Τα αδιέξοδα του ΣΥΡΙΖΑ

Του Α.Π. Δημόπουλου

Προσωπικά θα ήθελα να έχω το σώμα του Hiroyuki Tomita, αλλά κατανοώ ότι σε όσα γυμναστήρια και να πάω, φευ, πολύ απλά δεν έχω την υποδομή, δεν έχω την κλάση. Και υποθέτω ότι αυτή μου η επίγνωση με κάνει «ενήλικα» – με όρους ψυχολογίας, άλλωστε, η «ωριμότητα» συνίσταται κατεξοχήν σε αυτό, να έχεις επίγνωση των «ορίων». Και αυτό, φυσικά, ισχύει και στον χώρο της πολιτικής. Γιατί, όσο κι εάν η εγγενώς ανοιχτή λογική της δημοκρατίας μάς προδιαθέτει να θεωρούμε ότι όλα είναι δυνατά, ισχύει και στον χώρο αυτό, ότι όλα έχουν τα όριά τους. Με την έννοια αυτή το σύνθημα του

Barack Obama «Ναι, μπορούμε!»(«Yes we can!») έχει υπάρξει από τα πλέον παραπλανητικά – παρά την αμείωτη και σήμερα δημοφιλία του, ο βολονταρισμός αδυνατεί να κάνει πολιτική «κατά παραγγελία». Και αυτό αφορά και τα μηνύματα και τα πρόσωπα. Όσο και να θέλει κανείς (για να παραμείνω για λίγο στη σφαίρα της αμερικανικής πολιτικής) να κάνει τους Αμερικανούς να υιοθετήσουν λ.χ. ευρωπαϊκής λογικής σοσιαλδημοκρατικές λύσεις (όπως πασχίζει εδώ και χρόνια η αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος), δεν είναι εύκολο, γιατί προσκρούει στην εμπειρία του φιλελεύθερου κεκτημένου της χώρας.

Υπάρχουν όρια 

Όσο για τα πρόσωπα, πάλι υπάρχουν όρια. Ο κ. Obama, για παράδειγμα, δεν υπήρξε ούτε αυτός το προϊόν του βολονταρισμού, που ισχυρίζεται. Ο λόγος που εκλέχθηκε ήταν ότι διέθετε όντως ηγετικές ικανότητες, αν ήταν απλά θέμα κινητοποίησης της βούλησης των άλλων, τότε η Αμερική θα είχε ήδη εκλέξει προ πολλού, ως πρώτο μαύρο πρόεδρο, τον Jesse Jackson – όμως εκείνος δεν ήταν Obama, φυσικά.

Και είναι μέσα από αυτή τη σκοπιά των ορίων του βολονταρισμού (και της αδυναμίας να κάνεις πολιτική «κατά παραγγελία»), που πρέπει να αποτιμήσει κανείς όσα συμβαίνουν σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να έχει υποπέσει σε αυτή την κλασική πολιτική πλάνη, το να πιστεύεις, δηλαδή, ότι τα πάντα είναι δυνατά στην πολιτική. Και μάλιστα διττώς και αντιρρόπως. Με ένα τμήμα του να πιστεύει, δηλαδή, ότι αρκεί ένα μήνυμα για να τον επαναφέρει στο κέντρο της πολιτικής. Και με ένα άλλο τμήμα του να πιστεύει ότι αρκεί ένα πρόσωπο για να επιτύχει το αυτό. Και επιπροσθέτως με τη μια εκδοχή να αντιστρατεύεται την άλλη. Μόνο που τίποτε από τα δύο δεν ισχύει φυσικά. Και ας ξεκινήσουμε από το μήνυμα.

