Πρωτογενές πλεόνασμα vs πολιτικού κόστους για αγρότες και ευάλωτα νοικοκυριά

Πολιτικές πιέσεις για δαπάνες - «αναχώματα» σε ομάδες που βρίσκονται σε δύσκολη θέση, δημοσιονομικοί στόχοι αλλά και πολιτικά «ζυγίσματα» εν όψει ευρωεκλογών τίθενται επί τάπητος από το οικονομικό επιτελείο.

Χαρακτηριστική η αναφορά του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη στον τηλεοπτικό σταθμό «Σκάι», όπου επεσήμανε πως «στο τέλος της χρονιάς θα πρέπει να έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα

2,1% του ΑΕΠ, σχεδόν 5 δισ. ευρώ για να μειωθεί το χρέος. Αυτό θα το κρατήσουμε έτσι ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε τις παροχές που έχουμε δεσμευτεί. Και αν υπάρχει περίσσευμα στο τέλος της χρονιάς, θα δούμε όπως κάναμε και τα προηγούμενα χρόνια. Τα στοιχεία του Ιανουαρίου δείχνουν ότι τα πράγματα πηγαίνουν καλά στο επίπεδο των εσόδων».

Ήδη, στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ζυγίζουν τα δεδομένα που έχουν μέχρι στιγμής αλλά και τις δεσμεύσεις της χώρας έναντι των θεσμών. Ο «πήχης», με βάση τον Προϋπολογισμό, είναι για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης των 4,99 δισ ευρώ, δηλαδή περίπου 2,4 δισ ευρώ παραπάνω από την επίδοση του 2023.

Ουσιαστικά, όπως «φωτογράφισε» ο υπουργός Οικονομικών, υπάρχει για τον Ιανουάριο, όπως και τις πρώτες μέρες του Φεβρουαρίου, με βάση και τις ηλεκτρονικές συναλλαγές που καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο, μια καλή πορεία στα έσοδα, αλλά ήδη ο κουμπαράς έχει ανοίξει.

«Στις 40 ημέρες που έχουν περάσει από την Πρωτοχρονιά, έχουμε ανακοινώσει ήδη πέραν των προβλέψεων του προϋπολογισμού, έχουμε δεσμευτεί για εφημερίες των γιατρών και έχουμε δεσμευτεί για την αύξηση του επιδόματος γέννησης. Αυτά κοστίζουν 210-212 εκατ. ευρώ. Όλο αυτό είναι σε συνάρτηση με την πρόοδο της οικονομίας. Νοιαζόμαστε να μην φύγει η κατάσταση από την τροχιά που έχει μπει», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδάκης στέλνοντας το μήνυμα, σε σχέση με τις δαπάνες, όπου, όμως, με βάση πληροφορίες, υπάρχει μια «πίεση» ειδικά από τους ΟΤΑ για υπερβάσεις, σε σχέση με έργα που τρέχουν.

Οι ημερομηνίες «σταθμοί»

Έτσι, με δεδομένο, ότι στις 7 Μαρτίου η ΕΛΣΤΑΤ θα κάνει τις ανακοινώσεις για το ρυθμό ανάπτυξης του 2023, αλλά και θα έχει μέχρι τότε εγγραφεί μια σαφής εικόνα φορολογικών εσόδων για το πρώτο δίμηνο, αλλά και δαπανών (αγρότες κτλ) θα εξεταστεί το ενδεχόμενο για μία έκτακτη παροχή, ανάλογη με αυτή που δόθηκε τα Χριστούγεννα, ως έκτακτο επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης σε 2,3 εκ. πολίτες οικογένειες με παιδιά και τα άτομα με ειδικές ανάγκες -δικαιούχους των επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ και χαμηλοσυνταξιούχους.

Κρίσιμο είναι, βέβαια, και το πόσο τελικά, με την εκκαθάριση του 2023, (ολοκλήρωση πληρωμών για Τέλη Κυκλοφορίας, ΕΝΦΙΑ κτλ)., θα έχει «γραφτεί» υπέρβαση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα για το 2023, που είναι στο 1,1% του ΑΕΠ. Αυτό δημιουργεί τις προϋποθέσεις για καλύτερη εκτέλεση του προϋπολογισμού και κατά συνέπεια για την υλοποίηση των μέτρων υπέρ των ευάλωτων, λόγω του θετικού εκ μεταφοράς αποτελέσματος (carry over) για το πρώτο τρίμηνο του χρόνου.

Να σημειωθεί, επίσης, ότι με βάση και την υποχρέωση που έχει το ΥΠΕΘΟ, θα πρέπει τον Απρίλιο να υποβληθεί στις Βρυξέλλες το Πρόγραμμα Σταθερότητας της τετραετίας. Κάτι που διευκολύνει τον όποιον σχεδιασμό μια και το Πάσχα φέτος αργεί καθώς «πατά» στην αρχή του Μάη.

«Εάν έχουμε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, όπως έγινε τα προηγούμενα χρόνια, εάν έχουμε υπέρβαση θετική σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, είμαστε εδώ για να επιστρέψει το υπερβάλλον πίσω στην κοινωνία», ανέφερε χαρακτηριστικά, ερωτηθείς σχετικά με το ενδεχόμενο έκτακτης ενίσχυσης το Πάσχα στην τηλεόραση του Σκάι, ο υπουργός Οικονομικών.

