Θανατική ποινή: Ποιες χώρες εφαρμόζουν ακόμα τον συγκεκριμένο νόμο και από πότε έπαψε να ισχύει στην Ελλάδα;

Βρισκόμαστε στο 2022 και προσπαθούμε με διάφορους τρόπους να κάνουμε την κοινωνία μας καλύτερη και ισότιμη για όλους. Οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες παλεύουν για την διατήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εξάλειψη φαινομένων βίας. Ωστόσο, παρατηρούμε ότι υπάρχουν ακόμα κάποιες χώρες που έχουν θανατική ποινή που είναι η απόλυτα σκληρή, απάνθρωπη και εξευτελιστική τιμωρία.

Γιατί εφαρμόζεται αυτός ο νόμος;

Σε αρκετές χώρες, κάθε μέρα εκτελούνται και καταδικάζονται άνθρωποι σε θάνατο από το κράτος ως ένδειξη τιμωρίας για διάφορα εγκλήματα. Μερικές φορές, αυτά τα εγκλήματα

αποτελούν πράξεις που δεν πρέπει να ποινικοποιηθούν. Σε ορισμένες χώρες, μπορεί να αφορά αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά, σε άλλες προορίζεται αποκλειστικά για πράξεις που σχετίζονται με τρομοκρατία και δολοφονίες.

Παράλληλα, ορισμένες χώρες εκτελούν άτομα ακόμα και κάτω των 18 ετών εάν διαπράξουν έγκλημα, άλλες εφαρμόζουν την θανατική ποινή ακόμα και σε άτομα με νοητική αναπηρία και αρκετές άλλες την χρησιμοποιούν μετά από παράνομες αποφάσεις και άδικες δίκες που παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο. Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που καταδικάζονται σε θάνατο και περνούν χρόνια σε πτέρυγες θανατοποινιτών, χωρίς να γνωρίζουν πότε θα έρθει η στιγμή της εκτέλεσής τους ή αν θα δουν τις οικογένειές τους για τελευταία φορά.

Η Διεθνής Αμνηστία είναι αντίθετη με τον συγκεκριμένο νόμο, σε όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις, ανεξάρτητα από το ποιος κατηγορείται, την φύση ή τις συνθήκες του εγκλήματος που διέπραξε, την ενοχή ή την αθωότητα του. Ορισμένοι υπέρμαχοι της θανατικής ποινής υποστηρίζουν ότι είναι ναι μεν ένας δυσάρεστος αλλά ταυτόχρονα και απαραίτητος τρόπος για να κρατήσουν την κοινωνία ασφαλή από εκείνους που διαπράττουν τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα.

Οι άνθρωποι που πολεμούν καθημερινά για την διατήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την καταδίκη σε θάνατο την εξισώνουν με την δολοφονία, επισημαίνουν ότι δεν μειώνει τα ποσοστά ανθρωποκτονιών και πιστεύουν ότι δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για την εφαρμογή της, ειδικά όταν τόσα πολλά άτομα καταδικάζονται άδικα.

Οι χώρες που κατάργησαν την εσχάτη των ποινών

Σύμφωνα με πληροφορίες, πάνω από το 70% των χωρών του κόσμου έχουν καταργήσει την θανατική ποινή νομικά ή πρακτικά. Από τον Ιούλιο του 2022, οι πιο πρόσφατες χώρες που κήρυξαν εκτός νόμου την θανατική καταδίκη είναι το Καζακστάν και η Παπούα Νέα Γουινέα, των οποίων οι νόμοι για την κατάργηση της ποινής τέθηκαν σε ισχύ στις 29 Δεκεμβρίου 2021 και στις 22 Ιανουαρίου 2022 αντίστοιχα. Η Μαλαισία αναμένεται να ακολουθήσει το παράδειγμά τους αργότερα το 2022.

Στοιχεία από τη Διεθνή Αμνηστία αναφέρουν ότι στο τέλος του 2021, 108 χώρες είχαν καταργήσει την καταδίκη σε θάνατο από το νόμο για όλα τα εγκλήματα, 144 χώρες είχαν καταργήσει την ποινή στη νομοθεσία ή στην πράξη, 28 χώρες ανέστειλαν την εσχάτη των ποινών από την στιγμή που δεν εκτελέστηκε κανένας τα τελευταία 10 χρόνια, και 55 χώρες εξακολουθούσαν να διατηρούν την θανατική ποινή για συνηθισμένα εγκλήματα.

