Η Μεγάλη Κυρία της Ασιατικής Πολιτικής στην Αμερική

Γράφει ο 

Δρ. Ηλίας Ηλιόπουλος*

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας (Ταϊβάν) κυρία Tsai Ing-wen αφίχθη αργά χθες το βράδυ (ώρα Ελλάδος) στην Νέα Υόρκη. Η Πρόεδρος της Ταϊβάν ανεχώρησε χθες (Τετάρτη), για πολυήμερο ταξείδι στο Δυτικό Ημισφαίριο.

Επισήμως, η αιτία του ταξειδίου της Προέδρου Tsai Ing-wen είναι οι επισκέψεις στις δύο χώρες, που αποτελούν τους μόνους διπλωματικούς εταίρους της Ταϊβάν στην Λατινική Αμερική: το Μπελίζ (πάλαι ποτέ Βρεττανική Ονδούρα) και την Γουατεμάλα. Το

γεγονός συνιστά, αυτό καθ’ εαυτό, διπλωματική επιτυχία και επίδειξη αντοχής από πλευράς της νησιωτικής πολιτείας, δοθέντος ότι, μόλις προ ολίγων ημερών, η Ηπειρωτική Κίνα (Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας) κατάφερε, διά της γνωστής πλέον «Διπλωματίας του Δολλαρίου», την οποίαν ασκεί, να εξαγοράσει, κατ’ ουσίαν, την διπλωματική αναγνώριση της Ονδούρας. Η Πρόεδρος της τελευταίας, κυρία Xiomara Castro, μετεστράφη, αίφνης, προς το Πεκίνον και ήρε την υπό της χώρας της διπλωματική αναγνώριση της Δημοκρατίας της Κίνας, με συνέπεια την διάρρηξη των διαρκείας εβδομήντα ετών διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ονδούρας και Δημοκρατίας της Κίνας (Ταϊβάν).

Ακόμη μεγαλύτερη σημασία, όμως, αποκτά το δεκαήμερον ταξείδι της Προέδρου της Ταϊβάν στο Δυτικό Ημισφαίριο, επειδή το πρόγραμμα πτήσεων της κυρίας Tsai Ing-wen προβλέπει δύο στάσεις της επί αμερικανικού εδάφους: την πρώτη στην Νέα Υόρκη, ως προανεφέρθη, και την δεύτερη στο Λος Άντζελες κατά την επιστροφή της εκ Λατινικής Αμερικής. Εκεί, κατά την διέλευσίν της εκ Καλιφορνίας, η Πρόεδρος της Ταϊβάν αναμένεται να συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων κύριον Kevin McCarthy, καίτοι υπό ουδενός εκ των δύο μερών έχει υπάρξει επίσημος διαβεβαίωσις.

Ερωτηθέν περί συναντήσεως της Προέδρου της Δημοκρατίας μετά του Προέδρου της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, κατόπιν και των πολλών σχετικών φημών των τελευταίων εβδομάδων, το Προεδρικόν Γραφείον της Δημοκρατίας της Κίνας (Ταϊβάν) ηρνήθη να παράσχει πληροφορίες περί του προγράμματος του ταξειδίου της κυρίας Tsai Ing-wen. Από πλευράς του δε ο κ. McCarthy, ομιλών προς δημοσιογράφους περί τις αρχές του μηνός, ανέφερε μεν ότι επέκειτο συνάντησίς του μετά της Προέδρου της Ταϊβάν αλλ’ επίσης απέφυγε να αναφέρει συγκεκριμένη ημερομηνία. Αξιοσημείωτον τυγχάνει δε ότι ο Πρόεδρος της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων δεν απέκλεισε το ενδεχόμενον ιδικής του επισκέψεως στην Ταϊπέϊ.

Ως ανεμένετο, η είδησις και μόνον περί επικειμένης – ή, έστω, ενδεχομένης – συναντήσεως μεταξύ της Προέδρου της Ταϊβάν και του Προέδρου της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων προεκάλεσε την οργίλη αντίδραση του Πεκίνου, ήδη προ ακόμη της αναχωρήσεως της πτήσεως της κυρίας Tsai Ing-wen από Ταϊπέϊ προς Νέαν Υόρκην. Όπως και άλλοτε έχομε εξηγήσει στους αναγνώστες μας, η ιθύνουσα κρατική και κομματική γραφειοκρατική ελίτ του Πεκίνου θεωρεί την Ταϊβάν ως αναπόσπαστον μέρος της επικρατείας της, μολονότι, ιστορικώς, η Ταϊβάν ουδέποτε υπήρξε τμήμα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. 

