Η Ευρώπη σε αδιέξοδο

Του Carlos Fuentes*Οι δρόμοι είναι γεμάτοι από δροσερές κοπέλες που λάμπουν, και που είναι ντυμένες πανάλαφρα. Οι νεαροί ασχολούνται με την τέχνη της προσέγγισης των κοριτσιών, ενώ οι πιο ηλικιωμένοι μοιάζουν αιώνια κομψοί.Οι μεσοαστοί πελάτες των εστιατορίων, των μπαρ και των ξενοδοχείων είναι αρκετοί. Οι τουρίστες πηγαινοέρχονται, απολαμβάνοντας τα άπειρα μνημεία, που συμβολίζουν έναν πολιτισμό τριών χιλιάδων χρόνων.Η σύγχρονη Ιταλία δεν μοιάζει καθόλου με αυτήν που γνώρισα για πρώτη φορά το 1950 σε ηλικία 22 ετών. Είχαν περάσει μόλις 5 χρόνια από το τέλος του πολέμου, και την εκτέλεση του Benito Mussolini, του Ντούτσε, που οι παρτιζάνοι κρέμασαν ανάποδα στη Piazzale Loreto του Μιλάνου, μαζί με την ερωμένη του Claretta Petacci, τη φούστα της οποίας κάποιοι σεμνοί περαστικοί φρόντισαν ώστε να κρύβει τα μπούτια της.Τα παιδάκια τότε κυκλοφορούσαν ξυπόλητα. Οι ζητιάνοι είχαν καταλάβει στρατηγικές θέσεις στους σιδηροδρομικούς σταθμούς και στις εξόδους των ρεστοράν. Οι άνθρωποι επισκέπτονταν τα μουσεία, επειδή αυτά πρόσφεραν ζέστη,  σε αντίθεση με τα καταψυγμένα ξενοδοχεία της εποχής.Στα τρένα, η πρώτη και δεύτερη θέση ήταν μόνιμα άδειες, με τον κόσμο να στριμώχνεται στην οικονομική θέση, έχοντας δέσεις τις βαλίτσες τους με σκοινιά. Οι άνθρωποι αυτοί δεν έδειχναν εργάτες, αλλά μάλλον εκπρόσωποι της ταλαιπωρημένης μεσαίας τάξης. Την ίδια ώρα, οι πραγματικοί εργάτες έσπευδαν να ενταχθούν στις τάξεις του κομμουνιστικού κόμματος, τραγουδώντας υπέρ της εργασίας, της ελευθερίας, και του κομμουνισμού.Ποιους ηγέτες αναγνώριζε ο πληθυσμός της Ιταλίας; Η φιλελεύθερη μεσαία τάξη επιζητούσε τη προστασία των Αμερικανών. Ο Πάπας Πίος ΧΙΙ, που είχε απαλλαγεί από τις κατηγορίες συνεργασίας με τους ναζί, γιόρτασε το Ιωβηλαίο του 1950. Σε ολόκληρη τη χώρα, κομμουνιστές δήμαρχοι συναγελάζονταν με καπιταλιστές επιχειρηματίες, που ήταν οι πραγματικοί αστέρες της οικονομικής ανάπτυξης.Από τότε, η πλούσια και ισχυρή μπουρζουαζία, μαζί με την γερασμένη  εργατική τάξη που έχει υπονομευτεί από τις νέες βιομηχανίες και τον όλο και μικρότερο ρόλο των συνδικάτων, σε συνεργασία με την απογοητευμένη νεολαία, έχουν προσχωρήσει στις κεντροαριστερές και κεντρώες κυβερνήσεις χωρίς ιδεολογικούς δεσμούς, λες και η ιταλική πολιτική σκηνή δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας προθάλαμος στην οικονομική πραγματικότητα της χώρας.Τα καλύτερα στοιχεία της αριστεράς δεν μπόρεσαν ποτέ να φτιάξουν βιώσιμα πολιτικά σχήματα, ούτε συμμαχίες, ιδρύοντας και επανιδρύοντας άπειρα κόμματα με διαφορετικά ονόματα.Την ίδια ώρα, η δεξιά παρέδωσε τη μοίρα της σε έναν άξεστο συμφεροντολόγο κλόουν, ο οποίος συνεχίζει να προστατεύεται από τον νόμο των ισχυρών, αλλά που σίγουρα θα κληθεί να αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη, μόλις φύγει από την εξουσία.Μήπως βλέπουμε επιτέλους το τέλος της εποχής του Silvio Berlusconi; Οι εσωτερικές  κόντρες του με τον υπουργό Οικονομικών Giulio Tremonti, και η εξαφάνισή του στη κορύφωση της κρίσης, έδωσαν τη δυνατότητα στον σοσιαλιστή πρόεδρο Giorgio Napolitano να προσφέρει μαθήματα πολιτι