Η φτώχεια θέλει …αλογίσιο κρέας

Τι πραγματικά γνωρίζουμε για τη σύγχρονη βιομηχανία τροφίμων; Ή μήπως θα έπρεπε να αναρωτηθούμε τι θα θέλαμε να γνωρίζουμε… Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι έχουν την κοινή αντίληψη μιας ειδυλλιακής διαφήμισης: παραδοσιακές τεχνικές, προσεχτικός ποιοτικός έλεγχος και πολλοί εργαζόμενοι με καπελάκια του σεφ. Η αλήθεια βέβαια απέχει πολύ από αυτό και το πρόσφατο διατροφικό σκάνδαλο με το κρέας αλόγου

Το ρεπορτάζ εν συντομία, έχει ως εξής: Τα προϊόντα της Findus αποδείχθηκε ότι περιείχαν κρέας αλόγου, το οποίο προερχόταν από εργοστάσιο της Comigel στο Λουξεμβούργο. Η Comigel, πάλι, προμηθευόταν κρέας από μια εταιρεία στη νοτιοδυτική Γαλλία με την επωνυμία Spanghero, η οποία με τη σειρά της ανήκει στην Poujol. Ο αρμόδιος γάλλος υπουργός Benoît Hamon, δήλωσε ότι «η Poujol προμηθεύτηκε το κρέας της από έναν Κύπριο, ο οποίος με τη σειρά του είχε συμβόλαιο με έναν ολλανδό έμπορο. Ο τελευταίος προμηθευόταν από ένα σφαγείο στη Ρουμανία».

Η ιστορία δείχνει πόσο μπερδεμένες είναι οι διατροφικές μας συνήθειες και αγορές. Κυρίως όμως, πως η διαλυμένη οικονομία επιδρά στον τρόπο ζωής μας. Ζούμε σε μια κοινωνία που το εξευτελιστικά φθηνό φαγητό είναι μια απόλυτη αναγκαιότητα και όχι μόνο για τους ανθρώπους με περιορισμένα σχετικά εισοδήματα. Οι μισθοί λιμνάζουν, οι λογαριασμοί αυξάνονται και το μόνο πράγμα που πολλοί άνθρωποι μπορούν να περικόψουν ή να κάνουν οικονομία είναι τα τρόφιμα. Η επιτακτική ανάγκη για φθηνά τρόφιμα έχει μια μακρά κοινωνική συνέχεια και αφορά τους περισσότερους από εμάς.

Την περασμένη εβδομάδα, η εταιρεία έρευνας αγοράς Mintel κυκλοφόρησε στοιχεία που δείχνουν ότι το 89% των Βρετανών τώρα ψωνίζουν βάσει προϋπολογισμού – και, επιπλέον, ότι «περίπου το 30% των καταναλωτών ψωνίζουν οικονομικές σειρές, σε σύγκριση με το 20% το 2008». Σύμφωνα με την έκθεση, «πάνω από τους μισούς (53%) συμφωνούν ότι η χαμηλή τιμή είναι πιο σημαντική από ό,τι η μάρκα και σχεδόν επτά στους 10 (68%) ενημερώνουν τους φίλους τους για τις καλές ευκαιρίες που βρίσκουν».

Εν τω μεταξύ, άλλοι παράγοντες, όπως η κλιματική αλλαγή και η αύξηση του πληθυσμού, αυξάνουν συνεχώς τις τιμές των τροφίμων. Και όλα αυτά ενώ η ατέλειωτη ύφεση σημαίνει ότι κάτι καλύτερο και πιο υγιεινό είναι απλά δυσβάσταχτο. Έτσι, οι παραγωγοί τροφίμων προσπαθούν απεγνωσμένα να βρουν τρόπους για το αναπόφευκτο: μεταξύ αυτών, η προμήθεια από απομακρυσμένες γωνιές της ανατολικής Ευρώπης, όπου το εμπόριο τροφίμων μπορεί να βρίσκεται στα χέρια εγκληματικών συνδικάτων. Οι απάτες στον χώρο των τροφίμων είναι ένας από τους αγαπημένους τομείς των εγκληματικών συμμοριών, σημειώνει στο BBC o Chris Vansteenkiste της Europol. «Είναι μια τεράστια αγορά. Δεν θέλουν όλοι να παίρνουν ναρκωτικά αλλά όλοι πρέπει να τρώνε και να πίνουν» σημειώνει.

Οι κανονισμοί της ΕΕ πάντως επιμένουν ότι για να λέγεται «κρέας» κάτι θα πρέπει να αποτελείται από «σκελετικούς μύες με φυσικά προσφυόμενο λίπος και συνδετικό ιστό».

Και δεν είναι η πρώτη φορά βέβαια, που ένα διατροφικό σκάνδαλο ξεσπά στην Ευρώπη. Η επιχείρηση Opson το 2011 αφορούσε 10 ευρωπαϊκές χώρες. Κατά τη διάρκειά της κατασχέθηκαν, μεταξύ άλλων, 13.000 μπουκάλια ελαιόλαδο, 30 τόνοι σάλτσας ντομάτας και 5 τόνοι ψαριών. Συνήθως πιο «ευάλωτα» στην απάτη είναι πιο ακριβά και εξειδικευμένα προϊόντα, όπως τα βιολογικά. Γι’ αυτό ακριβώς και το εν λόγω σκάνδαλο, που αφορούσε το κρέας ευρείας κατανάλωσης, πήρε τέτοια έκταση. Η μόνη λύση για τους καταναλωτές, ίσως, θα ήταν να ψάχνουν προϊόντα που φτάνουν σε αυτούς από μια απλούστερη παραγωγική αλυσίδα.

Πυθία

guardian, bbc