Πολιτική ανυποληψία

Είπα και πριν ότι είναι η πολιτική πραγματικότητα η οποία οριοθετεί τα πολιτικά μηνύματα και όχι τα πολιτικά μηνύματα τα οποία οριοθετούν την πολιτική πραγματικότητα. Αυτός είναι ο λόγος που τα κομμουνιστικά κόμματα δεν έχουν εδώ και δεκαετίες καμία τύχη με το μήνυμά τους: πολύ απλά, η εμπειρία του υπαρκτού σοσιαλισμού τα έχει καταδικάσει σε πολιτική ανυποληψία. Και είναι ομοίως ένα ιστορικό προηγούμενο, που οριοθετεί σήμερα και τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί, ο λόγος που ο ελληνικός λαός μετέτρεψε τον ΣΥΡΙΖΑ από ένα περιθωριακό κόμμα της Αριστεράς σε ένα απρόσμενο κόμμα εξουσίας δεν ήταν ιδεολογικός. Αν υπήρξε ένας μηχανισμός εδώ, αυτός ήταν της αναζήτησης ύστατης εναλλακτικής εντός ενός περιβάλλοντος κρίσης, που είχε απαξιώσει τις συστημικές λύσεις.

Όταν, λοιπόν, το αποτέλεσμα κατέληξε να είναι μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που, αντί να αποτινάξει, υπηρέτησε όσο καμία άλλη την εισαγόμενη πολιτική λιτότητας, ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε σε αυτό που πράγματι ήταν, ένας ακόμα πολιτικός αγύρτης. Το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, δεν είναι, όπως πιστεύει το ένα τμήμα του, ότι δεν διαθέτει ένα δογματικά «καθαρό» μήνυμα, στην πραγματικότητα αυτή η προσέγγιση είναι θεολογική και εάν όντως ενδιαφέρει λίγους αληθινούς «πιστούς», κατά τα λοιπά δεν ενδιαφέρει κανέναν.

Κάθε άλλο, με δεδομένη την εμπειρία των πεπραγμένων του, η μόνη ελπίδα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να κάνει το όποιο «μήνυμά του» να ξεχαστεί. Και αυτό ακριβώς υπήρξε και το νόημα της «μεταπολιτικής εξαλλαγής» που έλαβε χώρα στους κόλπους του. Πράγματι, η εκλογή ενός παντελώς άγνωστου αρχηγού «από το πουθενά» υπηρετεί μια τέτοια υπαρξιακή επιλογή λήθης. Γιατί η ανάμνηση του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει τόσο αρνητική, που μόνο η πλήρης εξαλλαγή του με μέσο ένα ριζικά νέο πρόσωπο στην κορυφή μπορεί ίσως να του εξασφαλίσει πολιτικά βιώσιμη συγχωρητική αμνησία.

«Μεταπολιτική εξαλλαγή»

Όμως, ενώ αυτό είναι σίγουρα σωστό, ως προς αυτό το πολιτικό πρόσωπο ισχύει το ίδιο που ισχύει και για κάθε πολιτικό μήνυμα: αμφότερα υπόκεινται στα όρια που θέτει η ίδια η πραγματικότητα, κανένα δεν προδιαγράφεται επιτυχημένο «κατά παραγγελία». Γιατί, για να μπορέσει πράγματι ένα πρόσωπο να φέρει τα πάνω κάτω στην πολιτική, πρέπει να είναι πραγματικά ηγετικό. Και στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ ειδικά, ο οποίος κατέστη ανυπόληπτος, ως αποτέλεσμα των ίδιων του των πεπραγμένων, αυτό το έργο είναι «ηράκλειο». Και αυτό είναι το πρόβλημα τελικά. Το τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο επέλεξε, ως μόνη διέξοδο επιβίωσης, τη «μεταπολιτική εξαλλαγή», επέλεξε ορθά, όμως το αποτέλεσμα του περί τούτου βολονταρισμού δεν είναι δεδομένο. Γιατί το όλο εγχείρημα στηρίζεται σε ένα νέο πρόσωπο και τι θα γίνει, άραγε, εάν αυτό αποδειχθεί τελείως κατώτερο αυτού του «ηράκλειου» ζητουμένου; Τότε φαντάζομαι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα δει τα όριά του και θα προσεγγίσει την πολιτική ωριμότητα. Θα γίνει το κόμμα που, όταν του δόθηκε η ευκαιρία της διακυβέρνησης, την έχασε και που απέτυχε να την ανακτήσει έκτοτε «κατά παραγγελία».

The post Τα αδιέξοδα του ΣΥΡΙΖΑ appeared first on antinews.gr.