Λιανεμπόριο τροφίμων: Η «συνταγή» αντιμετώπισης του πληθωρισμού-Το «αγκάθι» της απασχόλησης

Κοινωνική επιταγή αποτελεί η αντιστάθμιση της αύξησης του κόστους ζωής προκειμένου οι εργαζόμενοι στον κλάδο του λιανεμπορίου τροφίμων και καταναλωτικών αγαθών να έχουν ένα καλύτερο επίπεδο διαβίωσης, δήλωσε ο πρόεδρος του ΔΣ της Ένωσης Σούπερ-Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕ), κ. Αριστοτέλης Παντελιάδης, στο πλαίσιο της πρώτης επίσημης συνέντευξης Τύπου του νεοσύστατου φορέα.

Αναφερόμενος στον πληθωρισμό των τροφίμων, ο οποίος «τσίμπησε» στο 9% τον περασμένο Νοέμβριο σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), είπε ότι τα

πράγματα πηγαίνουν καλύτερα σε σχέση με το παρελθόν, οι ανατιμήσεις γίνονται όλο και μειούμενες συγκριτικά με τον προηγούμενο ενάμιση χρόνο και γενικότερα ομαλοποιείται η κατάσταση. Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ΕΣΕ παρουσιάζουν μία καλύτερη εικόνα σε σχέση με την ΕΛΣΤΑΤ, είπε ο κ. Παντελιάδης και διευκρίνισε πως δεν είναι λάθος το «καλάθι» της στατιστικής αρχής, ωστόσο αυτές οι διαφοροποιήσεις δίνουν αισιοδοξία για τη συνέχεια.

Σε μία πρόβλεψη για το επόμενο χρονικό διάστημα, έκανε λόγο για εκλογίκευση του πληθωρισμού, αν και, όπως σημείωσε, αυτό δε σημαίνει ότι θα «πέσουν» οι τιμές. «Για να είμαστε ειλικρινείς, οι τιμές θα σταματήσουν να ανεβαίνουν, αλλά αποκλείεται να επανέλθουν σύντομα στα προ διετίας επίπεδα»», είπε χαρακτηριστικά. Αντισταθμίζοντας τις «μαύρες» προβλέψεις για τις τιμές, ο κ. Παντελιάδης εκτίμησε πως το 2024 θα δούμε πραγματική αύξηση μισθών, με τη συγκεκριμένη τάση να αναμένεται ότι θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. «Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι λύσαμε το πρόβλημα», συμπλήρωσε.

Δεν ωφελεί ο περιορισμός στο περιθώριο κέρδους

Σε άλλο σημείο της παρέμβασής του, ο πρόεδρος της ΕΣΕ τόνισε ότι το πρόβλημα με τα έκτακτα μέτρα είναι η μονιμοποίησή τους, φέρνοντας ως παράδειγμα το πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους, το οποίο από προσωρινό μέτρο πλέον κλείνει αισίως τα τέσσερα χρόνια υλοποίησής του. Σύμφωνα με τον κ. Παντελιάδη, αυτός ο περιορισμός, πέρα από το ότι δεν ωφελεί τον κλάδο του λιανεμπορίου τροφίμων, δεν ωφελεί ούτε τον καταναλωτή.

Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής της ΕΣΕ, κ. Απόστολος Πεταλάς, σημείωσε πως το μικτό περιθώριο κέρδους δεν μπορεί το 2023 να είναι μεγαλύτερο σε σύγκριση με το 2021. Όταν το διαθέσιμο εισόδημα πιέζεται, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ δεν μπορούν να «σηκώσουν» το μικτό περιθώριο, δήλωσε ο κ. Πεταλάς και πρόσθεσε πως κάθε παρεμβατισμός δημιουργεί και δυσλειτουργίες. Ο ίδιος μίλησε επίσης για τις προσφορές και την αναγκαιότητά τους, καθώς αποτελούν βασικό στοιχείο του λιανεμπορίου και μεγάλο πλεονέκτημα της ελληνικής αγοράς.

Στον αντίποδα, ο κ. Παντελιάδης παρατήρησε ότι σε κάποιες κατηγορίες προϊόντων έχει… παραγίνει με τις προσφορές, χαρακτηρίζοντάς το ως αρκετά ελληνικό φαινόμενο το οποίο δεν το συναντάμε τόσο συχνά στην υπόλοιπη Ευρώπη. Θεμιτή για τον πρόεδρο της Ένωσης είναι η εκλογίκευση των προσφορών και όχι φυσικά η κατάργησή τους. «Ζητάμε μείωση της συχνότητας, διότι δημιουργούνται κρυφά κόστη τα οποία τελικά επιβαρύνουν την τιμή του προϊόντος», είπε και πρόσθεσε: «Απαιτείται “χειρουργική” επέμβαση με τις προσφορές. Πρέπει να σχεδιάζονται σωστά για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά».

Επιχειρηματολογώντας γιατί δεν είναι τόσο αποτελεσματικά τα έκτακτα μέτρα που μετατρέπονται σε μόνιμα, ούτε όμως και οι προσφορές, ο κ. Παντελιάδης τόνισε ότι «μόνο ο ανταγωνισμός και η ελεύθερη αγορά μπορούν να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό».

Παρόλο που η γεωπολιτική αστάθεια αποτελεί μία πολύ μεγάλη πρόκληση για τον κλάδο, διατηρώντας τον πληθωρισμό σε υψηλό επίπεδο, η διοίκηση της ΕΣΕ προκρίνει ως μεγαλύτερο πρόβλημα την κλιματική αλλαγή. Όπως είπε ο κ. Παντελιάδης, υπάρχουν παράγοντες εκτός Ελλάδας, ακόμη κι εκτός Ευρώπης, οι οποίοι επηρεάζουν το κόστος των προϊόντων. Σε αυτό το πλαίσιο, έφερε ως παραδείγματα τις φυσικές καταστροφές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που οδήγησαν σε κατακόρυφη αύξηση των τιμών στο ελαιόλαδο, το κακάο και τη ζάχαρη παγκοσμίως.