Στην Ελλάδα η τελευταία εκτέλεση πραγματοποιήθηκε στις 25 Αυγούστου του 1972, όπου ο 27χρονος Βασίλης Λυμπέρης εκτελέστηκε με τουφέκι για την δολοφονία της γυναίκας, της πεθεράς και των δύο παιδιών του στην Κρήτη στο πεδίο βολών εφέδρων αξιωματικών. Το 1993, υπό την Κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου καταργήθηκε ο νομός της ποινής θανάτου.

Η μόνη ευρωπαϊκή χώρα, στην οποία βρίσκεται σε ισχύ η θανατική ποινή είναι η Λευκορωσία, όπου οι κατάδικοι που έχουν λάβει την θανατική ποινή, εκτελούνται με τυφεκισμό.

Κατάργηση της θανατικής ποινής και στην Κύπρο

Η λίστα με τις χώρες που έχουν θανατική ποινή

Βάσει των επίσημων στοιχείων, σε 56 χώρες στον κόσμο διατηρείται ακόμα η θανατική ποινή. Παρακάτω θα δούμε μερικές απ’ τις πιο βασικές χώρες, στις οποίες εξακολουθεί να ισχύει ακόμα αυτός ο νόμος.

Κίνα. Η Κίνα ανήκει στις χώρες που έχουν θανατική ποινή και είναι στην κορυφή του κόσμου με τις περισσότερες εκτελέσεις. Αν και τα ακριβή νούμερα εκτελέσεων της χώρας είναι ένα αυστηρά φυλασσόμενο κρατικό μυστικό, υπολογίζεται ότι είναι χιλιάδες ετησίως. Σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι υποθέσεις της θανατικής ποινής δημοσιοποιούνται και οι ημερομηνίες εκτέλεσης ανακοινώνονται, το κινεζικό δικαστικό σύστημα απαιτεί όλες οι εκτελέσεις της θανατικής ποινής να παραμένουν ιδιωτικές και εμπιστευτικές. Ακόμη και οι οικογένειες των εκτελεσθέντων συχνά δεν ενημερώνονται παρά μόνο μετά την εκτέλεση της ποινής.

Η Κίνα εξακολουθεί να χρησιμοποιεί εκτελεστικά αποσπάσματα (δια τυφεκισμού εκτέλεση) για να πραγματοποιείται η θανατική ποινή, μια μέθοδος που έχει πέσει σε δυσμένεια στα περισσότερα έθνη υπέρ των πιο ηθικών και αξιόπιστων μεθόδων. Η άλλη μορφή εκτέλεσης που μπορούν νόμιμα να επικαλεστούν οι Κινέζοι αξιωματούχοι είναι ο θάνατος με θανατηφόρο ένεση, ο οποίος θεωρείται πιο ανθρώπινος και ανώδυνος από έναν πυροβολισμό στα περισσότερα άλλα έθνη.

Ιράν. Τα ακριβή νούμερα για τις εκτελέσεις στο Ιράν μπορεί να είναι δύσκολο να ληφθούν, καθώς περίπου το 88% των ιρανικών εκτελέσεων πραγματοποιούνται μυστικά. Ωστόσο, οι τρέχουσες εκτιμήσεις αναφέρουν τουλάχιστον 246 εκτελέσεις το 2020 και τουλάχιστον 314 το 2021, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον τεσσάρων ατόμων που ήταν ανήλικοι τη στιγμή των εγκλημάτων τους, κάτι που αποτελεί παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου.

Επίσης το Ιράν κατηγορείται και για τους βάναυσους τρόπους που χρησιμοποιεί για να κάνει τους υπόπτους να ομολογήσουν πιθανά αδικήματα ή να εναρμονιστούν με τους υποτιθέμενους κανόνες του κράτους, όπως έγινε στην περίπτωση της Μάχσα Αμινί, καθώς και για την επιβολή θανατικής καταδίκης για λιγότερο σοβαρά εγκλήματα.

Αίγυπτος. Οι εκτελέσεις στην Αίγυπτο αυξήθηκαν πολύ σε συχνότητα μετά την επανάσταση του 2011, και ιδιαίτερα από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Πρόεδρος Abdel Fattah al-Sisi το 2014. Πολλές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορούν την αιγυπτιακή κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί εκτελέσεις, οι οποίες συχνά γίνονται μυστικά μετά από άδικες δίκες και ομολογίες ατόμων που βασανίστηκαν, ως μέσο καταστολής της πολιτικής διαφωνίας μεταξύ του λαού.

