Ο Σαμπόνις «ξιφούλκησε» κατά των Ρώσων γιατί «ξύπνησαν» οι θύμησες του…

Το ξέσπασμα του Άρβιντας Σαμπόνις κατά της εισβολής των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, με την φράση «ποτέ ξανά στη ζωή μας δεν θα πιστέψουμε αυτούς τους ψεύτες», δεν ήταν απλά μία ακόμα φωνή και δη άκρως βροντερή από το «θαύμα της φύσης», αλλά έχει ιστορικό υπόβαθρο από τον ίδιο τον «Σάμπας» για τα χρόνια που ήταν αναγκασμένος να αγωνίζεται στην Εθνική ομάδα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και ενώ είχε λιθουανική καταγωγή και  υπηκοότητα.  

«Μία χώρα ειρήνης! Υπάρχει ειρήνη εδώ; Με το να βομβαρδίζουν παιδιά και ελεύθερους ανθρώπους; Είμαι άφωνος. Δεν έχω καμία

επιθυμία να επικοινωνήσω μαζί τους. Οι στατιστικές δείχνουν ότι το 70% των Ρώσων υποστηρίζει τον πόλεμο. Φυσικά, ελπίζω αυτός ο αριθμός να είναι μικρότερος» είπε ο Σαμπόνις στην λιθουανική ιστοσελίδα «15min», ενώ μίλησε και για το μέλλον των ρωσικών ομάδων στο ευρωπαϊκό μπάσκετ και την αντιμετώπιση τους από τους αντιπάλους τους, καθώς και τους φιλάθλους τους: «Δεν έχω ιδέα πως θα μπορέσουν οι άλλες ομάδες να παίξουν μαζί τους στο μέλλον. Η υποδοχή του κόσμου ποια μπορεί να είναι; Είναι δύσκολο να φανταστώ τέτοιο σενάριο».

Ο Σαμπόνις δεν έχει ούτε… μισή καλή ανάμνηση από τους πρώην Σοβιετικούς και όταν σήμανε το τέλος της Σ. Ένωσης, ήταν από τους πρώτους αθλητές, παγκοσμίως που πανηγύρισε για την ανεξαρτησία της Λιθουανίας και την δημιουργία κράτους στην Βαλτική. Στην μία και μοναδική συνέντευξη που του είχα κάνει τον Μάϊο του 2011, όταν είχε έρθει στην Αθήνα, ως πρεσβευτής του λιθουανικού μπάσκετ (είχε δώσει και t-shirt με αποτυπωμένο το πρόσωπο του) και για να προβάλλει το Ευρωμπάσκετ 2011 που είχε διεξαχθεί σε 5 πόλεις της χώρας του, ο Σαμπόνις δήλωνε στην εφημερίδα «Καθημερινή»: «Στην καριέρα μου είναι… κενές οι γραμμές που αφορούν τα οκτώ χρόνια στην δική τους Εθνική ομάδα. Δεν μπορούσα να κάνω και διαφορετικά. Ποτέ δεν τους συμπάθησα. Τους ανεχόμουν. Όταν χάναμε το χρυσό μετάλλιο δεν στεναχωριόμουν. Όταν το κερδίζαμε, δεν «τρελλαινόμουν» από χαρά. Η αλήθεια είναι ότι ευχαριστήθηκα με την καρδιά μου, μόνο, το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ. Νικήσαμε τους Αμερικάνους στον ημιτελικό και την Γιουγκοσλαβία στον τελικό τους.  Ήμουν ευτυχισμένος που δεν έπαιξα στην ΤΣΣΚΑ…».

Και πραγματικά, ο παίκτης-φαινόμενο του λιθουανικού και του ευρωπαϊκού μπάσκετ, ο πληρέστερος σέντερ όλων των εποχών, είχε κάνει τα αδύνατα-δυνατά για να μην φορέσει την φανέλα της ομάδας της Μόσχας. Όταν τον είδε ο αείμνηστος Αλεξάντερ Γκομέλσκι, ως προπονητής της ΤΣΣΚΑ και αντιπάλου της Ζαλγκίρις, το 1982, στην ρωσική πρωτεύουσα, είχε δώσει… στρατιωτική διαταγή να αποκτηθεί από την ΤΣΣΚΑ. Έναν χρόνο αργότερα, ο Γκομέλσκι κάλεσε τον Σαμπόνις στην Εθνική ομάδα της πρώην ΕΣΣΔ, αλλά ο «Σάμπας» που δεν ήθελε να παίξει, είχε καταθέσει ψευδές καρδιογράφημα άλλου και έδειχνε ότι έπασχε από αρρυθμίες!

Προβλέποντας ότι οι πιέσεις του στρατηγού Γκομέλσκι θα αυξανόντουσαν για να γινόταν κάτοικος Μόσχας, να έπαιζε στην ΤΣΣΚΑ (για την Εθνική ομάδα ήταν αδύνατον να το αποφύγει, αφού οι καρδιακές… αρρυθμίες δεν φαινόντουσαν στο γήπεδο και τον τρόπο που αγωνιζόταν), ο Σαμπόνις έδωσε εισαγωγικέ εξετάσεις σε πανεπιστήμιο αγροτικών σπουδών.

«Φυσικά και δεν θα γινόμουν αγρότης, αλλά έκαμνα την επιλογή του συγκεκριμένου πανεπιστημίου γιατί οι φοιτητές που φοιτούσαν σε εκείνη τη σχολή δεν είχαν υποχρεωτική στρατιωτική θητεία» εξιστορούσε για το πανεπιστημιακό «τρυκ» που έκανε ο Λιθουανός γίγαντας των 2.21μ., αποφεύγοντας να παίξει στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας και φοιτούσε στο Κάουνας.

«Στην Εθνική ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης, όλοι οι παίκτες γνωρίζαμε ότι συνθέταμε ένα «μωσαϊκό» διαφορετικών εθνικοτήτων. Το συζητάγαμε…χαμηλόφωνα. Άλλους τους ενοχλούσε αυτή η κατάσταση και άλλους όχι. Καταλαβαίνεις σε ποιους ανήκα…» μου έλεγε ο Σαμπόνις που διετέλεσε πρόεδρος της λιθουανικής ομοσπονδίας μπάσκετ για 10 χρόνια και αποχώρησε, παραχωρώντας την θέση του στον Βίντας Γκεντβίλας.

Οι Λιθουανοί, από την πρώτη ημέρα του πολέμου, τάχθηκαν στο πλευρό των Ουκρανών και η Ζαλγκίρις ήταν η πρώτη ομάδα που ζήτησε από την Ευρωλίγκα, την αποβολή των τριών ρωσικών ομάδων. Ο παίκτης-σύμβολο του λιθουανικού αθλητισμού χαρακτήρισε «ψεύτες» τους Ρώσους και ένιωσε να αναβιώνει η αντιπάθεια του στα όρια του μίσους…