Το παράδοξο με την απασχόληση

Το πρόβλημα της απασχόλησης βρέθηκε επίσης στο επίκεντρο της χθεσινής (13/12) συνέντευξης Τύπου. Όπως αναφέρθηκε, ελλείψεις παρατηρούνται σε ορισμένες ειδικότητες σε όλη την Ευρώπη. Ωστόσο, στην Ελλάδα το παράδοξο είναι ότι μαζί με τις πολλές κενές θέσεις συνυπάρχει και η ανεργία, η οποία παρουσιάζει μεν πτωτικές τάσεις αλλά παραμένει υψηλή σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Με αφορμή αυτή την παραδοξότητα, ο κ. Παντελιάδης πρότεινε να μην επιδοτείται η ανεργία, αλλά αντίθετα να επιδοτούνται οι εργαζόμενοι για να έχουν κίνητρο να εργάζονται. Το χειρότερο στην όλη υπόθεση είναι το γεγονός ότι το πρόβλημα με τις ελλείψεις εργαζομένων στο λιανεμπόριο είναι πιο έντονο στις τουριστικές περιοχές, όταν μάλιστα μιλάμε για μία κατεξοχήν τουριστική χώρα.

Οι εργαζόμενοι στον κλάδο υπολογίζονται σε πάνω από 120 χιλιάδες σε όλη τη χώρα, με τον κ. Παντελιάδη να εκτιμά ότι οι ελλείψεις ανέρχονται σε περίπου 8 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με τον ίδιο, σε σχέση με τους αρχικούς μισθούς ο μέσος μισθός είναι περίπου 200 ευρώ μεγαλύτερος, ενώ είναι αρκετά καλύτερος αναλογικά με άλλους κλάδους κι αυτό γιατί πρόκειται για ιδιαίτερα απαιτητική εργασία. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ, πρόσθεσε, τείνουν να αυξήσουν τους εργαζομένους που δουλεύουν full time (8ωρο), καθώς εκεί εντοπίζεται μεγαλύτερη ζήτηση. «Το 4ωρο είναι πολύ πιο δυσεύρετο και άρα μειώνεται», ανέφερε και συμπλήρωσε πως έχει αυξηθεί αισθητά ο απόλυτος αριθμός εργαζομένων προ και μετά πανδημίας.

Η συμβολή του κλάδου

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο κ. Πεταλάς, ο κλάδος του λιανεμπορίου τροφίμων και καταναλωτικών αγαθών έχει συμβολή 4% στο ΑΕΠ της χώρας, το οποίο μεταφράζεται σε μισθούς και εισφορές άνω των 2 δισ. ευρώ. Οι σχεδόν 120 χιλιάδες εργαζόμενοι -όπως προαναφέρθηκε- απασχολούνται σε περίπου 3.800 καταστήματα, με τον ανταγωνισμό να είναι παρών, καθώς υπάρχει μεγάλος αριθμός «παικτών» στην αγορά και παράλληλα είναι εύκολο να ενταχθούν νέοι «παίκτες». Ακόμη, οκτώ από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα παρουσιάζουν τζίρο άνω των 150 εκατ. ευρώ.

«Πονοκέφαλο» για τον κλάδο αποτελεί η κερδοφορία, η οποία είναι χαμηλή με φθίνουσα πορεία στην Ελλάδα. Διαμορφώθηκε στο 1,47% (προ φόρων) το 2022, τη στιγμή που στο εξωτερικό τα ανάλογα αποτελέσματα «αγγίζουν» το 4% με 5%. «Ο κλάδος βρίσκεται δια πυρός και σιδήρου», τόνισε ο κ. Πεταλάς, ενώ κάνοντας μία μίνι αναδρομή είπε πως ταρακουνήθηκε από την οικονομική κρίση (2010 και μετά), η κερδοφορία το 2017 ήταν αρνητική και το 2019 βρέθηκε σε οριακά θετικά επίπεδα. «Τώρα το αποτέλεσμα είναι στο “κόκκινο”, όχι στο “πορτοκαλί”», σημείωσε και συμπλήρωσε πως φαίνεται ότι θα συνεχίσει να πιέζεται.

Υπενθυμίζεται ότι η Ένωση Σούπερ-Μάρκετ Ελλάδας ιδρύθηκε τον Μάιο του 2023 και μέσα στους 7 μήνες ζωής της έχει καταφέρει ήδη «να περπατήσει και να μιλήσει», δήλωσαν τα στελέχη της ΕΣΕ κάνοντας ένα μίνι απολογισμό των πεπραγμένων. Το όραμα της Ένωσης έχει ως εξής: «Στην ΕΣΕ φιλοδοξούμε να είμαστε ένας αξιόπιστος και υπεύθυνος θεσμικός φορέας του λιανεμπορίου τροφίμων, χρήσιμος στην ελληνική κοινωνία, την οικονομία, τους καταναλωτές, τη δημόσια διοίκηση, τον κλάδο και τα μέλη του».

Αριστοτέλης Παππάς

#ΕΝΩΣΗ_ΣΟΥΠΕΡ_ΜΑΡΚΕΤ_ΕΛΛΑΔΑΣ #Αριστοτέλης_Παντελιάδης #Απόστολος_Πεταλάς #ΜΙΚΤΟ_ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ_ΚΕΡΔΟΥΣ #ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ #ΕΛΕΥΘΕΡΗ_ΑΓΟΡΑ #Ανταγωνισμός #Ανεργία