Ιράκ. Το Ιράκ είναι γνωστό ότι έχει υπερβολικά ασαφείς και ευρείς αντιτρομοκρατικούς νόμους, οι οποίοι απαιτούν την καταδίκη του καταδικασθέντος σε θάνατο. Όπως και το Ιράν, το ιρακινό νομικό σύστημα δεν περιορίζει τη χρήση της θανατικής ποινής στα πιο σοβαρά εγκλήματα. Αντίθετα, οι δράστες εγκλημάτων όπως το λαθρεμπόριο αυτοκινήτων ή αρχαιοτήτων, η κλοπή επίσημων κυβερνητικών εγγράφων, η λιποταξία ή η μαστροπεία ενδέχεται να καταδικαστούν σε θάνατο. Μια άλλη ομοιότητα με το Ιράν είναι η τάση οι καταδίκες στο Ιράκ να βασίζονται σε ομολογίες που λαμβάνονται μέσω βίας και βασανιστηρίων. Οι περισσότερες εκτελέσεις στο Ιράκ γίνονται με απαγχονισμό.

Σαουδική Αραβία. Η μόνη χώρα που είναι γνωστό ότι διεξήγαγε μια εκτέλεση με αποκεφαλισμό το 2020, η Σαουδική Αραβία εκτέλεσε 27 άτομα το 2020, σημαντική μείωση σε σύγκριση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια, στα οποία εκτελούνταν τουλάχιστον 146 άτομα ετησίως. Η Σαουδική Αραβία εκτέλεσε 65+ άτομα το 2021 και στη συνέχεια πυροδότησε διεθνή οργή τον Μάρτιο του 2022 με τη μαζική εκτέλεση 81 ατόμων, τη μεγαλύτερη μαζική εκτέλεση στη γνωστή ιστορία της χώρας. Η έλλειψη διαφάνειας και η τάση να χρησιμοποιείται η μέθοδος βασανιστηρίων για την απόσπαση ομολογιών, είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα του κράτους.

Unsplash

Ιαπωνία. Όπως και στην Κίνα, οι ημερομηνίες εκτέλεσης στην Ιαπωνία δεν ανακοινώνονται στο κοινό εκ των προτέρων. Επιπλέον, το χρονοδιάγραμμα παρακρατείται και από τους ίδιους τους κρατούμενους μέχρι 1-2 ώρες πριν από την εκτέλεση της εκτέλεσης. Μόλις εκτελεστεί ένας κρατούμενος, οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι ενημερώνουν το κοινό ότι το γεγονός έλαβε χώρα. Η μόνη μέθοδος που χρησιμοποιείται στην Ιαπωνία είναι η μέθοδος του απαγχονισμού.

Νότια Κορέα. Η μέθοδος εκτέλεσης που χρησιμοποιείται στη Νότια Κορέα ποικίλλει ανάλογα με το έγκλημα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι εκτελέσεις πραγματοποιούνται μέσω απαγχονισμού με σχοινί. Ωστόσο, εάν ένας εγκληματίας έχει κριθεί ένοχος εγκληματικής δραστηριότητας που επηρέασε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τον στρατό της χώρας, υπόκειται σε θάνατο από εκτελεστικό απόσπασμα. Αυτή είναι μια πολύ βίαιη μέθοδος που θεωρείται μη βιώσιμη μορφή εκτέλεσης σε πολλές άλλες χώρες.

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Από το 1976, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν χρησιμοποιήσει πέντε διαφορετικές μεθόδους για την εκτέλεση των θανατοποινιτών. Η συντριπτική πλειονότητα των εκτελέσεων εκτελείται μέσω θανατηφόρου ένεσης, η οποία είναι η προεπιλεγμένη μέθοδος σχεδόν σε κάθε κατάσταση. Ωστόσο, ενδέχεται να χρησιμοποιούνται κατά καιρούς ηλεκτροπληξία, φονικό αέριο, απαγχονισμοί και πυροβολισμοί. Παράλληλα, σε 27 από τις 50 πολιτείες της, η θανατική καταδίκη είναι νόμιμη.

Το αν κάποιος θεωρεί τη θανατική ποινή ηθικά αποδεκτή ή όχι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον προσωπικό ηθικό κώδικα του καθενός, καθώς και από την πολιτική του στάση.

Διάβασε πρώτος όλα τα θέματα του iPop.gr στο Google News

Το άρθρο Θανατική ποινή: Ποιες χώρες εφαρμόζουν ακόμα τον συγκεκριμένο νόμο και από πότε έπαψε να ισχύει στην Ελλάδα; εμφανίζεται στο iPop.