και μετά το Πάσχα

καθώς οι αναγκαίες αλλαγές στα έντυπα και τις διαδικασίες για τους 730 χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες έφεραν μια σχετική καθυστέρηση.

Αμέσως μετά όπως προβλέπει Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλή, ψηφιακά θα γίνεται η αμφισβήτηση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα, όπως προβλέπεται σε απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, (Α.1055/2024).

Συγκεκριμένα η απόφαση προβλέπει μεταξύ άλλων:

την προθεσμία υποβολής της αίτησης αμφισβήτησης του τεκμηρίου για αντικειμενικούς λόγους (παρ. 3, αρ. 28Α, ΚΦΕ), τα κατά περίπτωση συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά, τη διαδικασία, τις προϋποθέσεις και την προθεσμία υποβολής αίτησης για τη διενέργεια ελέγχου (αρ. 23 ΚΦΔ), τον χρόνο διενέργειας ελέγχου (παρ. 4, αρ. 28Α ΚΦΕ).

Συγκεκριμένα, οι φορολογούμενοι που αμφισβητούν το ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα πρέπει, μέσω της νέας εφαρμογής στην ψηφιακή πύλη myAADE, να υποβάλουν αίτημα αμφισβήτησης.

Ουσιαστικά με βάση τη νομοθεσία οι αντικειμενικοί λόγοι, δηλαδή, μια ασθένεια, η εγκυμοσύνη ή η λοχεία, οι φυσικές καταστροφές, η απαγόρευση λειτουργίας της επιχείρησης, η στρατιωτική θητεία, είναι περιπτώσεις που τεκμηριώνουν μια αμφισβήτηση του τεκμαρτού εισοδήματος.

Εναλλακτικά, ο ίδιος ο επαγγελματίας θα πρέπει να προκαλέσει φορολογικό έλεγχο, μέσα από τον οποίο θα πρέπει να αποδείξει ότι υπάρχει ασυμμετρία ανάμεσα στην πραγματικότητα και το τεκμαρτό εισόδημα και να φορολογηθεί με βάση αυτό που δηλώνει.

Μάλιστα, με βάση την Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, ότι ο έλεγχος δεν θα περιοριστεί στη χρήση του 2023, ούτε θα εξαντληθεί στο πρόσωπο του επαγγελματία, καθώς στο “μικροσκόπιο” μπαίνουν μπαίνουν σύζυγοι και παιδιά. Θα ζητηθούν, δε, από τον επαγγελματία αναλυτικά στοιχεία για την περιουσιακή εικόνα και τις συνθήκες διαβίωσης του ίδιου, της συζύγου και των προστατευόμενων μελών του, αλλά και να ερευνήσει τα υπόλοιπα εισοδήματα που έχει δηλώσει ο φορολογούμενος από κάθε πηγή ή αιτία όπως ενοίκια, μερίσματα, τόκοι, χρηματικές γονικές παροχές, δωρεές κλπ.

“Από κόσκινο”

Στο ερωτηματολόγιο που θα συμπληρώνεται στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ ο φορολογούμενος θα πρέπει να αποκαλύψει στην εφορία:

Τραπεζικούς λογαριασμούς (προσωπικούς ή επαγγελματικούς) Επενδύσεις/συμμετοχές σε Ελλάδα και εξωτερικό Αν μισθώνει τραπεζική θυρίδα Επενδύσεις σε έργα τέχνης, τιμαλφή, συλλογές Αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη Διαθέσιμα μετρητά Διαθέσιμα κρυπτονομίσματα Αριθμό παροχής ηλεκτροδότησης και υδροδότησης για κύρια, εξοχική και δευτερεύουσα κατοικία Λογαριασμούς σταθερής και κινητής τηλεφωνίας Χρεωστικές, πιστωτικές ή προπληρωμένες κάρτες Ασφάλιση αυτοκινήτων και δίτροχων Ασφαλιστικό πρόγραμμα ζωής, υγείας, συνταξιοδότησης, θανάτου κλπ Ασφαλιστικά συμβόλαια κατοικιών για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα Δίδακτρα σε σχολεία, φροντιστήρια, αμοιβές σε αθλοπαιδιές, διατροφή Ταξίδια στο εσωτερικό και εξωτερικό