Υπενθυμίζεται ότι η επίσκεψη της κυρίας Nancy Pelosi, προκατόχου του κυρίου McCarthy, στην Ταϊβάν την 2αν Αυγούστου του παρελθόντος έτους είχε προκαλέσει μίαν ακόμη κρίσιν στο Στενόν της Ταϊβάν, καθώς η κομμουνιστική Ηπειρωτική Κίνα προέβη εις μίαν επίδειξιν πυγμής περιλαμβάνουσαν ευρείας κλίμακος και μακράς διαρκείας στρατιωτικές και αεροναυτικές ασκήσεις με πραγματικά πυρά πέριξ της Ταϊβάν και παραβιάσεις της Ζώνης Αναγνωρίσεως Αεραμύνης της τελευταίας. 

Λόγω της ιδιαζόντως ασαφούς σχέσεως μεταξύ των ΗΠΑ και της Ταϊβάν – η οποία πάντοτε προκαλεί σύγχυση, και ευλόγως, στους μη εξοικειωμένους με το Ζήτημα της Ταϊβάν – η στάσις και παραμονή της Προέδρου Tsai Ing-wen επί αμερικανικού εδάφους, τόσον κατά την πτήση της προς Λατινική Αμερική όσον και κατά την επιστροφή της, δεν έχει τον χαρακτήρα επισήμου επισκέψεως, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ έπαυσαν να αναγνωρίζουν διπλωματικώς την Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν) ως ανεξάρτητον κράτος, μετά την δραματική μεταβολή της Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής την επελθούσαν υπαιτιότητι του Henry Kissinger κατά την δεκαετία του 1970.

Συνεκτιμωμένων των γεωπολιτικών παραμέτρων, λοιπόν, δεν εκπλήσσει η άρνησις παροχής λεπτομερών πληροφοριών περί του προγράμματος της Προέδρου Tsai Ing-wen και, άρα, περί τυχόν συναντήσεώς της μετά του κυρίου McCarthy. Ας θυμηθούμε, εν προκειμένω, ότι και η επίσκεψις της τότε Προέδρου της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων στην Ταϊβάν – περί της οποίας «βοούσε» διεθνώς ο κόσμος των δημοσιογράφων και των αναλυτών εξωτερικής πολιτικής και ασφαλείας, πολύ προτού αυτή πραγματοποιηθεί – επιβεβαιώθηκε επισήμως μετά την προσγείωση του αεροσκάφους, που μετέφερε την κυρία Pelosi στο αεροδρόμιον της Ταϊπέϊ.     

Οι καλοί γνώστες των ζητημάτων της μείζονος γεωπολιτικής περιοχής Ασίας–Ειρηνικού, εν γένει, και της Ταϊβάν, ειδικώτερα, θα θυμηθούν, επίσης, ότι η Πρόεδρος Tsai Ing-wen επανειλημμένως επεσκέφθη, έστω και ανεπισήμως, τις ΗΠΑ, κατά την διάρκεια της θητείας της, υπό το πρόσχημα της διελεύσεως μέσω του Αμερικανικού Εθνικού Εναερίου Χώρου προκειμένου να επισκεφθεί άλλες χώρες. Εσχάτως εν έτει 2019, οπότε και είχε πραγματοποιήσει στάσεις στην Νέα Υόρκη και στο Ντένβερ. Τότε, η Πρόεδρος της Ταϊβάν είχε απευθύνει λόγον στο Πανεπιστήμιον Columbia. Αυτήν την φορά φημολογείται ότι θα ομιλήσει στην Βιβλιοθήκη Ρήγκαν, φέρουσα το όνομα του μεγάλου εκείνου Αμερικανού Προέδρου, ο οποίος κατενίκησε τον Σοβιετικό Κομμουνισμό, από κοινού με τον πολωνικής καταγωγής Πάπα Ιωάννη-Παύλο Β΄.

Η επίσκεψις της Προέδρου Tsai Ing-wen στις ΗΠΑ έρχεται σε μίαν στιγμή, κατά την οποίαν τόσον οι ΗΠΑ όσον και η Ταϊβάν εντείνουν τις προσπάθειές τους, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την αλματωδώς αυξανομένη στρατιωτική ισχύ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.

Αξιοσημείωτον τυγχάνει, εξ άλλου, ότι το ταξείδι της Προέδρου Tsai Ing-wen στην Αμερική συμπίπτει χρονικώς με την επίσκεψη του προκατόχου της, πρώην Προέδρου κυρίου Ma Ying-jeou στην Ηπειρωτική Κίνα, η οποία έχει προκαλέσει αίσθηση και ποικίλες αντιδράσεις εντός της νησιωτικής πολιτείας, δοθέντος ότι είναι η πρώτη φορά, που ένας πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας (Ταϊβάν) πραγματοποιεί ένα τέτοιο ταξείδι στην Ηπειρωτική Κίνα από της εποχής της λήξεως του Σινικού Εμφυλίου Πολέμου, της κατισχύσεως των Κομμουνιστών του Mao Tse-tung (Mao Zedong) επί των Εθνικιστών του Στρατάρχου Chiang Kai-shek, της εγκαθιδρύσεως της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας επί του ηπειρωτικού εδάφους της χώρας και της καταφυγής των λειψάνων του Στρατού των ηττηθέντων Αντικομμουνιστών, μαζύ με μέγαν αριθμόν αμάχων, στην νήσο Ταϊβάν. 