Οι αγρότες

Κρίσιμο, πάντως, είναι το τι θα συμβεί με τις ανακοινώσεις για νέες δράσεις στήριξης για τους αγρότες. Όπως ο υπουργός Οικονομικών τόνισε: «Απέναντι στους αγρότες, ανεξαρτήτως των κομμάτων, όλοι τρέφουμε μία συμπάθεια. Αισθανόμαστε κοντά στους ανθρώπους αυτούς και τα προβλήματά τους και τα κατανοούμε. Φαντάζομαι ότι και οι ίδιοι κατανοούν ότι υπάρχουν κάποια όρια. Εμείς εξαντλούμε τα περιθώρια και γι αυτό ο Πρωθυπουργός είπε ότι ο ειδικός φόρος κατανάλωσης για τα καύσιμα θα επιστραφεί. Αυτό είναι πάνω από 80 εκατ. κόστος για το Δημόσιο. Από εδώ και πέρα, μελετούμε με ποιον τρόπο και όσο πιο γρήγορα γίνεται να επιστραφεί αυτό» σημείωσε καταγράφοντας ένα «μεγάλο βάσανο» για το οικονομικό επιτελείο, που θα πρέπει να σταθμίσει και πιθανές άλλες ανάγκες για κοινωνικές στηρίξεις π.χ. ένα πιθανό στεγαστικό πρόγραμμα για νέους κτλ .

Πάντως, ο κ. Χατζηδάκης σε σχέση με το αγροτικό ζήτημα έθεσε ζητήματα μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, που ωστόσο, δύσκολα, προς ώρας μπορούν να λειτουργήσουν «πυροσβεστικά». Ανέφερε, χαρακτηριστικά, ότι «πρέπει να δούμε τη δομή του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα. Πρέπει όλοι μαζί να δούμε θέματα λειτουργίας των ομάδων παραγωγών, των συνεταιρισμών, που πάνε τα χρήματα που παίρνουμε από την Ε.Ε. Πρέπει να μιλήσουμε και για τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται στον αγροτικό τομέα για να έχουν ένα μόνιμο και βιώσιμο εισόδημα».

Ερωτηθείς, δε, αν είναι αισιόδοξος για το ραντεβού της Τρίτης μεταξύ του πρωθυπουργού και των αγροτών, ο κ. υπουργός απάντησε: «Οι ίδιοι θα καταλάβουν την καλή διάθεση της κυβέρνησης. Είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε μαζί τους. Πιστεύουμε στον ανοιχτό διάλογο με ανοιχτούς δρόμους. Αν ακολουθήσουν και οι ίδιοι μία μετριοπαθή γραμμή, όπως ακολουθεί και η κυβέρνηση, θα μπορέσουμε να βρούμε ένα αποτέλεσμα. Ένας καλόπιστος διάλογος θα οδηγήσει στο σωστό αποτέλεσμα. Δεν έχουμε ατελείωτες δυνατότητες», τόνισε ο υπουργός που έχει και την ευθύνη του κρατικού ταμείου και της τήρησης των δημοσιονομικών κανόνων.

Φοροδιαφυγή και βαρόμετρα

Στη δύσκολη, πάντως, αυτή άσκηση, για πιθανή δημιουργία «έξτρα» χώρου, κομβικό είναι το θέμα της πορείας των μεγεθών - «βαρόμετρο» για την εκτέλεση του προϋπολογισμού και των εσόδων. Αυτά έχουν να κάνουν με την ιδιωτική κατανάλωση, την πορεία του τουρισμού και των τιμών ενέργειας. τις επενδύσεις και την απορροφητικότητα του Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και βέβαια συνδέονται με τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Από την Πάτρα ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Χάρης Θεοχάρης σε ερώτηση δημοσιογράφων σχετικά με το χαρακτήρα του νέου φορολογικού νομοσχεδίου τόνισε, χαρακτηριστικά, ότι «όταν η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής φέρει αποτελέσματα, τα επιπλέον έσοδα του κράτους θα επιστρέφονται στους πολίτες, είτε ως κοινωνικό κράτος με περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες είτε ως μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές προς όφελος ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας». Ενώ ο κ. Χατζηδάκης για τον νέο κατώτατο μισθό, που συνδέεται με την πορεία της ζήτησης, που μπορεί να ενισχύσει και την πορεία του ΑΕΠ, εκτίμησε ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού, που θα ανακοινωθεί στο τέλος Μαρτίου, έτσι ώστε να ισχύσει η αύξηση από 1η Απριλίου, θα είναι άνω των 800 ευρώ. «Το πρώτο ψηφίο του κατώτατου μισθού θα ξεκινάει από οκτώ αλλά υπάρχει διαβούλευση με τους φορείς και παραμένει στόχος της κυβέρνησης μέχρι το τέλος της τετραετίας να πάμε στα 950 ευρώ», υπογράμμισε ο κ. Χατζηδάκης. Αυτό, όπως είπε, σημαίνει ότι η αύξηση ως το 2027 θα αγγίξει τι 21,8%, ενώ η ετήσια αύξηση θα είναι της τάξης του 42,5% ή 170 ευρώ κατ’ έτος, ώστε από τα 780 ευρώ που είναι σήμερα σταδιακά να φτάσει στα 950 ευρώ ως το 2027.»

Να σημειωθεί ότι η μεγαλύτερη ιδιωτική κατανάλωση, λόγω των αυξημένων μισθών φέρνει περισσότερα έσοδα από ΦΠΑ- ΕΦΚ, υψηλότερους μισθού, φόρο εισοδήματος και άρα «χτίζει» δημοσιονομικό και χώρο.

Γιώργος Αλεξάκης

#ΔΡΑΣΕΙΣ_ΣΤΗΡΙΞΕΙΣ #αγροτες #ευάλωτα_νοικοκυριά