Ουσιαστικά, με βάση την Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ κατά τη διενέργεια του φορολογικού ελέγχου ο φορολογούμενος υποχρεούται να προσκομίσει οποιοδήποτε διαθέσιμο αποδεικτικό στοιχείο για τη διακρίβωση της ορθότητας και της ακρίβειας των αναφερόμενων στο ερωτηματολόγιο.

Επιπλέον, ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα, για το δικαίωμα της Φορολογικής Διοίκησης να χρησιμοποιήσει μεθόδους IRS, δηλαδή:

να προσδιορίσει το εισόδημά του με βάση κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή με έμμεσες μεθόδους ελέγχου (σύγκριση εσόδων- δαπανών, υπολογισμός ακαθάριστων εσόδων με συγκριτικά κλαδικά στοιχεία κ.λ.π.) να επεκτείνει τον έλεγχο σε προγενέστερα φορολογικά έτη ή/και λοιπές φορολογίες (π.χ. φορολογία ακινήτων) ή άλλα φορολογικά αντικείμενα ιδίως σε περίπτωση που οι παρεχόμενες πληροφορίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική οικονομική του κατάσταση.

Ο έλεγχος διενεργείται εντός 12 μηνών από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου. Η Φορολογική Διοίκηση έχει το δικαίωμα να προσδιορίσει το εισόδημά του με βάση κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή με έμμεσες μεθόδους ελέγχου και να επεκτείνει τον έλεγχο σε προγενέστερα φορολογικά έτη ή/και λοιπές φορολογίες ή άλλα φορολογικά αντικείμενα. Με την ολοκλήρωση του ελέγχου εκδίδεται πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου και τυχόν επιπλέον ποσό φόρου βεβαιώνεται ή ο φόρος που έχει βεβαιωθεί κατά το ποσό που δεν οφείλεται, διαγράφεται ή επιστρέφεται κατά περίπτωση.

Κρίσιμες λεπτομέρειες

Εξειδικεύοντας θα πρέπει να σημειωθεί ότι όσοι και όσες θεωρήσουν ότι αδικούνται από τα τεκμήρια θα πρέπει να υποβάλουν εμπρόθεσμα τη φορολογική τους δήλωση και να “μαρκάρουν” τους κωδικούς 443- 444 του Ε1, ενεργοποιώντας έτσι τη διαδικασία αμφισβήτησης του τεκμαρτού εισοδήματος μέσω φορολογικού ελέγχου.

Βέβαια η ΑΑΔΕ, αφού υπολογίσει το φόρο με βάση το τεκμαρτό εισόδημα, δίνει, στη συνέχεια τη δυνατότητα στον επαγγελματία να υποβάλει τροποποιητική δήλωση και να ανακαλέσει το αίτημα ελέγχου. Αν ο επαγγελματίας επιμείνει, ανοίγει η διαδικασία του ελέγχου.

Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι εάν ο/η επαγγελματίας δεν υποβάλει αυτό το Πόθεν Έσχες εντός των 60 ημερών, απλώς χάνει το δικαίωμα της αμφισβήτησης του τεκμηρίου. Από την άλλη, κανείς δεν αφαιρεί το δικαίωμα της εφορίας να τον “ξεσκονίσει” έτσι κι αλλιώς σε δεύτερο χρόνο.

Γιώργος Αλεξάκης

#ΑΑΔΕ #ΤΕΚΜΑΡΤΟ_ΕΙΣΟΔΗΜΑ #εφορία #τεκμήρια #φορολογικός_έλεγχος