Σημειωτέον ότι, καίτοι προερχόμενος εκ του ιστορικού Σινικού Εθνικιστικού Κόμματος (Kuomintang) του Στρατάρχου Chiang Kai-shek – που υπήρξε, μέχρι τέλους του βίου του, άσπονδος εχθρός της Κομμουνιστικής Κίνας – ο πρώην Πρόεδρος Ma Ying-jeou ακολούθησε, και με υπερβάλλοντα ζήλον ίσως, κατά την διάρκεια των δύο προεδρικών θητειών του (2008-2016), μίαν ρηξικέλευθη πολιτική προσεγγίσεως των δύο Σινικών Κρατών.   

Αμφότερα τα ταξείδια λαμβάνουν χώραν εις πολιτικώς κρίσιμον χρόνον, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι το τρέχον έτος είναι προεκλογικόν έτος για την Ταϊβάν. Οι επόμενες εθνικές προεδρικές και βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν κατά μήνα Ιανουάριον – ως είθισται – του 2024.

Όπως συνέβη, εν πολλοίς, το 2016, εν όψει της πρώτης εκλογής της κυρίας Tsai Ing-wen, ιδιαίτατα όμως το 2020, κατά την επανεκλογή της, οι εθνικές εκλογές αναμένεται να διεξαχθούν υπό το κράτος εκφοβισμών, απειλών και στρατιωτικών προκλήσεων από πλευράς Πεκίνου και ηυξημένου φόβου περί στρατιωτικής επεμβάσεως της Ηπειρωτικής Κίνας στην νησιωτική πολιτεία.

Η Παράστασις Απειλής μιας ευθείας στρατιωτικής ενεργείας κατά της Ταϊβάν, ακόμη και εισβολής, έχει αυξηθεί δραματικώς το τελευταίο διάστημα, μετά και την πανηγυρική διακήρυξη του ισχυρού ανδρός της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας κυρίου Xi Jinping ότι «οι ιστορικοί τροχοί της εθνικής επανενώσεως και της εθνικής ανανεώσεως κυλούν προς τα εμπρός». Ο Γενικός Γραμματεύς του Σινικού Κομμουνιστικού Κόμματος (CCP), Πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και πρώτος μετά τον Mao Tse-tung (Mao Zedong) «Μέγας Τιμονιέρης» Xi Jinping, κατά την διάρκεια των εργασιών του προσφάτου 20ού Εθνικού Συνεδρίου του Κόμματος (16–22 Οκτωβρίου 2022), διετράνωσε την πεποίθησή του ότι «η πλήρης επανένωσις της πατρίδος πρέπει να πραγματοποιηθεί απολύτως – και θα πραγματοποιηθεί απολύτως», επαναλαμβάνοντας σχεδόν πανομοιότυπη διακήρυξή του, γενομένη περί τας αρχάς Ιανουαρίου του 2020, ότι η Ταϊβάν «πρέπει να επανενωθεί και θα επανενωθεί» με την «μητέρα πατρίδα».

Οι επικείμενες εκλογές θα αποτελέσουν για την Ταϊβάν το μείζον καθοριστικόν γεγονός του έτους, που ήδη διανύομε, όπως παρατηρεί ο διαπρεπής ερευνητής Ryan Hass του Ινστιτούτου Brookings, υπό την έννοιαν ότι θα καθορίσουν την φύση των σχέσεων της Ταϊβάν με την Ηπειρωτική Κίνα και, συνεπώς, το ίδιο το μέλλον της νησιωτικής πολιτείας. Έχουσα συμπληρώσει έως τότε δύο θητείες, η κυρία Tsai Ing-wen δεν θα δύναται να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα.

Έθεσε, όμως, υψηλά τον πήχυν. Η πρότυπος πολιτεία της Ανατολικής Ασίας θα έχει, για μίαν ακόμη φορά, την ευκαιρία να επιβεβαιώσει, urbi et orbi, την αντοχή του πολιτικού συστήματός της και τον ρόλο της ως φάρου ελευθερίας για όλα τα έθνη.

*Ο Δρ. Ηλίας Ηλιόπουλος διετέλεσε, επί μακράν σειράν ετών, Καθηγητής της Ναυτικής Σχολής Πολέμου και του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος. Σήμερα διδάσκει στο Τμήμα Τουρκικών και Συγχρόνων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

The post Η Μεγάλη Κυρία της Ασιατικής Πολιτικής στην Αμερική appeared first on Militaire.gr.